Izarre baserria (eu)

Izarre / Izagirre
Izen formala	Eizagirre
Bailara	San Andres
Altuera	465 m
Hedadura	13 Ha
Kaletik	4,95 km

Bertako familia

Santamaria-Goiburutarrak

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

• 

  Izarre altuan eta azpian Barrenetxe
  (J.C. Astiazarán 1979)

• 

  Ikuspegi orokorra
  (J.C. Astiazarán 1979)

• 

  Ikuspegi orokorra
  (J.C. Astiazarán 1979)

• 

  Atzekaldea
  (J.C. Astiazarán 1979)

• 

  Ikuspegi orokorra
  (Kontrargi 2002)

• 

  Ikuspegi orokorra
  (Kontrargi 2002)

• 

  Harrizko hesia
  (Kontrargi 2002)

• 

  Pedro Mari ardiak jeizten
  (Kontrargi 2002)

• 

  Pedro Mari ardiak jeizten
  (Kontrargi 2002)

• 

  Pedro Mari ardiak jeizten
  (Kontrargi 2002)

• 

  Juli soroan
  (Kontrargi 2002)

• 

  Juli soroan
  (Kontrargi 2002)

• 

  Juli kortaren atean
  (Kontrargi 2002)

• 

  Juli sutondoan
  (Kontrargi 2002)

• 

  Familia
  (Kontrargi 2002)

Kokapena

(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

Mapa kargatzen...

{"type":"ROADMAP","minzoom":false,"maxzoom":false,"types":["ROADMAP","SATELLITE","HYBRID","TERRAIN"],"mappingservice":"googlemaps3","width":"auto","height":"600px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"visitedicon":"","wmsoverlay":false,"zoom":18,"layers":[],"controls":["pan","zoom","type","scale","streetview","rotate"],"zoomstyle":"DEFAULT","typestyle":"DEFAULT","autoinfowindows":false,"resizable":false,"kmlrezoom":false,"poi":true,"cluster":false,"clustergridsize":60,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clusteraveragecenter":true,"clusterminsize":2,"imageoverlays":[],"kml":[],"gkml":[],"searchmarkers":"","fullscreen":false,"scrollwheelzoom":false,"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":43.180139,"lon":-2.40625,"icon":""}]}

Baserriaren inguruko kontuak

Izagirre abizena oso hedatua dago. Soraluzekoek armarri hau erabili izan zuten: Orlegi (sinople) gainean urrezko dorrea, olatu urdin (azur) eta zilarrezkoen gainean, eta bi lehoi dorreari oratuta; dorreko lehiotik beso armatua agertzen da, zilarrezkoa, burnizko mailau eskuan duela.

1598ko nafarreri izurriteak gogor jo zuen Izarre baserrian. Bertako jabeak, Juan Ibáñez de Izaguirre eta Ana Eizaguirre de Iraola anai-arrebak, kutsatu zirenean, gainontzeko senide, morroi eta neskamek alde egin zuten. Neba-arrebak bakarrik geratu ziren baserrian, zaintzapean, beste inora joateko debekuarekin.

Juanen suinaren bidez, Martín Ruiz de Aguirre, Sebastián de Jauregui herriko medikuaz kontratua egin zuten. Ez bakarrik artatzeko, baizik eta jaten emateko ere. Bisitako 15 erreal koarto kobratuko zituen, botikez gain. San Antonio egunean (1598/09/02) 100 erreal koarto aurreratu zizkioten medikuari, gainontzekoak osatu edo hil ostean kitatuko zituztela.

Medikuak egunero bi aldiz joan behar zuen baserrira, janaria aurretik prest, gaixoei ahora jaten emateko. Guztira 51 aldiz joan zen, eta erabiliko botikek 56 erreal koarto balio zuten.

Neba-arrebak osatu ziren, baina handik gutxira hil ziren, Ana aurretik eta Juan gero. Fakturak kitatzeke zeuden oraindik, eta Sebastián de Jauregui medikuak auzia jarri zien bermatzaileei: Martín Ruiz de Aguirre bera eta Juan de Loyola armagilea (kutxagilea). Azkenean irabazi egin zuen

Aipatutako Juan Ibáñez de Izaguirre eta Ana Eizaguirre de Iraola neba-arrebak testamentua ere egin zuten. 1598ko abuztuan 4an Lucas de Iraola eskribauak testamentuak prestatu zizkien, eta Izarre baserriraino igo zen. Sinadura bertako ateetan egin zen, barrura sartu barik:

…testamentugileak Izagirre etxeko atalasean zeudela, eta eskribaua eta lekukoak pixkat aldenduta, aipatutako gaitz kutsakorraren beldurrez….

Eskribauak testamentua irakurri zien, eta hiru lekukoek sinatu zuten: Juan Abad de Saloguen abadeak (aurretik aitortu eta azken sakramentuak eman zizkiena), Juan Pérez de Argárate eta Andrés de Iraola, azken hauek baserriko ateak zaintzen zituztenak.

Testamentugileek, Juan eta Ana, ez zuten sinatu, eskribauak beraiengana hurbiltzeko beldurra zela eta. Haien ordez Juan Abad eta Andrés de Zabaleta jaunek sinatu zuten.

XVII mendearen erdialdean Joan Ibañez de Yzaguirre jaunak etxe hau oinordetzan jaso zuen. 1740 urte inguruan Martín de Lizarriturri e Izaguirre izan zen jabea. XIX mende hasieran José Antonio de Izaguirre bizi zen bertan.

Izaguirreko etxe berria, XVIII mendean inguruetan eraikia, Martín de Izaguirre-rena izan zen. Segururena gaur eguneko Izarre-etxetxo izango zen.

Silvestre Santa Maria, umezurtza, morroi sartu zen XIX. mende bukaeran Aseginolazan, eta urte batzuk beranduago Izarreko alaba ezagutu eta berarekin ezkondu zen. Orain baserrian baserrian bizi direnak haren ondorengoak dira. Baserria XX. mende hasieran erosi zioten Zumarragako nagusiari.

Pedro aitita eta bere anai Jose, korrika eta aizkora apostuetan ibili ziren gaztetan.

1999. urte inguruan ardi eta behi esnea saltzen zuten. Gaztagintzan ere jardun izan dute baina orain, lege berrien eraginez batez ere, etxerako eta eskakizun berezietarako bakarrik egiten dute gazta.

Madozen hiztegi famatuan (Diccionario de Madoz) agertzen da:

IZARRE, San Andres bailarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian

(IZAGUIRRE: cas. del valle de San Andrés, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. jurisd. de Placencia).