«Arma museoa. Atzekarga pistolak eta errebolberrak (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| (Erabiltzaile berak tartean egindako 15 ekarpen ez dira erakusten) | |||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
Pistolak [[Suzko arma motzak (eu) | suzko arma motzak]] dira. Aurrekargakoak XVI mendetik XIX mendera arte iraun bazuten ere, | Pistolak [[Suzko arma motzak (eu) | suzko arma motzak]] dira. Aurrekargakoak XVI mendetik XIX mendera arte iraun bazuten ere, XIX mendetik aurrera atzekargakoek ordezkatu zituzten. | ||
Soraluzen XIX mendeko bigarren bukaeran egin ziren atzekargako pistolak. Gehienak [[S.A. Euscalduna (eu)|La Euscalduna]] enpresak egin zituen, baina [[Arma lantegi txikiak (eu)|lantegi txikiek]] ere batzuk egin zituzten. | Soraluzen XIX mendeko bigarren bukaeran egin ziren atzekargako pistolak. Gehienak [[S.A. Euscalduna (eu)|La Euscalduna]] enpresak egin zituen, baina [[Arma lantegi txikiak (eu)|lantegi txikiek]] ere batzuk egin zituzten. | ||
Errebolberrak, bere aldetik, 1835 urtean sortu ziren, Estatu Batuetan, eta Euskal Herrian aldi berean omen<ref>[[Errebolberra euskaldunak asmatu (eu) | Errebolberra euskaldun batek asmatu zuen]]. Beñat Doxandabaratz (Euskonews & Media 2003)</ref>. | |||
== | Soraluzen egindako errebolberrak bi motakoak ziren, armadarako ([[Teknologia: atzekarga armak (eu)#Lefaucheaux sistema | ''Lefaucheaux'']] motakoak) edo norberandakoak (Galand edo ''velodog'' motakoak, txirrindulariek txakurrak uxatzeko erabilitakoak). | ||
==''Lefaucheux'' pistolak== | |||
''(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)'' | ''(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)'' | ||
{| class="wikitable | {{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | ||
| izena = ''Lefaucheux'' bi kanoiko pistola | |||
| irudia = Pistola._Amosategui_01_(XIX_mendea).jpg | |||
| egilea = Amosategui | |||
| noizkoa = XIX. mendea | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = AMOSATEGUI PLACENCIA markak <br> Brontzez pabonatua <br> Inoiz ''Fouchet'' pistola ere deitua | |||
}} | |||
==''Pepper box'' pistolak== | |||
{{Arma Museoaren erakusmahaia 2 (eu) | |||
| izena = ''Pepper box'' pistola (Sharp sistema) | |||
| irudia_1 = Pistola._Euscalduna_Deringer_06_(1865).jpg | |||
| irudia_2 = Pistola._Euscalduna_Deringer_11_(1865).jpg | |||
| egilea = [[S.A. Euscalduna (eu)|La Euscalduna]] | |||
| noizkoa = 1865 | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = .32 kalibrea, 2 7/8 hazbeteko kainoia <br> FA EUSCALDUNA EN PLACENCIA markak <br> Urrezko marrazkiak kainoian <br> Zizelatuko zilarrezko egitura <br> Kaobazko kirten-azalak <br> ''Deringer'' pistola moduan ere ezagutua | |||
}} | |||
{| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:left" width= "900 px" | |||
|- | |- | ||
| Arma | | <gallery mode="packed-hover" heights="125px" perrow="3"> | ||
| | Pistola._Euscalduna_Deringer_10_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | ||
| | Pistola._Euscalduna_Deringer_04_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | ||
Pistola._Euscalduna_Deringer_09_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
Pistola._Euscalduna_Deringer_08_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
Pistola._Euscalduna_Deringer_07_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
Pistola._Euscalduna_Deringer_05_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
Pistola._Euscalduna_Deringer_03_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
Pistola._Euscalduna_Deringer_02_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
Pistola._Euscalduna_Deringer_01_(1865).jpg | Deringer pistola (Euscalduna 1865) | |||
</gallery> | |||
|} | |||
{{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | |||
