«Izarre baserria (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

Hauxe da oraingo bertsioa, 17:22, 28 apirila 2022 data duena

Izarre / Izagirre

Izen formala	Eizagirre
Bailara	San Andres
Altuera	465 m
Hedadura	13 Ha
Kaletik	4,95 km

Bertako familia

Santamaria-Goiburutarrak

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

Izarre altuan eta azpian Barrenetxe
(J.C. Astiazarán 1979)
Ikuspegi orokorra
(J.C. Astiazarán 1979)
Ikuspegi orokorra
(J.C. Astiazarán 1979)
Atzekaldea
(J.C. Astiazarán 1979)
Ikuspegi orokorra
(Kontrargi 2002)
Ikuspegi orokorra
(Kontrargi 2002)
Harrizko hesia
(Kontrargi 2002)
Pedro Mari ardiak jeizten
(Kontrargi 2002)
Pedro Mari ardiak jeizten
(Kontrargi 2002)
Pedro Mari ardiak jeizten
(Kontrargi 2002)
Juli soroan
(Kontrargi 2002)
Juli soroan
(Kontrargi 2002)
Juli kortaren atean
(Kontrargi 2002)
Juli sutondoan
(Kontrargi 2002)
Familia
(Kontrargi 2002)

Kokapena

(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

Mapa kargatzen...

Baserriaren inguruko kontuak ^[1] ^[2]

Izagirre abizena oso hedatua dago. Soraluzekoek armarri hau erabili izan zuten: Orlegi (sinople) gainean urrezko dorrea, olatu urdin (azur) eta zilarrezkoen gainean, eta bi lehoi dorreari oratuta; dorreko lehiotik beso armatua agertzen da, zilarrezkoa, burnizko mailau eskuan duela.

1598.eko izurriteak gogor jo zuen Izarre baserria, bederatzi biztanleetatik zazpi hil zituela. Bi lagun bakarrik geratu ziren baserrian, zaintzapean, beste inora joateko debekuarekin: Juan Ibáñez de Izaguirre, bertako jabeak, eta Ana Eizaguirre de Iraola arreba.

Sebastián de Jauregui herriko medikuaz kontratua egin zuten. ez bakarrik artatzeko, baizik eta jaten emateko ere. Bisitako 15 erreal koarto kobratuko zituen, botikez gain. Medikuak egunero bi aldiz joan behar zuen baserrira, janaria aurretik prest, gaixoei ahora jaten emateko. Guztira 51 aldiz joan omen zen, eta erabiliko botikek 56 erreal koarto balio zuten.

Neba-arrebak osatu ziren, baina handik gutxira hil ziren, Ana aurretik eta Juan gero. Fakturak kitatzeke zeuden oraindik, eta Sebastián de Jauregui medikuak auzia jarri zien bermatzaileei, Martín Ruiz de Aguirre bera eta Juan de Loyola armagilea (kutxagilea), eta azkenean irabazi ere.

Gehiago jakiteko, sakatu hemen.

Aipatutako Juan Ibáñez de Izaguirre eta Ana Eizaguirre de Iraola neba-arrebak testamentua ere egin zuten. 1598.eko abuztuan 4an Lucas de Iraola eskribauak testamentuak prestatu zizkien, eta Izarre baserriraino igo zen. Sinadura bertako ateetan egin zen, kanpokoak barrura sartzeko errezeloa zutelako. Hiru lekukok sinatu zuten testamentua, baina ez Juanek ezta Anak ere: eskribauak beraiengana hurbiltzeko beldurrez zelako.

Gehiago jakiteko, sakatu hemen.

XVII mendearen erdialdean Joan Ibañez de Yzaguirre jaunak etxe hau oinordetzan jaso zuen. 1710 urtean Juan de Lizarriturri Izaguirre zen jabea^[3]. 1740 urte inguruan Martín de Lizarriturri e Izaguirre izan zen jabea.

