«Kurutzazarra mendia (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

Hauxe da oraingo bertsioa, 21:06, 19 apirila 2022 data duena

Kurutzezaarra
Altuera	897 m
Buzoia	Ez
Mendilerroa	Muskiritzu
Bailara/ Herria	Bergara / Elgoibar
Soraluzetik	Ordubete 45 m

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

Tontorra
(Oscar Pérez 2016)
Tontorra
(Inaxio)
Irukurutzeta Kurutzezaarretik
(Atsobakar)

Kokapena

(Mendi baten izena ezagutzeko, gainean sakatu)

Mapa kargatzen...

Azalpenak

Mazelaegi mendilerroko ingurune altuenean dago. Berez, Mazelaegiko inguru honetan hiru tontor daude elkarren ondoan: Kurutzebakar (902 m), Kurutzezaarra (897 m, eta Irukurutzeta (898 m).

Iparraldean Atxolin dauka, Hegoaldean Elosumendi eta mendebaldean Aizpuruko Zabala.

360 gradu elurretan (Jose)

Igoera

Soraluzetik bide zuzenena San Andresetik pasatzen da, Nebera izeneko atakara igotzen (745 m, Kurutzebakarraren mendebaldeko hegian). Hemendik, Aizpuru tontorretik (830 m) Aizpuruko Zabalera igotzen da (810) eta, Aizpuruko Zabala trikuharria (870 m) albo batean utzita, Kurutzebakarretik (902 m) pasatuz Kurutzezarrera (897 m) heltzen da.

Elosutik, berriz, Sorusaitza tontorreko antenarutz hartu (859 m) eta Atxabaso atakan (824 m) Kerexeta Goiegira igo (878 m); ostean, Maurketa atakara jeitsi (811 m) eta Kerexetako atakara gero (748 m); hemendik Irukurutzetara igo (898 m) eta Kurutzezarrera (897 m) jaitsi. Pare bat orduko ibilaldia guztira.

Zutarria jaso aurretik (Jose)

Kontuak

Mendi edo tontor honen izena erdi ahaztuta dago. Eta izena eman zion gurutzea ere aspaldi desagertu zen.

Tokia, berriz, oso ezaguna da bertan Arribiribileta zutarria dagoelako. 3,60 metro luze, 1,70 metro zabal eta 0,40 metro lodi den basaltozko harri-bloke handia da. Hasiera batean trikuharri edo dolmentzat hartu zuten, etzanda zegoelako, baina 2014 Aranzadi Zientzia Elkartekoek zutitu zuten. Ikerketek utzitako zantzuen arabera, historiaurreko jatorria duen menhir hau zutik zegoen duela 4000 urte inguru eta ondoren lurrera jausi zen, eraitsita edo berez erorita. Azken teorien arabera, orain dela 200 bat urte edo bota zuten lurrera, frantsesada garaian.

Irukurutzetako erromeria ere, segururena, Kurutzazarreko erromeria izango zen. Maiatzaren lehen igandean ospatzen da; hau da, Gurutze Santuaren jaiaren oso gertu (maiatzak 3); izenak adierazten duenez, inguruko gurutze zaharrena Kurutzezaarrekoa izango zen; eta, azkenik, erromeria Kurutzazarretik Irukurutzetakik baino gertuago ospatzen da.

Informazio osagarria

Kurutzazarra mendiari buruzko informazio zuzenik ez dago, baina Kurutzebakar eta Irukurutzeta mendiei buruzko web gunetan aipatzen da:

Kurutzebakarra. www.mendikat.net (Javier Urrutia, gazteleraz).
Irukurutzeta. www.mendikat.net (Javier Urrutia, gazteleraz).

Eta bertatik pasatzen diren ibilbideak:

Soraluzeko San Andresetik zirkularra, zazpi tontor. www.mendikat.net (Santi Usabiaga, gazteleraz).
Soraluze-Kortazar-Alkelarre-Atxolin-Gurutzebakar-Irukuruzeta-Kortazar. www.mendikat.net (Fernando Zabaleta).
Wikiloc. eu.wikiloc.com (68 ibilbide).
Wikiloc. eu.wikiloc.com (25 ibilbide).

