«XX mendeko ibilbidea (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
Soraluzeko XX mendeko | ==Soraluzeko XX mendeko arkitektura== | ||
Hiru epe berezitu daitezke: hasierako arkitektura industriala, porlanezko arkitektura eta arkitektura modernoa | |||
===XX mende hasiera== | |||
XIX mende bukaerakoak edo XX mende hasierakoak dira Errabaleko 2, 4 eta 6 zenbakiak. Hiru etxe hauek berdin berdinak dira, batera egindakoak. XIX mendeko arkitekturaren ereduak, harriaz, zuraz eta adreiluaz eginda daude. Nahiz eta ondo gordeta ez izan, gordetzen dute oraindik hasierako itxura. | |||
Errekaldeko zubia zein Gabolatzekoa 1910 hamarkadakoak dira. Harrizko zutabeak dituzte, eta pasabiderako egitura metalikoa erabiltzen zuten, argazki zaharretan ikus daitekeenez. Gerora porlanezko pasabidea jarri diete. | |||
Modernoagoa: Zubi Nagusia, Arane kiroldegia, | SAPAko [[Fabrika berria (eu)|fabrika berria]], aldiz, 8 eraikineko multzoa da, gehienak 1920ko hamarkadan jasoak. Nabeak estalki metalikoa dute, Gipuzkoako lehenetarikaok. Beste bi eraikin oso interesgarriak bulegoena eta taller-eraikina, hormigoizko egitura dute. | ||
Bukatzeko, Batzokia aipatu behar da. 1930ko hamarkadan eraikia, hormigoizkoa ere. "Errejionalismoa" estilokoa da. | |||
===Gerra osteko errazionalismoa=== | |||
Gerra ostean bi estilo nabarmendu ziren, historizista bat eta errazionalista bestea (diseinu garbiak eta apaindura gutxikoak). | |||
Soraluzen badaukagu azken estilo honen oso adibide politak: Errabal kaleko 8 (Amuchástegui etxea) eta 22 zenbakiak, Alberdi Hnos. lantegia (botata, nabe bat geratzatzen da), [[Txurruken auzunea (eu)|Txurruken]] auzunea eta [[Lete lantegia (eu)|Lete]] lantegia. | |||
===Azken garaiak=== | |||
Azken 50 urteetako eraikinen artean, Soraluzen badaude batzuk arrazoi betetik edo bestetik nabarmentzeko modukoak. | |||
Alde batetik, [[Zubi Nagusia (eu)|Zubi Nagusia]] dago (1967): zubi zaharrari oratuta, alde batetik bestera zutabe barik egin zuten. Daukan zabaleragatik zubia baino enparantza ematen du, eta haalxe erabiltzen da jaietan. | |||
[[Mendiola industrialdea (eu)|Mendiola]] industrialdean, 4 zenbakian, badago pabiloi berezi bat 1980 hamarkadan Garitaonaindia enpresak eraikia (gaur egun Gabekola Forging dago bertan). Betiko arkitektura industriala egin beharrean, XIX mendeko kutsua eman nahi zioten. | |||
Etxebizitzetan, berriz, bi multzo nabarmentzen dira bere diseinuaz: [[Olabarrena (eu)|Olabarrenan]] eraiki zutena (''etxe domotikoak'') eta Etxaburuetako etxe berriak (''etxe urdinak''). | |||
1980 hamarkadakoa ere [[Arane kiroldegia (eu)|Arane kiroldegia]] da. Fabrika zaharraren tokian eraikia, 202o urtean handitu dute. | |||
Modernoagoa: Zubi Nagusia, Arane kiroldegia, (kapera berriak), , Olabarrena, | |||
Azkenik, Santa Maria la Real eliza aipatuko dugu. Berez eraikina XVI-XVIII mendekoa da, baina XX mende bukaeran zaharberritu zuten, eta alboko kapera berrizteko diseinu deigarriak erabili zituzten. | |||
Ibilbide honek XX mendeko eraikin nabarmenen artean eramango gaitu. Hasiera [[Labaderogain (eu)|Labaderogainean]] emango diogu, [[Abadetxea (eu)|Enparan jauregiaren]] parean. | Ibilbide honek XX mendeko eraikin nabarmenen artean eramango gaitu. Hasiera [[Labaderogain (eu)|Labaderogainean]] emango diogu, [[Abadetxea (eu)|Enparan jauregiaren]] parean. | ||
47. lerroa: | 71. lerroa: | ||
|zoom = 16 | height = 600 | type = earth | |zoom = 16 | height = 600 | type = earth | ||
}} | }} | ||
22:01, 22 martxoa 2020(e)ko berrikuspena
Soraluzeko XX mendeko arkitektura
Hiru epe berezitu daitezke: hasierako arkitektura industriala, porlanezko arkitektura eta arkitektura modernoa
=XX mende hasiera
XIX mende bukaerakoak edo XX mende hasierakoak dira Errabaleko 2, 4 eta 6 zenbakiak. Hiru etxe hauek berdin berdinak dira, batera egindakoak. XIX mendeko arkitekturaren ereduak, harriaz, zuraz eta adreiluaz eginda daude. Nahiz eta ondo gordeta ez izan, gordetzen dute oraindik hasierako itxura.
