«Urteurrenak. Otsaila (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
| (Erabiltzaile berak tartean egindako 7 ekarpen ez dira erakusten) | |||
| 2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! width=" | ! width="100 px" style="background:gainsboro | | ||
! width=" 50 px" style="background: | ! width=" 50 px" style="background:khaki | | ||
! width="500 px" | ! width="500 px" | | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Herriko_jaiak._Kandelaria_eguna.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''2'''</big> | ||
| Kandelaria eguna. Egun honetan bedeinkatutako kandelak ondo gordetzen ziren, urtean zehar erabiltzeko: etxean estuasunik bazen, edo ekaitz bortitzak baziren, kandela bedeinkatu haiek pizten zituzten. Modu honetan etxekoak, pertsonak zein animaliak, babestuta geratzen ziren. <br> | | Kandelaria eguna. Egun honetan bedeinkatutako kandelak ondo gordetzen ziren, urtean zehar erabiltzeko: etxean estuasunik bazen, edo ekaitz bortitzak baziren, kandela bedeinkatu haiek pizten zituzten. Modu honetan etxekoak, pertsonak zein animaliak, babestuta geratzen ziren. <br> | ||
(Gehiago jakiteko, sakatu [[Kandelaria eguna (eu) | ''hemen'']]) | (Gehiago jakiteko, sakatu [[Kandelaria eguna (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Santa_Maria_la_Real_parrokia._San_Blas._Arantza_Cuesta_Ezeiza.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''3'''</big> | ||
| [[San Blas eguna. Oso jai soraluzetarra… nahiz eta, batzuren iritziz, Eibartik etorri! <br> | | [[San Blas eguna. Oso jai soraluzetarra… nahiz eta, batzuren iritziz, Eibartik etorri! <br> | ||
Sasoi batean, sanblasopilak aurreko egunetan egiten ziren, familiako bakoitzeko bana. Eskolan jai izaten zen goizean, mezetara joateko, ia familiko guztiak, zapi handi batean bilduta sanblasopilak, frutak, gozokiak... eramaten zirela. Mezatan ez zen girorik umeen artean: fardelak hauskorrak ziren oso eta, elkarren artean bultza eta kolpeka ari ziren besteon fardelak (eta sanblasopilak) apurtzeko asmoz. Meza ostean, bedeinkatzeko momentuan, fardelak ahal den altuen igo behar ziren... oso momentu aproposa elkarren kontra berriro aritzeko. Mezetatik urtetzerakoan, 1960 hamarkadatik aurrera, ohitura hasi zen umeei erretratuak ateratzekoa. | Sasoi batean, sanblasopilak aurreko egunetan egiten ziren, familiako bakoitzeko bana. Eskolan jai izaten zen goizean, mezetara joateko, ia familiko guztiak, zapi handi batean bilduta sanblasopilak, frutak, gozokiak... eramaten zirela. Mezatan ez zen girorik umeen artean: fardelak hauskorrak ziren oso eta, elkarren artean bultza eta kolpeka ari ziren besteon fardelak (eta sanblasopilak) apurtzeko asmoz. Meza ostean, bedeinkatzeko momentuan, fardelak ahal den altuen igo behar ziren... oso momentu aproposa elkarren kontra berriro aritzeko. Mezetatik urtetzerakoan, 1960 hamarkadatik aurrera, ohitura hasi zen umeei erretratuak ateratzekoa. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[San Blas eguna (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[San Blas eguna (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Herriko_jaiak._Santa_Ageda._Baserrietako_taldea_(Plaentxia.eus_2019).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''4'''</big> | ||
| Santa Ageda bezpera. <br> Euskal Herriko herri askoren moduan, sasoi batean mutil gazteak ibiltzen ziren Santa Agata eskean, baserrietan eta kalean. Etaratakoarekin, afarimerienda egiten zuten. <br> XX mendeko azken hamarkadez geroztik emakumeek eta adin talde guztietakoek ere parte hartzen dute. | | Santa Ageda bezpera. <br> Euskal Herriko herri askoren moduan, sasoi batean mutil gazteak ibiltzen ziren Santa Agata eskean, baserrietan eta kalean. Etaratakoarekin, afarimerienda egiten zuten. <br> XX mendeko azken hamarkadez geroztik emakumeek eta adin talde guztietakoek ere parte hartzen dute. <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Santa Ageda bezpera (eu) | ''hemen'']]) | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Santa Ageda bezpera (eu) | ''hemen'']]) | |||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Ciarán_familia._Agiri_zaharrak.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''5'''</big> | ||