| izena = ''Pepper box'' pistola (Sharp sistema) | |||
| irudia = Pistola._4_tiro_pepper_box_(Euscalduna_1870).jpg | |||
| egilea = [[S.A. Euscalduna (eu) | La Euscalduna]] | |||
| noizkoa = 1870 | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = 4 tirokoa | |||
}} | |||
{{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | |||
| izena = ''Pepper box'' pistola (Sharp sistema) | |||
| irudia = Pistola_parea._Lau_tiro_pepper_box_01_(La_Euscalduna_1875).jpg | |||
| egilea = [[S.A. Euscalduna (eu) | La Euscalduna]] | |||
| noizkoa = 1875 | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = kalibre 7 mm, 4 tirokoa. Luzeera 16 zm guztira <br> Atzekaldean ''EUSCALDUNA PLACENCIA'' grabatua dute. | |||
}} | |||
{| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:left" width= "900 px" | |||
|- | |- | ||
| | | <gallery mode="packed-hover" heights="125px" perrow="3"> | ||
| | Pistola_parea._Lau_tiro_pepper_box_02_(La_Euscalduna_1875).jpg | ''Pepper box'' pistola <br> (Euscalduna 1875) | ||
| | Pistola_parea._Lau_tiro_pepper_box_03_(La_Euscalduna_1875).jpg | ''Pepper box'' pistola <br> (Euscalduna 1875) | ||
| | Pistola_parea._Lau_tiro_pepper_box_04_(La_Euscalduna_1875).jpg | ''Pepper box'' pistola <br> (Euscalduna 1875) | ||
Pistola_parea._Lau_tiro_pepper_box_05_(La_Euscalduna_1875).jpg | ''Pepper box'' pistola <br> (Euscalduna 1875) | |||
</gallery> | |||
|} | |} | ||
= | {{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | ||
| izena = ''Pepper box'' pistola | |||
| irudia = Pistola._4_tiro_pepper_box_(M.A._1877).jpg | |||
| egilea = M.A. | |||
| noizkoa = 1877 | |||
| | | kokapena = Bilduma pribatua | ||
| | | oharrak = 4 tirokoa <br> ''M.A. PLACENCIA 1877'' markak | ||
|- | }} | ||
| | |||
| | |||
| | {{Arma Museoaren erakusmahaia 2 (eu) | ||
|- | | izena = ''Pepper box'' pistola (Sharp sistema) | ||
| irudia_1 = Pistola._4_tiro_pepper_box_01_(Guadalajarako museoa).jpg | |||
| irudia_2 = Pistola._4_tiro_pepper_box_02_(Guadalajarako museoa).jpg | |||
| egilea = [[S.A. Euscalduna (eu) | La Euscalduna]] | |||
| noizkoa = 187. | |||
| kokapena = Guadalajarako Museoa | |||
| oharrak = ''Sharp'' sistemako pistola, lau kañoiduna, egurrezko eskulekuaz eta burdinezko uztaia bukaeran <br> Erauzketa aurretik eragiten zen, hagatxo batekin <br> Molina de Aragón herriko gazteluko putzuan agertua <br> Segururena Soraluzeko Euscalduna lantegian egina. | |||
}} | |||
==Lefaucheaux errebolberrak== | |||
''(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)'' | |||
{{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | |||
| izena = Lefaucheaux errebolberra | |||
| irudia = Errebolberra._Lefaucheux_(Euscalduna_1870).jpg | |||
| egilea = [[S.A. Euscalduna (eu) | La Euscalduna]] | |||
| noizkoa = 1870 | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = | |||
}} | |||
==Galand errebolberrak== | |||
Charles François Galand (1832-1900) belgiarrak eta A. Sommerville britaniarrak Liejan (Beljika) zabaldu zuten lantegia, eta egundoko errebolberra asmatu zuten, Europa osoan oso ondo saldu zela. 1869-1874 tartean Amado Barthelet armagile eibartarrak Galand-i erosten zizkion errebolberrak "gordinik", gero berak bukatu eta saltzeko. | |||
''(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)'' | |||
{{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | |||
| izena = Galand errebolberra | |||
| irudia = Errebolberra._Galand_01_(Euscalduna_1870).jpg | |||
| egilea = [[S.A. Euscalduna (eu) | La Euscalduna]] | |||
| noizkoa = 1870 | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = La Euscalduna-k Barthelet-en tratu bera lortzen saiatu zen, baina ez zuen lortu. Errebolber hau, 12 mm-tako kalibrekoa, La Euscalduna-k bukatutako ale bakarra da. | |||
}} | |||
{| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:left" width= "900 px" | |||