Erreferentziak

@@ 3. lerroa: / 3. lerroa: @@
   | altuera           = 897 m
   | buzoia            = Ez
-  | mendilerroa       = [[Mazelaegi mendilerroa (eu) | Mazelaegi mendilerroa]]
+  | mendilerroa       = [[Muskiritzu mendia (eu) | Muskiritzu]]
   | bailara           = Bergara / Elgoibar
   | soraluzetik       = Ordubete 45 m
@@ 11. lerroa: / 11. lerroa: @@
 ''(handitzeko, sakatu gainean)''
 <gallery>
-    Arribiribilleta_zutarria._Etzanda.jpg                        | Jaso aurretik
+    Mendigain._Arribiribileta_03_(Oscar_Pérez_2016).jpg | Tontorra <br> (Oscar Pérez 2016)
-   Arribiribilleta_zutarria._Elurretan_(Atsobakar).jpg          | Jaso aurretik, elurretan
+    Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_02_(Inaxio).jpg   | Tontorra <br> (Inaxio)
-   Arribiribilleta_zutarria._Elurretan_etzanda_01_(Jose).jpg    | Jaso aurretik, elurretan <br> (Jose)
+    Arribiribilleta_zutarria._Elurretan_(Atsobakar).jpg | Irukurutzeta Kurutzezaarretik <br> (Atsobakar)
-   Arribiribilleta_zutarria._Elurretan_etzanda_02_(Jose).jpg    | Jaso aurretik, elurretan <br> (Jose)
-   Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_01_(Eusko_Jaurlaritza).jpg | Jaso aurretik <br> (Eusko Jaurlaritza)
-    Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_02_(Inaxio).jpg            | Jaso aurretik <br> (Inaxio)
-    Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_03_(Inaxio).jpg            | Jaso aurretik <br> (Inaxio)
-   Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_04_(Inaxio).jpg            | Jaso aurretik <br> (Inaxio)
-   Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_05_(Jose).jpg              | Jaso aurretik <br> (Jose)
-   Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_06_(Jose).jpg              | Jaso aurretik <br> (Jose)
 </gallery>
@@ 28. lerroa: / 21. lerroa: @@
 {{#display_map:
 .191584, -2.417563 ~[[Munetako Gurutzea (eu)       | Munetako Gurutzea]]~Arantzazuko Haitzak~Green_marker.png;
-.192525, -2.414567 ~[[Kortazarreko Haitza (eu)     | Kortazarreko Haitza]]~Munetako Haitza/ Karakate~Green_marker.png;
+.192525, -2.414567 ~[[Kortazarreko Haitza (eu)     | Kortazarreko Haitza]]~Arpoto/ Kortazar/ Munetako Haitza/ Karakate~Green_marker.png;
-.191511, -2.407089 ~[[Akelarre mendia (eu)         | Akelarre]]~Akelarko Haitza~Green_marker.png;
+.191511, -2.407089 ~[[Akelarregaña (eu)            | Akelarregaña]]~Akelarre/ Akelarko Haitza~Green_marker.png;
 .187290, -2.399322 ~[[Pagomuneta mendia (eu)       | Pagomuneta]]~~Green_marker.png;
-.182377, -2.385492 ~[[Atxolin mendia (eu)          | Atxolin]]~~Green_marker.png;
+.182377, -2.385492 ~[[Atxolingaña (eu)             | Atxolingaña]]~Atxolin~Green_marker.png;
 .181532, -2.384011 ~[[Atxolin Txiki mendia (eu)    | Atxolin Txiki]]~~Green_marker.png;