| 1481.ko otsailak 5an herriko errolda egin zen, udal eta probintziako gastuak banatzeko familiaren ondasunen arabera. | | 1481.ko otsailak 5an herriko errolda egin zen, udal eta probintziako gastuak banatzeko familiaren ondasunen arabera. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Archivos municipales (1481-1520) (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Archivos municipales (1481-1520) (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Florencio_Aspe._Beasaingo_Udaletxea_(Zarateman_2012).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''5'''</big> | ||
| 1924.ko otsailak 5ean Florentzio Aspe abade soraluzetarrak (1871-1957) Beasaingo erretore-kargua hartu zuen, egun bertan plazako eskola berriak eta Udaletxe berria inauguratu zituelarik. Mateo Muxika Urrestarazu Doktoreak, Gasteizko apezpiku izendatu berriak, bedeinkatu zituen. <br> | | 1924.ko otsailak 5ean Florentzio Aspe abade soraluzetarrak (1871-1957) Beasaingo erretore-kargua hartu zuen, egun bertan plazako eskola berriak eta Udaletxe berria inauguratu zituelarik. Mateo Muxika Urrestarazu Doktoreak, Gasteizko apezpiku izendatu berriak, bedeinkatu zituen. <br> | ||
Historiazale porrokatua eta marrazkilari trebea, 1912 urtean ""Zarauz'ko erriya"" liburua argitaratu zuen, euskaraz. | Historiazale porrokatua eta marrazkilari trebea, 1912 urtean ""Zarauz'ko erriya"" liburua argitaratu zuen, euskaraz. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Florencio Aspe (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Florencio Aspe (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Arzabaleta_baserria._Hondarrak_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''7'''</big> | ||
| 1907.ko otsailak 7an Arzabaleta baserria bertan behera erori zen, bertako semea hil zela. <br> | | 1907.ko otsailak 7an Arzabaleta baserria bertan behera erori zen, bertako semea hil zela. <br> | ||
Aurreko irailarean 29an baserria erre egin zen ia osorik, baina denbora izan zuten ganaua ateratzeko, eta altzari eta lanabes gehienak ere. | Aurreko irailarean 29an baserria erre egin zen ia osorik, baina denbora izan zuten ganaua ateratzeko, eta altzari eta lanabes gehienak ere. | ||
| 40. lerroa: | 39. lerroa: | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Arzabaleta baserria (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Arzabaleta baserria (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''8'''</big> | ||
| 1934.ko otsailak 8an ''Mutualidad Catequística'' elkarteak bere Arautegia aurkeztu zuen Gipuzkoako Gobernu Zibilean. Sorospen helburua zuen, eta Kalebarrenean zuen egoitza. | | 1934.ko otsailak 8an ''Mutualidad Catequística'' elkarteak bere Arautegia aurkeztu zuen Gipuzkoako Gobernu Zibilean. Sorospen helburua zuen, eta Kalebarrenean zuen egoitza. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Gerraurreko elkarteak (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Gerraurreko elkarteak (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''9'''</big> | ||
| 1939ko otsailaren 9an [[Erantzukizun Politikoen Legea (eu)|''Erantzukizun Politikoen Legea'']] onartu zuten (gaztelaniaz "Ley de Responsabilidades Políticas") eta 1939ko otsailaren 13an BOEan argitaratu. Bi helburu zituen: Errepublika aldekoek zigortu eta dirua jaso. <br> | | 1939ko otsailaren 9an [[Erantzukizun Politikoen Legea (eu)|''Erantzukizun Politikoen Legea'']] onartu zuten (gaztelaniaz "Ley de Responsabilidades Políticas") eta 1939ko otsailaren 13an BOEan argitaratu. Bi helburu zituen: Errepublika aldekoek zigortu eta dirua jaso. <br> | ||