|- | |- | ||
| | | <gallery mode="packed-hover" heights="125px" perrow="3"> | ||
Errebolberra._Galand_02_(Euscalduna_1870).jpg | Galand errebolberra (Euscalduna 1870) | |||
Errebolberra._Galand_03_(Euscalduna_1870).jpg | Galand errebolberra (Euscalduna 1870) | |||
Errebolberra._Galand_04_(Euscalduna_1870).jpg | Galand errebolberra (Euscalduna 1870) | |||
</gallery> | |||
|} | |} | ||
< | |||
==''Vèlo-Dog'' errebolberrak== | |||
René Galand-ek, Charles François Galand-en semeak, ''Vèlo-Dog'' errebolber<ref>[https://es.m.wikipedia.org/wiki/Revólver_Velo-Dog Revólver Velo-Dog]. Wikipedia (gazteleraz).</ref> txikia asmatu zuen 1894.ean, txirrindulariek herri txiki eta baserrietatik pasatzerakoan txakurren aurka erabiltzeko. Txakurrak bildurtzeko fogeoko kartutxo hutsak erabiltzen ziren, eta pixka bat indartsuagoak nahi izan eta gero oso perdigoi txikiekin; defentsa pertsonalerako, berriz, berunezko balarekin. | |||
<gallery mode="packed-hover" heights="125px" perrow="3"> | |||
Velodog_errebolberra._5,6_mm_kartutxoa.jpg | 5,6 mm-tako kartutxoa | |||
Velodog_errebolberra._5,5_mm_kartutxoa.jpg | 5,5 mm-tako kartutxoa | |||
Velodog_errebolberra._Munizioa.jpg | Munizio kutxa | |||
Velodog_errebolberra._Iragarkia.jpg | Iragarkia: larruzko txanoa eta errebolberra | |||
</gallery> | </gallery> | ||
5,50 eta 6,35 mm bitarteko kalibrekoak, eraztun-kartutxoa<ref>Barrukoa hutsik, ez zuten pistoirik edo erdiko fulminanterik.</ref> zuten eta hauts karga gutxi. Francisco Arizmendi eibartarrak antzeko bat ekoizteko patentea eskatu zuen (1904), baina beste armagile askok ere diseinua egokitu zuten (automatismoak, erauzketa automatikoa, baskulatzailea, kulunkaria...) patentea eskatzeko eta ekoiztu ahal izateko. | |||
Bitxikeri gisa, bada bere buruaz beste egiteko erabili zuena, eta hainbat tiro behar izan zuela. Eta garaiko iragarki batean, neskendako lehen jaunartze opari gisa larruzko txano txikia gomendatzen zela, errebolberrarekin batera. | |||
{{Arma Museoaren erakusmahaia (eu) | |||
| izena = ''Vèlo-Dog'' errebolberra | |||
| irudia = Errebolberra._Eusebio_Arizaga_01.jpg | |||
| egilea = Eusebio Arizaga | |||
| noizkoa = XX. mende hasiera | |||
| kokapena = Bilduma pribatua | |||
| oharrak = | |||
}} | |||
{| class="wikitable" style="margin:auto; text-align:left" width= "900 px" | |||
{| class="wikitable | |||
|- | |- | ||
| | | <gallery mode="packed-hover" heights="125px" perrow="3"> | ||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_02.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_03.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_04.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_05.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_06.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_07.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_08.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_09.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
Errebolberra._Eusebio_Arizaga_10.jpg | Galand errebolberra (Eusebio Arizaga XX. mendea) | |||
</gallery> | |||
|} | |} | ||
Hauxe da oraingo bertsioa, 13:10, 17 martxoa 2024 data duena
Pistolak suzko arma motzak dira. Aurrekargakoak XVI mendetik XIX mendera arte iraun bazuten ere, XIX mendetik aurrera atzekargakoek ordezkatu zituzten.
Soraluzen XIX mendeko bigarren bukaeran egin ziren atzekargako pistolak. Gehienak La Euscalduna enpresak egin zituen, baina lantegi txikiek ere batzuk egin zituzten.
Errebolberrak, bere aldetik, 1835 urtean sortu ziren, Estatu Batuetan, eta Euskal Herrian aldi berean omen[1].
Soraluzen egindako errebolberrak bi motakoak ziren, armadarako ( Lefaucheaux motakoak) edo norberandakoak (Galand edo velodog motakoak, txirrindulariek txakurrak uxatzeko erabilitakoak).