 .176079, -2.373373 ~[[Kurutzebakar mendia (eu)     | Kurutzebakar]]~~Green_marker.png;
-.176648, -2.370169 ~[[Kurutzezaarra mendia (eu)    | Kurutzezaarra]];
+.176648, -2.370169 ~[[Kurutzazarra mendia (eu)     | Kurutzazarra]];
-.176521, -2.368326 ~[[Irukurutzeta mendia (eu)     | Irukurutzeta]]~~Blue_marker.png;
+.176521, -2.368326 ~[[Irukurutzeta mendia (eu)     | Irukurutzeta]]~~Green_marker.png;
-.170141, -2.376105 ~[[Aizpuruko Zabala mendia (eu) | Aizpuruko Zabala]]~Aizkonako Haitzak~Green_marker.png;
+.174444, -2.373333 ~[[Aizpuruko Zabala mendia (eu) | Aizpuruko Zabala]]~~Green_marker.png;
+.170141, -2.376105 ~[[Aizkonako Haitzak (eu)       | Aizkonako Haitzak]]~~Green_marker.png;
 .165665, -2.360988 ~[[Mazelaegi mendilerroa (eu)   | Leiopago]]~~Blue_marker.png;
 .158790, -2.364292 ~[[Mazelaegi mendilerroa (eu)   | Elosumendi]]~Kerexeta~Blue_marker.png;
-.162431, -2.414112 ~[[Kurutzeko Gaña (eu)          | Kurutzeko Gaña]]~~Green_marker.png;
+.162431, -2.414112 ~[[Kurutzekogaña (eu)           | Kurutzekogaña]]~~Green_marker.png;
-.160876, -2.420984 ~[[Krabeliñatx (eu)             | Krabeliñatx]]~Krabelin/ Krabelinaitz/ Untzetako mendia~Green_marker.png;
+.160876, -2.420984 ~[[Krabeliñatx (eu)             | Krabeliñatx]]~Krabelin/ Krabelinaitz/ Galarragamendi/ Untzetako tontorra~Green_marker.png;
 .149010, -2.440853 ~[[Sagar-errekako mendiak (eu)  | Garbe]]~~Blue_marker.png;
 .151421, -2.456174 ~[[Sagar-errekako mendiak (eu)  | Tranku]]~Agarremendi~Blue_marker.png;
@@ 47. lerroa: / 41. lerroa: @@
 .163630, -2.465616 ~[[Sagar-errekako mendiak (eu)  | Azurtzamendi]]~~Blue_marker.png;
 .169010, -2.451218 ~[[Sagar-errekako mendiak (eu)  | Topinburu]]~~Blue_marker.png;
-.169139, -2.444372 ~[[Aingeruguarda mendia (eu)    | Aingeruguarda]]~Aingeru Guarda/ Aingeru-guardakoa~Green_marker.png;
+.169139, -2.444372 ~[[Aingeruguarda mendia (eu)    | Aingeruguarda]]~Aingeruguardakoa~Green_marker.png;
-.176285, -2.439906 ~[[Illordoko Gaña (eu)          | Illordoko Gaña]]~Illordo/ Iruregain~Green_marker.png;
+.175719, -2.432281 ~[[Potzueta mendia (eu)         | Potzueta]]~~Green_marker.png;
+.176285, -2.439906 ~[[Illordogaña (eu)             | Illordogaña]]~Illordo~Green_marker.png;
 .205276, -2.446636 ~[[Arrateko mendiak (eu)        | Arrate]]~~Blue_marker.png;
 .214658, -2.462565 ~[[Arrateko mendiak (eu)        | Akondia]]~Arrikurutz~Blue_marker.png;
@@ 54. lerroa: / 49. lerroa: @@
 .201431, -2.486930 ~[[Arrateko mendiak (eu)        | Urko]]~~Blue_marker.png
     |polygons=
-.162174,-2.399235: 43.171063,-2.372113: 43.176321,-2.372113: 43.189464,-2.395631:
+.192802,-2.436542:
-.197974,-2.414513: 43.193093,-2.436658: 43.175276,-2.441508: 43.161422,-2.423783~ ~ ~lime~ ~ ~lime~0.0
+.193589,-2.436021: 43.197040,-2.424810: 43.194768,-2.419392: 43.193219,-2.416624: 43.192241,-2.413566: 43.191870,-2.410294:
