Arma museoa. Atzekarga pistolak eta errebolberrak (eu)

    Sorapediatik

    Pistolak suzko arma motzak dira. Aurrekargakoak XVI mendetik XIX mendera arte iraun bazuten ere, XIX mendetik aurrera atzekargakoek ordezkatu zituzten.

    Soraluzen XIX mendeko bigarren bukaeran egin ziren atzekargako pistolak. Gehienak La Euscalduna enpresak egin zituen, baina lantegi txikiek ere batzuk egin zituzten.

    Errebolberrak, bere aldetik, 1835 urtean sortu ziren, Estatu Batuetan, eta Euskal Herrian aldi berean omen[1].

    Soraluzen egindako errebolberrak bi motakoak ziren, armadarako ( Lefaucheaux motakoak) edo norberandakoak (Galand edo velodog motakoak, txirrindulariek txakurrak uxatzeko erabilitakoak).


    Lefaucheux pistolak

    (argazkiak handitzeko, sakatu gainean)


    Lefaucheux bi kanoiko pistola
    Pistola. Amosategui 01 (XIX mendea).jpg
    Egilea Amosategui
    Noizkoa XIX. mendea
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak AMOSATEGUI PLACENCIA markak
    Brontzez pabonatua
    Inoiz Fouchet pistola ere deitua



    Pepper box pistolak

    Pepper box pistola (Sharp sistema)
    Pistola. Euscalduna Deringer 06 (1865).jpg
    Egilea La Euscalduna
    Pistola. Euscalduna Deringer 11 (1865).jpg
    Noizkoa 1865
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak .32 kalibrea, 2 7/8 hazbeteko kainoia
    FA EUSCALDUNA EN PLACENCIA markak
    Urrezko marrazkiak kainoian
    Zizelatuko zilarrezko egitura
    Kaobazko kirten-azalak
    Deringer pistola moduan ere ezagutua





    Pepper box pistola (Sharp sistema)
    Pistola. 4 tiro pepper box (Euscalduna 1870).jpg
    Egilea La Euscalduna
    Noizkoa 1870
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak 4 tirokoa




    Pepper box pistola (Sharp sistema)
    Pistola parea. Lau tiro pepper box 01 (La Euscalduna 1875).jpg
    Egilea La Euscalduna
    Noizkoa 1875
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak kalibre 7 mm, 4 tirokoa. Luzeera 16 zm guztira
    Atzekaldean EUSCALDUNA PLACENCIA grabatua dute.




    Pepper box pistola
    Pistola. 4 tiro pepper box (M.A. 1877).jpg
    Egilea M.A.
    Noizkoa 1877
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak 4 tirokoa
    M.A. PLACENCIA 1877 markak




    Pepper box pistola (Sharp sistema)
    Pistola. 4 tiro pepper box 01 (Guadalajarako museoa).jpg
    Egilea La Euscalduna
    Pistola. 4 tiro pepper box 02 (Guadalajarako museoa).jpg
    Noizkoa 187.
    Kokapena Guadalajarako Museoa
    Oharrak Sharp sistemako pistola, lau kañoiduna, egurrezko eskulekuaz eta burdinezko uztaia bukaeran
    Erauzketa aurretik eragiten zen, hagatxo batekin
    Molina de Aragón herriko gazteluko putzuan agertua
    Segururena Soraluzeko Euscalduna lantegian egina.



    Lefaucheaux errebolberrak

    (argazkiak handitzeko, sakatu gainean)


    Lefaucheaux errebolberra
    Errebolberra. Lefaucheux (Euscalduna 1870).jpg
    Egilea La Euscalduna
    Noizkoa 1870
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak



    Galand errebolberrak

    Charles François Galand (1832-1900) belgiarrak eta A. Sommerville britaniarrak Liejan (Beljika) zabaldu zuten lantegia, eta egundoko errebolberra asmatu zuten, Europa osoan oso ondo saldu zela. 1869-1874 tartean Amado Barthelet armagile eibartarrak Galand-i erosten zizkion errebolberrak "gordinik", gero berak bukatu eta saltzeko. (argazkiak handitzeko, sakatu gainean)


    Galand errebolberra
    Errebolberra. Galand 01 (Euscalduna 1870).jpg
    Egilea La Euscalduna
    Noizkoa 1870
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak La Euscalduna-k Barthelet-en tratu bera lortzen saiatu zen, baina ez zuen lortu. Errebolber hau, 12 mm-tako kalibrekoa, La Euscalduna-k bukatutako ale bakarra da.