Soraluze, gutxienez 50 laguni zabaldu zioten espedientea, horietatik hiru andrak zirela: erakunde bateko kidea izatea (EAJ, A. Sozialista, UGT, ELA-STV, Emakumeak), ideologia (ezkertiarra, abertzalea), 1936 urtean herriko zinegotzia izatea, gudari edo milizianoa izatea, gerra garaian armagintzan aritu izana (herrian edo kanpoan), nazionalak sartu zireneko herritik alde egin izana (Bizkaira, Asturiasera edo erbestera), 1934 iraultzan ibilitakoa... <br> | Soraluze, gutxienez 50 laguni zabaldu zioten espedientea, horietatik hiru andrak zirela: erakunde bateko kidea izatea (EAJ, A. Sozialista, UGT, ELA-STV, Emakumeak), ideologia (ezkertiarra, abertzalea), 1936 urtean herriko zinegotzia izatea, gudari edo milizianoa izatea, gerra garaian armagintzan aritu izana (herrian edo kanpoan), nazionalak sartu zireneko herritik alde egin izana (Bizkaira, Asturiasera edo erbestera), 1934 iraultzan ibilitakoa... <br> | ||
| 52. lerroa: | 51. lerroa: | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Erantzukizun Politikoen Legea (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Erantzukizun Politikoen Legea (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Julian_Arana_Ituarte._Erretratua.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''11'''</big> | ||
| 1934.ko otsailak 11an Julián Arana peloraria, ''el tigre placentino'', Veracruzera heldu zen, hurrengo bi urteak Mexikoko frontoietan emateko. <br> | | 1934.ko otsailak 11an Julián Arana peloraria, ''el tigre placentino'', Veracruzera heldu zen, hurrengo bi urteak Mexikoko frontoietan emateko. <br> | ||
1922 urte bukaeran, hamabi-hamahiru urtekin, Madrila eruan zuten, eta handik ibilbide luzea egin zuen: Cienfuegos-eko (Cuba) Jai Alai , La Habanako Habana-Madrid, Miamiko (Florida) Hai-Aleah, Orleans Berriko (Luisiana) Jai Alaia eta Chicagoko (Illinois) Rainbow. Azken frontoi honetan denboraldi batzuk egin zituen. <br> | 1922 urte bukaeran, hamabi-hamahiru urtekin, Madrila eruan zuten, eta handik ibilbide luzea egin zuen: Cienfuegos-eko (Cuba) Jai Alai , La Habanako Habana-Madrid, Miamiko (Florida) Hai-Aleah, Orleans Berriko (Luisiana) Jai Alaia eta Chicagoko (Illinois) Rainbow. Azken frontoi honetan denboraldi batzuk egin zituen. <br> | ||
| 59. lerroa: | 58. lerroa: | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Julian Arana (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Julian Arana (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Policarpo_Larrañaga_Aranguren_(zuri-beltzean).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''12'''</big> | ||
| 1933.ko otsailak 12an Policarpo Larrañaga abade soraluzetarrak (Don Poli) Euzko Nekazarien Bazkuna sortu zuen Donostian, baserritarre sindikatua. <br> | | 1933.ko otsailak 12an Policarpo Larrañaga abade soraluzetarrak (Don Poli) Euzko Nekazarien Bazkuna sortu zuen Donostian, baserritarre sindikatua. <br> | ||
Aurreko urtean, 1932eko irailak 11an, Eusko Tostarteko Bazkuna sortu zuen Ondarruan, arrantzale sindukatua. Biak ala biak abertzaleak eta ELA-SOVeri lotuak. | Aurreko urtean, 1932eko irailak 11an, Eusko Tostarteko Bazkuna sortu zuen Ondarruan, arrantzale sindukatua. Biak ala biak abertzaleak eta ELA-SOVeri lotuak. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Policarpo Larrañaga (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Policarpo Larrañaga (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Zubi_Nagusia._Argazki_zaharra_koloretan.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''12'''</big> | ||
| 1998.ko otsailak 12an Eusko Jaurlaritzaren Kultura sailburuak Soraluzeko herrigune historikoa Euskal Kultur Ondarearen Inbentario Orokorrean sartu zuen, monumentu multzoaren kategoriako kultur ondasun gisa. | | 1998.ko otsailak 12an Eusko Jaurlaritzaren Kultura sailburuak Soraluzeko herrigune historikoa Euskal Kultur Ondarearen Inbentario Orokorrean sartu zuen, monumentu multzoaren kategoriako kultur ondasun gisa. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Herrigune historikoa (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Herrigune historikoa (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Irurak-bat_zentrala._Ikuspegi_orokorra.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''13'''</big> | ||