1728. urtean Soraluzeko Udalak Manuel de Mendiola sindiko prokuradorea ahalbidetu zuen 850 dukateko auzia hasteko. Berme gisa, 25 jauntxok (eta gainontzeko biztanleek) beren ondasunak bahian eman zituzten; tartean Martin de Izaguirre zen, Izaguirre bere oinetxea hipotekatu zuela^[4].

XIX mende hasieran José Antonio de Izaguirre bizi zen bertan.

Izaguirreko etxe berria, XVIII mendean inguruetan eraikia, Martín de Izaguirre-rena izan zen. Segururena gaur eguneko Izarre-etxetxo izango zen.

Silvestre Santa Maria, umezurtza, morroi sartu zen XIX. mende bukaeran Aseginolazan, eta urte batzuk beranduago Izarreko alaba ezagutu eta berarekin ezkondu zen. Orain baserrian baserrian bizi direnak haren ondorengoak dira. Baserria XX. mende hasieran erosi zioten Zumarragako nagusiari.

Pedro aitita eta bere anai Jose, korrika eta aizkora apostuetan ibili ziren gaztetan.

1999. urte inguruan ardi eta behi esnea saltzen zuten. Gaztagintzan ere jardun izan dute baina orain, lege berrien eraginez batez ere, etxerako eta eskakizun berezietarako bakarrik egiten dute gazta.

Madozen hiztegi famatuan (Diccionario de Madoz) agertzen da^[5]:

IZARRE, San Andres bailarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian

(IZAGUIRRE: cas. del valle de San Andrés, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. jurisd. de Placencia).

Erreferentziak

↑ Soraluzeko baserriak. (45. orrialdea)
↑ Soraluze. Monografía histórica. (243 orrialdea)
↑ "...la casa y Casería solar de Izaguirre y la casería nueba que ha labrado junto a la hermita del glorioso San Andrés Apostol que ambas son en jurisdicción de esta dicha villa" (ACSBA-ASBKA, Eskriturak 1710/08/24).
↑ (Soraluzeko Udal Artxibategia. Eskritura Publikoen Erregistroa 1728/10/25).
↑ Diccionario de Madoz. Bavierako Estatu Liburutegia (Die Bayerische Staatsbibliothek)

[1] Soraluzeko baserriak. (45. orrialdea)

[2] Soraluze. Monografía histórica. (243 orrialdea)

[3] "...la casa y Casería solar de Izaguirre y la casería nueba que ha labrado junto a la hermita del glorioso San Andrés Apostol que ambas son en jurisdicción de esta dicha villa" (ACSBA-ASBKA, Eskriturak 1710/08/24).

[4] (Soraluzeko Udal Artxibategia. Eskritura Publikoen Erregistroa 1728/10/25).

