Mendigaineko bilduma (eu)

Bilduma honetan erakusten dira Elosua-Soraluze estazio megalitikoan aurkitutako pieza garrantzitsuenak, 1921 urteko miaketan zein Arbasoak egitasmoaren barruan topatutakoak (2012tik aurrera).

Gehienak Gipuzkoako Gordailuan daude, nahiz eta Aranzadi, Barandiaren eta Egurenek topatutako asko galduta egon: argazkiak besterik ez dira geratzen.

Pieza nagusiak

Zeramika: Lurrontzia
	Kokapena	Agerreburu
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	Ore beltzaraneko hamaika zati agertu ziren. Oinarri laua eta, kanpotik, gorrixka samarra, 7 bat zentimetroko diametroarekin; sabelean kurbadura bikoitza ikusten da, hau da, lepoa; eta ertza kanporantz itzulitako forma du. Zaharbarritzerakoan ontzia berrosatu zuten.
	Agerpena	1921ko kanpaina (Aranzadi, Barandiaran eta Eguren)

Zeramika: Lurrontzia
	Kokapena	Gizaburua
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	Ontzia eskuz egina da, ez dago apainduta eta bi karena ditu. Itxura denez, errautsak gordetzeko erabili izan zen.
	Agerpena	2016 kanpaina (Jesus Tapia, Aranzadi Zientzia Elkartea)

Lanabesa: Aizkora
	Kokapena	Keixetako Egiya Hegoaldea
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	Harri leundu zurixkaz egina, gorrizta eta orban moreekin, oso gogorra eta zaila. Ertzetan 48 bat mm. luze da, eta erdialdean 49'5; zabalera 24koa ahoan eta 8'5 beste muturrean; lodiera 10koa eta alakak 9'5 hartzen du. Ahoa pixkat zeiharra eta ia zuzena. Tamaina txikikoa denez, eskaintza zela uste da.
	Agerpena	1921ko kanpaina (Aranzadi, Barandiaran eta Eguren)

Lanabesa: Aizkora
	Kokapena	Agerreburu
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	Harri landutakoa, nahiko handia, itxuraz bertako harri bolkanikoarekin egina. Oso kalitate onekoa da. 2002 urtean beste bat topa zuten, fibrolitazkoa eta txikiagoa, baina tumulutik kanpo.
	Agerpena	2019 kanpaina (Jesus Tapia, Aranzadi Zientzia Elkartea)

Lanabesa: Gezi punta
	Kokapena	Keixetako Egiya (hegoaldea)
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	26 milimetro luze eta beste 20 zabal da. Ez dauka patinarik.
	Agerpena	1921ko kanpaina (Aranzadi, Barandiaran eta Eguren)

Lanabesa: Arkulari-besokoa
	Kokapena	Gizaburua
	Noizkoa	Kalkolito - Aintzin Brontzea
	Azalpenak	Harrizko pieza, hirutan puzkatuta. Gipuzkoan gehiago agertu dira.
	Agerpena	2017 kanpaina (Jesus Tapia, Aranzadi Zientzia Elkartea)

Lanabesa: Eskuzko errota
	Kokapena	Sabua
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	Garia eta beste laboreak eskuz apurtzekoa. Kantauri inguru osoan beste bi besterik ez dira agertu, Bizkaian biak.
	Agerpena	2019 kanpaina (Jesus Tapia, Aranzadi Zientzia Elkartea)

Apaingarria: Zilarrezko eraztunak
	Kokapena	Gizaburua tumulua
	Noizkoa	¿?
	Azalpenak	Bi eraztun osorik, eta beste baten zatia. Kiribil motakoak, Aitzin Brontzean ezagitzen diren antzekoak. Zilarrezkoak ez dira batere ohikoak, topa diren gehienak urrezkoak edo kobrezkoak dira eta.
	Agerpena	2017 kanpaina (Jesus Tapia, Aranzadi Zientzia Elkartea)

Beste aurkikuntzak

Giza hezurrak		Maurketa (1921). Hezurrezko zatitxoak, horien artean buru-hezurraren albokoak Agerreburu (1921). Giza hezur batzuk, hautsita eta sakabanatuta, gerrialdeko orno bat, masailezur zati bat, bi belarri, ganga zati batzuk… eta femur zati bat, burua eta guzti. Gaur egun galduta daude Agerreburu (2019). Beste 231 giza hezur zati Gizaburua (2017). Giza hezur erreak
Zeramika		Iruiya (1921). Hiru zati, masa beltzezkoa eta gorrixkak gainazalean Keixetako Egiya Hegoaldea (1921) Zati beltzaran bat, bernizatutakoa Gizaburua (2017). Zeramika puxkak Agerreburu (2019). 92 zeramika zati. Batzuk 1921an topatutako ontziarenak Aizpuruko Zabala (2020). 48 zeramika puxka
Lanabesak		Keixetako Egiya hegoaldea (1921). Karrakagailu bat, eta beste baten zatia Irukurutzeta (1921). Labana zati txikia, eta zati triangeluar bat, aizto batena omen. Aizpuruko Zabala (2020). Karrakagailua eta triangelua
Suharri ez landuak eta beste harriak		Landutako lanabesez gain, suharrizko pieza asko agertu dira: printzak, xaflak, zati solteak… eta ia megalito guztietan. Gatzarri batzuk ere agertu dira: Irukurutzetan (2), Frantsesbason (2), Maurketan, Kurutzebakarren, Agerreburun eta Gizaburuan. Honetaz gain, karakolito ale bat Aizpuruko Zabalan (1921), oker zati bi Agerreburun (2019) eta bolkano-beirazko lauza bat Frantsesbason (2019). Harri hauek 100 bat kilometro ingurutik ekarri zituzten: Bizkaiko flysch-etik, Urbasatik, Trebiñutik, Ebro ibarretik...
Apaingarriak		Aizpuruko Zabala (1921). Lepoko hiru ale, 5 milimetroko diametrokoak Keixetako Egiya Iparraldekoa (1921). Lepoko ale bat, 6 milimetroko diametrokoa Maurketa (1921). Harri grisezko bi abilayu edo errabearri Iruiya (1921). Hiru gerezi hezur zulatuak Gizaburua (2017). Lepoko hiru ale Agerreburu (1921). Lepoko hiru ale, 2-3 milimetroko diametrokoak Aizpuruko Zabala (2020). Lepoko hamar ale

Gordailua eraikina (Irun)

Gordailua

Gordailua Gipuzkoako Foru Aldundiaren zentroa da, lurraldeko kultur ondarea biltzeko, zaintzeko eta ezagutaraztekoa.

Irunen dago, eta milaka ondare-gai etnografiko, artistiko eta arkeologiko gordetzen ditu, bi atal handitan: etnografia eta artea alde batetik, eta arkeologia eta paleontologia bestetik.

Arkeologia eta paleontologia bildumaren lehen ekarpenak Telesforo Aranzadi, Enrique Eguren eta Jose Migel Barandiaranen indusketetan ateratako material arkeologikoak izan ziren, besteak beste Elosua-Plazentzia estazio dolmenikoan aurkitutakoak (1921).

Espainiako Gerra Zibilean (1936-1939) sakabanatu ziren, besteak beste Arabako eta Bizkaiko museoetara; 1948an Gipuzkoara bueltatu ziren eta, arkeologia museorik ez zegoenez, bilduma Aranzadi Zientzia Elkarteak kudeatu zuen urte askotan. 2015etik aurrera Foru Aldundiaren ardurapean dago, Gordailua zentroararen bidez.