| 1920.ko otsailak 13an Antonio Zabala jaunak bere izenean zituen hiru emakida (Sagar-erreka zentrala, Deba ibaia bera eta Urruztitik zetorren ura, azken biak Sologoen zentralak aprobetzatzen zituenak) Elektra Irurak-Bat enpresari pasa zizkion. Enpresa hau Antonio Zabala y Cía enpresarena zen, eta jabea beti Antonio Zabala. <br> | | 1920.ko otsailak 13an Antonio Zabala jaunak bere izenean zituen hiru emakida (Sagar-erreka zentrala, Deba ibaia bera eta Urruztitik zetorren ura, azken biak Sologoen zentralak aprobetzatzen zituenak) Elektra Irurak-Bat enpresari pasa zizkion. Enpresa hau Antonio Zabala y Cía enpresarena zen, eta jabea beti Antonio Zabala. <br> | ||
1934. urteko uztailak 18an Elektra Irurak-Bat enpresak izena aldatu zuen, Zabala, Unzurrunzaga y Cía bihurtuz, Antonio Zabalaren familia politikoari lekua egiteko. | 1934. urteko uztailak 18an Elektra Irurak-Bat enpresak izena aldatu zuen, Zabala, Unzurrunzaga y Cía bihurtuz, Antonio Zabalaren familia politikoari lekua egiteko. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Sologoeneko zentrala (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Sologoeneko zentrala (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Soraluze._Euskal_portua_(Ignacio_Zuloaga).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''13'''</big> | ||
| 1978.ko otsailak 13an Juan San Martin-ek, ''Hoja del lunes de San Sebastián'' egunkarian argitaratutako artikulu baten bitartez (''Zuloagaren gaztaroko irudiak''), Ignacio Zuloagaren ''Puerto vasco'' grabatua Soraluzen kokatu zuen, Intxaurdieta etxean hain zuzen. <br> | | 1978.ko otsailak 13an Juan San Martin-ek, ''Hoja del lunes de San Sebastián'' egunkarian argitaratutako artikulu baten bitartez (''Zuloagaren gaztaroko irudiak''), Ignacio Zuloagaren ''Puerto vasco'' grabatua Soraluzen kokatu zuen, Intxaurdieta etxean hain zuzen. <br> | ||
Grabatu honen jatorria hainbat buruhauste ekarri zien orduko adituei. Miguel Olaizola konturatu omen zen, eta Ramiro Larrañagaren bidez Juan San Martin enteratu zen. | Grabatu honen jatorria hainbat buruhauste ekarri zien orduko adituei. Miguel Olaizola konturatu omen zen, eta Ramiro Larrañagaren bidez Juan San Martin enteratu zen. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Zuloagaren gaztaroko irudiak (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Zuloagaren gaztaroko irudiak (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Argazkirik_ez.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''14'''</big> | ||
| 1934.ko otsailak 14an ''La Infancia Previsora'' elkarteak bere Arautegia aurkeztu zuen Gobernu zibilean; hiru egun geroago, otsailak 17an, onartu zizkioten. <br> Sorospen helburua zuen, eta Mutilen eskolan zuen egoitza. | | 1934.ko otsailak 14an ''La Infancia Previsora'' elkarteak bere Arautegia aurkeztu zuen Gobernu zibilean; hiru egun geroago, otsailak 17an, onartu zizkioten. <br> Sorospen helburua zuen, eta Mutilen eskolan zuen egoitza. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Gerraurreko elkarteak (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Gerraurreko elkarteak (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Ormaetxea_jauregia._Ikuspegi_orokorra_(Juan_Carlos_Astiazarán_2017).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''17'''</big> | ||
| 1584.ko otsailak 17an [[Errekalde kalea (eu)|Errekaldeko]] [[Errukia serorategia (eu)|Errukia serorategian]] zeuden 6 serora [[Ormaetxea jauregia (eu)|Ormaetxea]] jauregira pasa ziren: Maria Lopez de Yturbe (priorea), Brigida de Igeribar (azpipriorea), Berta Marina de Irure, Magdalena Perez de Mendiola, Ursula de Bagozkoitia, Clara de Churruca eta Francisca de Aritzaga, soraluzetarrak denak. <br> | | 1584.ko otsailak 17an [[Errekalde kalea (eu)|Errekaldeko]] [[Errukia serorategia (eu)|Errukia serorategian]] zeuden 6 serora [[Ormaetxea jauregia (eu)|Ormaetxea]] jauregira pasa ziren: Maria Lopez de Yturbe (priorea), Brigida de Igeribar (azpipriorea), Berta Marina de Irure, Magdalena Perez de Mendiola, Ursula de Bagozkoitia, Clara de Churruca eta Francisca de Aritzaga, soraluzetarrak denak. <br> | ||