[5] Diccionario de Madoz. Bavierako Estatu Liburutegia (Die Bayerische Staatsbibliothek)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Baserria (eu)
-  | izena               = Izarre
+  | izena               = Izarre / Izagirre
   | irudia              = Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Kontrargi_2002).jpg
-  | izen_formala        = Izagirre
+  | izen_formala        = Eizagirre
-  | bailara             = San Andres
+  | bailara             = [[San Andres bailara (eu) | San Andres]]
   | altuera             = 465 m
   | hedadura            = 13 Ha
   | distantzia_kaletik  = 4,95 km
 }}
 ==Bertako familia==
@@ 17. lerroa: / 16. lerroa: @@
 ''(handitzeko, sakatu gainean)''
 <gallery>
+   Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Izarre altuan eta azpian Barrenetxe <br> (J.C. Astiazarán 1979)
     Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)
     Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (J.C. Astiazarán 1979)
-    Fitxategi: Barrenetxe_baserria._Ikuspegi_orokorra_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Izarre altuan eta azpian Barrenetxe <br> (J.C. Astiazarán 1979)
+    Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_03_(Juan_Carlos_Astiazarán_1979).jpg | Atzekaldea <br> (J.C. Astiazarán 1979)
     Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_02_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)
-    Fitxategi: Izarre_baserria._Familia_01_(Kontrargi_2002).jpg | Familia <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Ikuspegi_orokorra_03_(Kontrargi_2002).jpg | Ikuspegi orokorra <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Harrizko_hesia_01_(Kontrargi_2002).jpg    | Harrizko hesia <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Pedro_Mari_ardiak_jeizten_01_(Kontrargi_2002).jpg | Pedro Mari ardiak jeizten <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Pedro_Mari_ardiak_jeizten_02_(Kontrargi_2002).jpg | Pedro Mari ardiak jeizten <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Pedro_Mari_ardiak_jeizten_03_(Kontrargi_2002).jpg | Pedro Mari ardiak jeizten <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserrian._Juli_soroan_01_(Kontrargi_2002).jpg              | Juli soroan <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserrian._Juli_soroan_02_(Kontrargi_2002).jpg              | Juli soroan <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Juli_kortaren_atean_01_(Kontrargi_2002).jpg       | Juli kortaren atean <br> (Kontrargi 2002)
+   Fitxategi: Izarre_baserria._Juli_sutondoan_(Kontrargi_2002).jpg               | Juli sutondoan <br> (Kontrargi 2002)
+    Fitxategi: Izarre_baserria._Familia_01_(Kontrargi_2002).jpg                   | Familia <br> (Kontrargi 2002)
 </gallery>
 ==Kokapena==
-[https://www.google.es/maps/@43.180139,-2.406250z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']
+[https://www.google.es/maps/@43.180139,-2.406250,17z?hl=eu ''(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)'']
-{{#display_map: 43.180139, -2.406250 |height=600 |zoom=17}}
+{{#display_map: 43.180139, -2.406250 |height=600 |zoom=18| type=earth}}
@@ 33. lerroa: / 42. lerroa: @@
 Izagirre abizena oso hedatua dago. Soraluzekoek armarri hau erabili izan zuten: Orlegi (sinople) gainean urrezko dorrea, olatu urdin (azur) eta zilarrezkoen gainean, eta bi lehoi dorreari oratuta; dorreko lehiotik beso armatua agertzen da, zilarrezkoa, burnizko mailau eskuan duela.
-XVII mendearen erdialdean Joan Ibañez de Yzaguirre jaunak etxe hau oinordetzan jaso zuen. 1740 urte inguruan Martín de Lizarriturri e Izaguirre izan zen jabea. XIX mende hasieran José Antonio de Izaguirre bizi zen bertan.