Errekaldeko zubia zein Gabolatzekoa 1910 hamarkadakoak dira. Harrizko zutabeak dituzte, eta pasabiderako egitura metalikoa erabiltzen zuten, argazki zaharretan ikus daitekeenez. Gerora porlanezko pasabidea jarri diete.
SAPAko fabrika berria, aldiz, 8 eraikineko multzoa da, gehienak 1920ko hamarkadan jasoak. Nabeak estalki metalikoa dute, Gipuzkoako lehenetarikaok. Beste bi eraikin oso interesgarriak bulegoena eta taller-eraikina, hormigoizko egitura dute.
Bukatzeko, Batzokia aipatu behar da. 1930ko hamarkadan eraikia, hormigoizkoa ere. "Errejionalismoa" estilokoa da.
Gerra osteko errazionalismoa
Gerra ostean bi estilo nabarmendu ziren, historizista bat eta errazionalista bestea (diseinu garbiak eta apaindura gutxikoak).
Soraluzen badaukagu azken estilo honen oso adibide politak: Errabal kaleko 8 (Amuchástegui etxea) eta 22 zenbakiak, Alberdi Hnos. lantegia (botata, nabe bat geratzatzen da), Txurruken auzunea eta Lete lantegia.
Azken garaiak
Azken 50 urteetako eraikinen artean, Soraluzen badaude batzuk arrazoi betetik edo bestetik nabarmentzeko modukoak.
Alde batetik, Zubi Nagusia dago (1967): zubi zaharrari oratuta, alde batetik bestera zutabe barik egin zuten. Daukan zabaleragatik zubia baino enparantza ematen du, eta haalxe erabiltzen da jaietan.
Mendiola industrialdean, 4 zenbakian, badago pabiloi berezi bat 1980 hamarkadan Garitaonaindia enpresak eraikia (gaur egun Gabekola Forging dago bertan). Betiko arkitektura industriala egin beharrean, XIX mendeko kutsua eman nahi zioten.
Etxebizitzetan, berriz, bi multzo nabarmentzen dira bere diseinuaz: Olabarrenan eraiki zutena (etxe domotikoak) eta Etxaburuetako etxe berriak (etxe urdinak).
1980 hamarkadakoa ere Arane kiroldegia da. Fabrika zaharraren tokian eraikia, 202o urtean handitu dute.
Modernoagoa: Zubi Nagusia, Arane kiroldegia, (kapera berriak), , Olabarrena,
Azkenik, Santa Maria la Real eliza aipatuko dugu. Berez eraikina XVI-XVIII mendekoa da, baina XX mende bukaeran zaharberritu zuten, eta alboko kapera berrizteko diseinu deigarriak erabili zituzten.
Ibilbide honek XX mendeko eraikin nabarmenen artean eramango gaitu. Hasiera Labaderogainean emango diogu, Enparan jauregiaren parean.