Ormaetxea jauregia eta ondoko ortua Juan Ibañez de Irurek urte batzuk lehenago utzi zizkien, bertan klausura-monastegia sortzeko: priorea, priore-azpikoa eta beste hamaika moja. Aldatzeko baimenaren zain urte askotan pasa ziren, 1.584ko urtarrilak 30an Juan Ochoa de Salazar jaunak, Kalagorri-La Kaltzadako apezpikuak, lizentzia eman zuen arte. <br> Handik urte batzuetara [[Santa Ana komentua (eu)|Santa Ana komentu]] berrira pasa ziren. | Ormaetxea jauregia eta ondoko ortua Juan Ibañez de Irurek urte batzuk lehenago utzi zizkien, bertan klausura-monastegia sortzeko: priorea, priore-azpikoa eta beste hamaika moja. Aldatzeko baimenaren zain urte askotan pasa ziren, 1.584ko urtarrilak 30an Juan Ochoa de Salazar jaunak, Kalagorri-La Kaltzadako apezpikuak, lizentzia eman zuen arte. <br> Handik urte batzuetara [[Santa Ana komentua (eu)|Santa Ana komentu]] berrira pasa ziren. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Ormaetxea jauregia (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Ormaetxea jauregia (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Indalecio_Ojanguren._Egoarbitxako_gailurrean_(Indalecio_Ojanguren_1943).jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''18'''</big> | ||
| 1972.ko otsailak 18an Indalecio Ojanguren Arrillaga eibartarra hil zen. Euskal Herriko argazkilari eta mendizale ezaguna izan zen. Eibarren ''Kajoitxu'' ezizenez zen ezaguna, XX. mende hasieran argazkilariek erabiltzen zituzten kutxa itxurako argazki-kamerengatik; gaztelaniaz, berriz, ''el Fotógrafo Águila'' goitizena erabili zuen. <br> | | 1972.ko otsailak 18an Indalecio Ojanguren Arrillaga eibartarra hil zen. Euskal Herriko argazkilari eta mendizale ezaguna izan zen. Eibarren ''Kajoitxu'' ezizenez zen ezaguna, XX. mende hasieran argazkilariek erabiltzen zituzten kutxa itxurako argazki-kamerengatik; gaztelaniaz, berriz, ''el Fotógrafo Águila'' goitizena erabili zuen. <br> | ||
Euskal Herri osoa korritu zuen argazkiak hartzen, tartean Soraluze: ia 100 argazki gordetzen dira. | Euskal Herri osoa korritu zuen argazkiak hartzen, tartean Soraluze: ia 100 argazki gordetzen dira. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Indalecio Ojangurenen argazkiak (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Indalecio Ojangurenen argazkiak (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| style="background: | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Elizburu_kalea._Guardia_Zibilaren_koartela_01.jpg | 100px]] | ||
| style="background: | | style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''25'''</big> | ||
| 1932.ko otsailak 25ean Koarteleko buruak telefonoa jartzeko eta fakturen kargu egiteko eskatu zion Udalari, Guardia Zibilaren Zuzendari Orokorrak eskatzen zuen moduan. <br> | | 1932.ko otsailak 25ean Koarteleko buruak telefonoa jartzeko eta fakturen kargu egiteko eskatu zion Udalari, Guardia Zibilaren Zuzendari Orokorrak eskatzen zuen moduan. <br> | ||
Urteko 200 edo 300 pezetako gastua izango zelakoan, eta aurrekontua oso estua zenez, Udalak ezetz erantzun zuen. | Urteko 200 edo 300 pezetako gastua izango zelakoan, eta aurrekontua oso estua zenez, Udalak ezetz erantzun zuen. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Udalbatzaren erabakiak. Guardia Zibila (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Udalbatzaren erabakiak. Guardia Zibila (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| [[Fitxategi: Fabrika_zaharra._Errepideko_etxaurrea.jpg | 100px]] | | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Fabrika_zaharra._Errepideko_etxaurrea.jpg | 100px]] | ||
| style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''28'''</big> | |||
| 1888.ko otsailak 28an [[The Placencia de las Armas Company Limited (eu)|''The Placencia de las Armas Company Limited'']] elkarteak 187.500 pezetatan erosi zuen [[S.A. Euscalduna (eu)|La Euscalduna]] lantegia ([[Fabrika zaharra (eu)|fabrika zaharra]]). Elkarte hori Londresen sortu zuten hilabete batzuk aurretik, 1887ko azaroak 23an hain zuzen. | | 1888.ko otsailak 28an [[The Placencia de las Armas Company Limited (eu)|''The Placencia de las Armas Company Limited'']] elkarteak 187.500 pezetatan erosi zuen [[S.A. Euscalduna (eu)|La Euscalduna]] lantegia ([[Fabrika zaharra (eu)|fabrika zaharra]]). Elkarte hori Londresen sortu zuten hilabete batzuk aurretik, 1887ko azaroak 23an hain zuzen. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[The Placencia de las Armas Company Limited (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[The Placencia de las Armas Company Limited (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| [[Fitxategi: Tren_geltokia._Ikuspegi_orokorra_(José_Berrueta).jpg | 100px]] | | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Tren_geltokia._Ikuspegi_orokorra_(José_Berrueta).jpg | 100px]] | ||