+[[1598.eko izurritea (eu)|1598.eko izurriteak]] gogor jo zuen Izarre baserria, bederatzi biztanleetatik zazpi hil zituela. Bi lagun bakarrik geratu ziren baserrian, zaintzapean, beste inora joateko debekuarekin: Juan Ibáñez de Izaguirre, bertako jabeak, eta Ana Eizaguirre de Iraola arreba.
+Sebastián de Jauregui herriko medikuaz kontratua egin zuten. ez bakarrik artatzeko, baizik eta jaten emateko ere. Bisitako 15 erreal koarto kobratuko zituen, botikez gain. Medikuak egunero bi aldiz joan behar zuen baserrira, janaria aurretik prest, gaixoei ''ahora'' jaten emateko. Guztira 51 aldiz joan omen zen, eta erabiliko botikek 56 erreal koarto balio zuten.
+Neba-arrebak osatu ziren, baina handik gutxira hil ziren, Ana aurretik eta Juan gero. Fakturak kitatzeke zeuden oraindik, eta Sebastián de Jauregui medikuak auzia jarri zien bermatzaileei, Martín Ruiz de Aguirre bera eta Juan de Loyola armagilea (kutxagilea), eta azkenean irabazi ere.
+::<small>Gehiago jakiteko, sakatu [[1598.eko izurritea. Kasuak (eu)#Izaguirre baserriko izurridunak | ''hemen'']].</small>
+Aipatutako Juan Ibáñez de Izaguirre eta Ana Eizaguirre de Iraola neba-arrebak testamentua ere egin zuten. 1598.eko abuztuan 4an Lucas de Iraola eskribauak testamentuak prestatu zizkien, eta Izarre baserriraino igo zen. Sinadura bertako ateetan egin zen, kanpokoak barrura sartzeko errezeloa zutelako. Hiru lekukok sinatu zuten testamentua, baina ez Juanek ezta Anak ere: eskribauak beraiengana hurbiltzeko beldurrez zelako.
+::<small>Gehiago jakiteko, sakatu [[1598.eko izurritea. Testamentuak (eu) | ''hemen'']].</small>
+XVII mendearen erdialdean Joan Ibañez de Yzaguirre jaunak etxe hau oinordetzan jaso zuen. 1710 urtean Juan de Lizarriturri Izaguirre zen jabea<ref>"...la casa y Casería solar de Izaguirre y la casería nueba que ha labrado junto a la hermita del glorioso San Andrés Apostol que ambas son en jurisdicción de esta dicha villa" (ACSBA-ASBKA, Eskriturak 1710/08/24).</ref>. 1740 urte inguruan Martín de Lizarriturri e Izaguirre izan zen jabea.
+. urtean Soraluzeko Udalak Manuel de Mendiola sindiko prokuradorea ahalbidetu zuen 850 dukateko auzia hasteko. Berme gisa, 25 jauntxok (eta gainontzeko biztanleek) beren ondasunak bahian eman zituzten; tartean Martin de Izaguirre zen, Izaguirre bere oinetxea hipotekatu zuela<ref>(Soraluzeko Udal Artxibategia. Eskritura Publikoen Erregistroa 1728/10/25).</ref>.
+XIX mende hasieran José Antonio de Izaguirre bizi zen bertan.
-Izaguirreko etxe berria, XVIII mendean inguruetan eraikia, Martín de Izaguirre-rena izan zen. Segururena gaur eguneko [[Izarre-etxetxo baserria (eu)|Izarre-etxetxo]] izango zen.
+''Izaguirreko etxe berria'', XVIII mendean inguruetan eraikia, Martín de Izaguirre-rena izan zen. Segururena gaur eguneko [[Izarre-etxetxo baserria (eu)|Izarre-etxetxo]] izango zen.
 Silvestre Santa Maria, umezurtza, morroi sartu zen XIX. mende bukaeran Aseginolazan, eta urte batzuk beranduago Izarreko alaba ezagutu eta berarekin ezkondu zen. Orain baserrian baserrian bizi direnak haren ondorengoak dira. Baserria XX. mende hasieran erosi zioten Zumarragako nagusiari.
@@ 45. lerroa: / 70. lerroa: @@
 Madozen hiztegi famatuan ([[Diccionario de Madoz (eu)|Diccionario de Madoz]]) agertzen da<ref>[https://books.google.es/books?id=bAtDAAAAcAAJ&hl=es&pg=PA3#v=snippet&q=IZAGUIRRE&f=false Diccionario de Madoz]. Bavierako Estatu Liburutegia (''Die Bayerische Staatsbibliothek'')</ref>:
-''IZARRE, San Andres bailarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian''
+:''IZARRE, San Andres bailarako baserria, Gipuzkoako probintzian, Bergarako epai-barrutian, Soraluzeko udalerrian''
-<small>(IZAGUIRRE: cas. del valle de San Andrés, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. jurisd. de Placencia).</small>
+:<small>(IZAGUIRRE: cas. del valle de San Andrés, prov. de Guipúzcoa, part. jud. de Vergara, térm. jurisd. de Placencia).</small>