Lefaucheux pistolak
(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)
Lefaucheux bi kanoiko pistola 
Egilea Amosategui Noizkoa XIX. mendea Kokapena Bilduma pribatua Oharrak AMOSATEGUI PLACENCIA markak
Brontzez pabonatua
Inoiz Fouchet pistola ere deitua
.jpg)
Pepper box pistolak
Pepper box pistola (Sharp sistema) 
Egilea La Euscalduna 
Noizkoa 1865 Kokapena Bilduma pribatua Oharrak .32 kalibrea, 2 7/8 hazbeteko kainoia
FA EUSCALDUNA EN PLACENCIA markak
Urrezko marrazkiak kainoian
Zizelatuko zilarrezko egitura
Kaobazko kirten-azalak
Deringer pistola moduan ere ezagutua
.jpg)
.jpg)
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Pepper box pistola (Sharp sistema) 
Egilea La Euscalduna Noizkoa 1870 Kokapena Bilduma pribatua Oharrak 4 tirokoa
.jpg)
Pepper box pistola (Sharp sistema) 
Egilea La Euscalduna Noizkoa 1875 Kokapena Bilduma pribatua Oharrak kalibre 7 mm, 4 tirokoa. Luzeera 16 zm guztira
Atzekaldean EUSCALDUNA PLACENCIA grabatua dute.
.jpg)
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Pepper box pistola 
Egilea M.A. Noizkoa 1877 Kokapena Bilduma pribatua Oharrak 4 tirokoa
M.A. PLACENCIA 1877 markak
.jpg)
Pepper box pistola (Sharp sistema) 
Egilea La Euscalduna 
Noizkoa 187. Kokapena Guadalajarako Museoa Oharrak Sharp sistemako pistola, lau kañoiduna, egurrezko eskulekuaz eta burdinezko uztaia bukaeran
Erauzketa aurretik eragiten zen, hagatxo batekin
Molina de Aragón herriko gazteluko putzuan agertua
Segururena Soraluzeko Euscalduna lantegian egina.
.jpg)
.jpg)
Lefaucheaux errebolberrak
(argazkiak handitzeko, sakatu gainean)
Lefaucheaux errebolberra 
Egilea La Euscalduna Noizkoa 1870 Kokapena Bilduma pribatua Oharrak
.jpg)
Galand errebolberrak
Charles François Galand (1832-1900) belgiarrak eta A. Sommerville britaniarrak Liejan (Beljika) zabaldu zuten lantegia, eta egundoko errebolberra asmatu zuten, Europa osoan oso ondo saldu zela. 1869-1874 tartean Amado Barthelet armagile eibartarrak Galand-i erosten zizkion errebolberrak "gordinik", gero berak bukatu eta saltzeko. (argazkiak handitzeko, sakatu gainean)
Galand errebolberra 
Egilea La Euscalduna Noizkoa 1870 Kokapena Bilduma pribatua Oharrak La Euscalduna-k Barthelet-en tratu bera lortzen saiatu zen, baina ez zuen lortu. Errebolber hau, 12 mm-tako kalibrekoa, La Euscalduna-k bukatutako ale bakarra da.
.jpg)
|
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Vèlo-Dog errebolberrak
René Galand-ek, Charles François Galand-en semeak, Vèlo-Dog errebolber[2] txikia asmatu zuen 1894.ean, txirrindulariek herri txiki eta baserrietatik pasatzerakoan txakurren aurka erabiltzeko. Txakurrak bildurtzeko fogeoko kartutxo hutsak erabiltzen ziren, eta pixka bat indartsuagoak nahi izan eta gero oso perdigoi txikiekin; defentsa pertsonalerako, berriz, berunezko balarekin.
5,6 mm-tako kartutxoa
5,5 mm-tako kartutxoa
Munizio kutxa
Iragarkia: larruzko txanoa eta errebolberra
5,50 eta 6,35 mm bitarteko kalibrekoak, eraztun-kartutxoa[3] zuten eta hauts karga gutxi. Francisco Arizmendi eibartarrak antzeko bat ekoizteko patentea eskatu zuen (1904), baina beste armagile askok ere diseinua egokitu zuten (automatismoak, erauzketa automatikoa, baskulatzailea, kulunkaria...) patentea eskatzeko eta ekoiztu ahal izateko.
Bitxikeri gisa, bada bere buruaz beste egiteko erabili zuena, eta hainbat tiro behar izan zuela. Eta garaiko iragarki batean, neskendako lehen jaunartze opari gisa larruzko txano txikia gomendatzen zela, errebolberrarekin batera.
Vèlo-Dog errebolberra 
Egilea Eusebio Arizaga Noizkoa XX. mende hasiera Kokapena Bilduma pribatua Oharrak
|
Arma Museoaren bisita jarraitzeko
Museo sarrerara itzultzeko, sakatu hemen. Bestela, hurrengo gela aukeratu:
Erreferentziak
- ↑ Errebolberra euskaldun batek asmatu zuen. Beñat Doxandabaratz (Euskonews & Media 2003)
- ↑ Revólver Velo-Dog. Wikipedia (gazteleraz).
- ↑ Barrukoa hutsik, ez zuten pistoirik edo erdiko fulminanterik.