| style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''28'''</big> | |||
| 1971.ko otsailak 28an Maltzaga-Zumarraga tren adarra itxi zuten, eta Soraluzeko [[Tren geltokia (eu)|geltokia]] zerbitzuri gabe geratu zen. Aurretik, 1967ko abenduaren 31tik, Gasteizerako trena ere (''The Anglo Vasco-Navarro Railroad Company'') kendu zuten. <br> | | 1971.ko otsailak 28an Maltzaga-Zumarraga tren adarra itxi zuten, eta Soraluzeko [[Tren geltokia (eu)|geltokia]] zerbitzuri gabe geratu zen. Aurretik, 1967ko abenduaren 31tik, Gasteizerako trena ere (''The Anglo Vasco-Navarro Railroad Company'') kendu zuten. <br> | ||
1975 urtea arte istalazioak mantendu ziren, katenaria erabiltzen ari zirela indarra Bergaratik Maltzagaraino eramateko. Maltzagako azpiestazio elektriko berria zabaldu zutenean Soraluzeko trenbidearen istalazio guztiak desegin zituzten. | 1975 urtea arte istalazioak mantendu ziren, katenaria erabiltzen ari zirela indarra Bergaratik Maltzagaraino eramateko. Maltzagako azpiestazio elektriko berria zabaldu zutenean Soraluzeko trenbidearen istalazio guztiak desegin zituzten. | ||
<br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Komunikabideak. Trenbidea (eu) | ''hemen'']]) | <br> (Gehiago jakiteko, sakatu [[Komunikabideak. Trenbidea (eu) | ''hemen'']]) | ||
|- | |- | ||
| [[Fitxategi: Justo_Iriondo_Aranburu._Erretratua.jpg | 100px]] | | | style="background:gainsboro" | [[Fitxategi: Justo_Iriondo_Aranburu._Erretratua.jpg | 100px]] | ||
| style="background:khaki; text-align:center" | <big>'''29'''</big> | |||
| 1944.ko otsailak 29an Justo Iriondok, ''Sanson''ek, erretiroa hartu zuen.<br> | | 1944.ko otsailak 29an Justo Iriondok, ''Sanson''ek, erretiroa hartu zuen.<br> | ||
Ziortzan (Bizkaia) jaio zen, eta Elgoibarreko Sansongua baserrian hazitakoa. Zurgina ofizioz, 1889ko urriaren 1ean Soraluzeko [[S.A. Euscalduna (eu)|Euscalduna]] fusil fabrikan sartu zen, gerora [[The Placencia de las Armas Company Limited (eu)|The Placencia de las Armas Company Limited]] eta [[SAPA (eu)|SAPA]] izan zena. <br> | Ziortzan (Bizkaia) jaio zen, eta Elgoibarreko Sansongua baserrian hazitakoa. Zurgina ofizioz, 1889ko urriaren 1ean Soraluzeko [[S.A. Euscalduna (eu)|Euscalduna]] fusil fabrikan sartu zen, gerora [[The Placencia de las Armas Company Limited (eu)|The Placencia de las Armas Company Limited]] eta [[SAPA (eu)|SAPA]] izan zena. <br> | ||
Hauxe da oraingo bertsioa, 17:44, 6 abuztua 2020 data duena
- Urteko urteurrenak ikusteko, sakatu hemen.
|
2 | Kandelaria eguna. Egun honetan bedeinkatutako kandelak ondo gordetzen ziren, urtean zehar erabiltzeko: etxean estuasunik bazen, edo ekaitz bortitzak baziren, kandela bedeinkatu haiek pizten zituzten. Modu honetan etxekoak, pertsonak zein animaliak, babestuta geratzen ziren. (Gehiago jakiteko, sakatu hemen) |
|
3 | [[San Blas eguna. Oso jai soraluzetarra… nahiz eta, batzuren iritziz, Eibartik etorri! Sasoi batean, sanblasopilak aurreko egunetan egiten ziren, familiako bakoitzeko bana. Eskolan jai izaten zen goizean, mezetara joateko, ia familiko guztiak, zapi handi batean bilduta sanblasopilak, frutak, gozokiak... eramaten zirela. Mezatan ez zen girorik umeen artean: fardelak hauskorrak ziren oso eta, elkarren artean bultza eta kolpeka ari ziren besteon fardelak (eta sanblasopilak) apurtzeko asmoz. Meza ostean, bedeinkatzeko momentuan, fardelak ahal den altuen igo behar ziren... oso momentu aproposa elkarren kontra berriro aritzeko. Mezetatik urtetzerakoan, 1960 hamarkadatik aurrera, ohitura hasi zen umeei erretratuak ateratzekoa.