    Vèlo-Dog errebolberrak

    René Galand-ek, Charles François Galand-en semeak, Vèlo-Dog errebolber[2] txikia asmatu zuen 1894.ean, txirrindulariek herri txiki eta baserrietatik pasatzerakoan txakurren aurka erabiltzeko. Txakurrak bildurtzeko fogeoko kartutxo hutsak erabiltzen ziren, eta pixka bat indartsuagoak nahi izan eta gero oso perdigoi txikiekin; defentsa pertsonalerako, berriz, berunezko balarekin.

    5,50 eta 6,35 mm bitarteko kalibrekoak, eraztun-kartutxoa[3] zuten eta hauts karga gutxi. Francisco Arizmendi eibartarrak antzeko bat ekoizteko patentea eskatu zuen (1904), baina beste armagile askok ere diseinua egokitu zuten (automatismoak, erauzketa automatikoa, baskulatzailea, kulunkaria...) patentea eskatzeko eta ekoiztu ahal izateko.

    Bitxikeri gisa, bada bere buruaz beste egiteko erabili zuena, eta hainbat tiro behar izan zuela. Eta garaiko iragarki batean, neskendako lehen jaunartze opari gisa larruzko txano txikia gomendatzen zela, errebolberrarekin batera.


    Vèlo-Dog errebolberra
    Errebolberra. Eusebio Arizaga 01.jpg
    Egilea Eusebio Arizaga
    Noizkoa XX. mende hasiera
    Kokapena Bilduma pribatua
    Oharrak



    Arma Museoaren bisita jarraitzeko

    Museo sarrerara itzultzeko, sakatu hemen. Bestela, hurrengo gela aukeratu:


    Mendeak Arma luzeak Arma motzak Kainoiak Teknologiak
    XVI-XVII Arkabuz eta mosketeak Aurrekarga armak
    Argimukizko giltza
    Errobera giltza
    Aurrekarga jaurtigaiak
    XVII-XIX Karabina. Zabala 02 (1753).jpg
    Txispa-fusilak
    Pistola. Zalditeriarentzat 3 (Armagintza Museoa 1815).jpg
    Txispa-pistolak
    Aurrekarga armak
    Suharri edo txispa-giltza
    Aurrekarga jaurtigaiak
    XIX Infanteria fusila. 1846 eredua 02 (MMM 1855).jpg
    Pistoi-fusilak
    Pistola. Pistoi giltza (Baltasar Ibarra 1847).jpg
    Pistoi-pistolak
    Aurrekarga armak
    Pistoi-giltza
    Aurrekarga jaurtigaiak
    XIX-XX Fusila. Atzekargakoa, tiro bakarrekoa (Armagintza Museoa 1870).jpg
    Atzekarga fusilak
    Pistola. Euscalduna Deringer 06 (1865).jpg
    Atzekarga pistolak eta errebolberrak
    PACL. 57 mmtako Maxim-Nordenfelt kañoia 01 (Cartagena).jpg
    Kainoiak (1935 artekoak)
    Atzekarga armak
    Atzekarga jaurtigaiak
    XX Eskopeta. Mauricio Larrañaga (Armagintza museoa).jpg
    Ehiza-eskopetak eta karabinak
    Placencia 240-14 morteroa 1.jpg
    Kainoiak (1935tik aurrera)
    Eskopetak


    Erreferentziak

    1. Errebolberra euskaldun batek asmatu zuen. Beñat Doxandabaratz (Euskonews & Media 2003)
    2. Revólver Velo-Dog. Wikipedia (gazteleraz).
    3. Barrukoa hutsik, ez zuten pistoirik edo erdiko fulminanterik.