|
.jpg)
|
4 | Santa Ageda bezpera. Euskal Herriko herri askoren moduan, sasoi batean mutil gazteak ibiltzen ziren Santa Agata eskean, baserrietan eta kalean. Etaratakoarekin, afarimerienda egiten zuten. XX mendeko azken hamarkadez geroztik emakumeek eta adin talde guztietakoek ere parte hartzen dute. (Gehiago jakiteko, sakatu hemen) |
|
5 | 1481.ko otsailak 5an herriko errolda egin zen, udal eta probintziako gastuak banatzeko familiaren ondasunen arabera.
|
.jpg)
|
5 | 1924.ko otsailak 5ean Florentzio Aspe abade soraluzetarrak (1871-1957) Beasaingo erretore-kargua hartu zuen, egun bertan plazako eskola berriak eta Udaletxe berria inauguratu zituelarik. Mateo Muxika Urrestarazu Doktoreak, Gasteizko apezpiku izendatu berriak, bedeinkatu zituen. Historiazale porrokatua eta marrazkilari trebea, 1912 urtean ""Zarauz'ko erriya"" liburua argitaratu zuen, euskaraz.
|
.jpg)
|
7 | 1907.ko otsailak 7an Arzabaleta baserria bertan behera erori zen, bertako semea hil zela. Aurreko irailarean 29an baserria erre egin zen ia osorik, baina denbora izan zuten ganaua ateratzeko, eta altzari eta lanabes gehienak ere.
Familia baserrian jarraitu zen bizi izaten, zutik zegoen zatian. Baina 1907ko otsailaren 7an, gaueko hamar t'erdiak aldera, zaratak eta dardarak sentitu zuten. Nahiz eta familia guztia baserritik atera, Juan Jose Aldazabal eta Daniel (1884-1907) bere semea atzera sartu ziren baliozko gauzak hartzeko; bapatean etxeak barruan harrapatu egin zituen biak: aita larri zaurituta, eta semea hilda.
|
|
8 | 1934.ko otsailak 8an Mutualidad Catequística elkarteak bere Arautegia aurkeztu zuen Gipuzkoako Gobernu Zibilean. Sorospen helburua zuen, eta Kalebarrenean zuen egoitza.
|
|
|
9 | 1939ko otsailaren 9an Erantzukizun Politikoen Legea onartu zuten (gaztelaniaz "Ley de Responsabilidades Políticas") eta 1939ko otsailaren 13an BOEan argitaratu. Bi helburu zituen: Errepublika aldekoek zigortu eta dirua jaso. Soraluze, gutxienez 50 laguni zabaldu zioten espedientea, horietatik hiru andrak zirela: erakunde bateko kidea izatea (EAJ, A. Sozialista, UGT, ELA-STV, Emakumeak), ideologia (ezkertiarra, abertzalea), 1936 urtean herriko zinegotzia izatea, gudari edo milizianoa izatea, gerra garaian armagintzan aritu izana (herrian edo kanpoan), nazionalak sartu zireneko herritik alde egin izana (Bizkaira, Asturiasera edo erbestera), 1934 iraultzan ibilitakoa... |
|
11 | 1934.ko otsailak 11an Julián Arana peloraria, el tigre placentino, Veracruzera heldu zen, hurrengo bi urteak Mexikoko frontoietan emateko. 1922 urte bukaeran, hamabi-hamahiru urtekin, Madrila eruan zuten, eta handik ibilbide luzea egin zuen: Cienfuegos-eko (Cuba) Jai Alai , La Habanako Habana-Madrid, Miamiko (Florida) Hai-Aleah, Orleans Berriko (Luisiana) Jai Alaia eta Chicagoko (Illinois) Rainbow. Azken frontoi honetan denboraldi batzuk egin zituen. |
.jpg)
|
12 | 1933.ko otsailak 12an Policarpo Larrañaga abade soraluzetarrak (Don Poli) Euzko Nekazarien Bazkuna sortu zuen Donostian, baserritarre sindikatua. Aurreko urtean, 1932eko irailak 11an, Eusko Tostarteko Bazkuna sortu zuen Ondarruan, arrantzale sindukatua. Biak ala biak abertzaleak eta ELA-SOVeri lotuak.
|
|
12 | 1998.ko otsailak 12an Eusko Jaurlaritzaren Kultura sailburuak Soraluzeko herrigune historikoa Euskal Kultur Ondarearen Inbentario Orokorrean sartu zuen, monumentu multzoaren kategoriako kultur ondasun gisa.
|
|
13 | 1920.ko otsailak 13an Antonio Zabala jaunak bere izenean zituen hiru emakida (Sagar-erreka zentrala, Deba ibaia bera eta Urruztitik zetorren ura, azken biak Sologoen zentralak aprobetzatzen zituenak) Elektra Irurak-Bat enpresari pasa zizkion. Enpresa hau Antonio Zabala y Cía enpresarena zen, eta jabea beti Antonio Zabala. 1934. urteko uztailak 18an Elektra Irurak-Bat enpresak izena aldatu zuen, Zabala, Unzurrunzaga y Cía bihurtuz, Antonio Zabalaren familia politikoari lekua egiteko.
|
.jpg)
|
13 | 1978.ko otsailak 13an Juan San Martin-ek, Hoja del lunes de San Sebastián egunkarian argitaratutako artikulu baten bitartez (Zuloagaren gaztaroko irudiak), Ignacio Zuloagaren Puerto vasco grabatua Soraluzen kokatu zuen, Intxaurdieta etxean hain zuzen. Grabatu honen jatorria hainbat buruhauste ekarri zien orduko adituei. Miguel Olaizola konturatu omen zen, eta Ramiro Larrañagaren bidez Juan San Martin enteratu zen.
|
|
|
14 | 1934.ko otsailak 14an La Infancia Previsora elkarteak bere Arautegia aurkeztu zuen Gobernu zibilean; hiru egun geroago, otsailak 17an, onartu zizkioten. Sorospen helburua zuen, eta Mutilen eskolan zuen egoitza.
|
.jpg)
|
17 | 1584.ko otsailak 17an Errekaldeko Errukia serorategian zeuden 6 serora Ormaetxea jauregira pasa ziren: Maria Lopez de Yturbe (priorea), Brigida de Igeribar (azpipriorea), Berta Marina de Irure, Magdalena Perez de Mendiola, Ursula de Bagozkoitia, Clara de Churruca eta Francisca de Aritzaga, soraluzetarrak denak. Ormaetxea jauregia eta ondoko ortua Juan Ibañez de Irurek urte batzuk lehenago utzi zizkien, bertan klausura-monastegia sortzeko: priorea, priore-azpikoa eta beste hamaika moja. Aldatzeko baimenaren zain urte askotan pasa ziren, 1.584ko urtarrilak 30an Juan Ochoa de Salazar jaunak, Kalagorri-La Kaltzadako apezpikuak, lizentzia eman zuen arte. |
.jpg)
|
18 | 1972.ko otsailak 18an Indalecio Ojanguren Arrillaga eibartarra hil zen. Euskal Herriko argazkilari eta mendizale ezaguna izan zen. Eibarren Kajoitxu ezizenez zen ezaguna, XX. mende hasieran argazkilariek erabiltzen zituzten kutxa itxurako argazki-kamerengatik; gaztelaniaz, berriz, el Fotógrafo Águila goitizena erabili zuen. Euskal Herri osoa korritu zuen argazkiak hartzen, tartean Soraluze: ia 100 argazki gordetzen dira.
|
|
25 | 1932.ko otsailak 25ean Koarteleko buruak telefonoa jartzeko eta fakturen kargu egiteko eskatu zion Udalari, Guardia Zibilaren Zuzendari Orokorrak eskatzen zuen moduan. Urteko 200 edo 300 pezetako gastua izango zelakoan, eta aurrekontua oso estua zenez, Udalak ezetz erantzun zuen.
|
|
28 | 1888.ko otsailak 28an The Placencia de las Armas Company Limited elkarteak 187.500 pezetatan erosi zuen La Euscalduna lantegia (fabrika zaharra). Elkarte hori Londresen sortu zuten hilabete batzuk aurretik, 1887ko azaroak 23an hain zuzen.
|
.jpg)
|
28 | 1971.ko otsailak 28an Maltzaga-Zumarraga tren adarra itxi zuten, eta Soraluzeko geltokia zerbitzuri gabe geratu zen. Aurretik, 1967ko abenduaren 31tik, Gasteizerako trena ere (The Anglo Vasco-Navarro Railroad Company) kendu zuten. 1975 urtea arte istalazioak mantendu ziren, katenaria erabiltzen ari zirela indarra Bergaratik Maltzagaraino eramateko. Maltzagako azpiestazio elektriko berria zabaldu zutenean Soraluzeko trenbidearen istalazio guztiak desegin zituzten.
|
|
29 | 1944.ko otsailak 29an Justo Iriondok, Sansonek, erretiroa hartu zuen. Ziortzan (Bizkaia) jaio zen, eta Elgoibarreko Sansongua baserrian hazitakoa. Zurgina ofizioz, 1889ko urriaren 1ean Soraluzeko Euscalduna fusil fabrikan sartu zen, gerora The Placencia de las Armas Company Limited eta SAPA izan zena. |