+.191866,-2.407000: 43.187290,-2.399322: 43.188201,-2.400680: 43.187270,-2.397676: 43.186457,-2.395810: 43.185455,-2.391883:
+.184767,-2.389630: 43.182377,-2.385492: 43.181063,-2.382897: 43.180844,-2.381481:
+.176128,-2.373788:
+.174326,-2.374270: 43.171253,-2.375766: 43.169872,-2.377075: 43.168411,-2.382244: 43.167333,-2.383048: 43.164617,-2.390647:
+.161751,-2.399542: 43.163262,-2.399806: 43.162840,-2.400704: 43.161861,-2.404548: 43.161908,-2.406367: 43.162336,-2.408513:
+.162948,-2.410486: 43.164843,-2.413448: 43.163986,-2.415850: 43.162965,-2.417044: 43.163251,-2.418666: 43.163648,-2.420360:
+.164427,-2.420609: 43.166059,-2.421217: 43.166280,-2.422779: 43.167674,-2.423865: 43.166055,-2.425639: 43.167889,-2.429629:
+.165731,-2.432775: 43.166084,-2.436827: 43.166694,-2.436492: 43.167274,-2.435949: 43.167735,-2.435566: 43.167979,-2.434575:
+.168274,-2.434254: 43.168573,-2.434899: 43.168697,-2.435545: 43.168755,-2.437866: 43.169079,-2.439671: 43.169952,-2.440200:
+.170698,-2.443162:
+.172785,-2.442725: 43.174302,-2.441862: 43.175171,-2.440882: 43.176615,-2.439749: 43.177550,-2.439445: 43.179065,-2.439862:
+.180917,-2.439365: 43.181638,-2.439396: 43.182551,-2.440150: 43.183671,-2.440878: 43.185406,-2.440271: 43.186142,-2.439810:
+.188504,-2.436564: 43.189015,-2.436239: 43.190314,-2.436572: 43.192611,-2.436772:
+.192802,-2.436542~ ~ ~lime~ ~ ~lime~0.0
     |centre = 43.182119, -2.430843
     |zoom = 13 | height = 600 | type = earth
@@ 74. lerroa: / 83. lerroa: @@
+[[Fitxategi: Arribiribilleta_zutarria._Etzanda_06_(Jose).jpg | thumb | right | 400px | Zutarria jaso aurretik (Jose)]]
 ==Kontuak==
-Mendi edo tontor honen izena erdi ahaztuta dago.
+Mendi edo tontor honen izena erdi ahaztuta dago. Eta izena eman zion gurutzea ere aspaldi desagertu zen.
 Tokia, berriz, oso ezaguna da bertan Arribiribileta zutarria dagoelako. 3,60 metro luze, 1,70 metro zabal eta 0,40 metro lodi den basaltozko harri-bloke handia da. Hasiera batean trikuharri edo dolmentzat hartu zuten, etzanda zegoelako, baina 2014 Aranzadi Zientzia Elkartekoek zutitu zuten. Ikerketek utzitako zantzuen arabera, historiaurreko jatorria duen menhir hau zutik zegoen duela 4000 urte inguru eta ondoren lurrera jausi zen, eraitsita edo berez erorita. Azken teorien arabera, orain dela 200 bat urte edo bota zuten lurrera, frantsesada garaian.
+[[Irukurutzetako erromeria (eu)|Irukurutzetako erromeria]] ere, segururena, Kurutzazarreko erromeria izango zen. Maiatzaren lehen igandean ospatzen da; hau da, Gurutze Santuaren jaiaren oso gertu (maiatzak 3); izenak adierazten duenez, inguruko gurutze zaharrena Kurutzezaarrekoa izango zen; eta, azkenik,
+erromeria Kurutzazarretik Irukurutzetakik baino gertuago ospatzen da.
 ==Informazio osagarria==
-Kurutzezaarra mendiari buruzko informazio zuzenik ez dago, baina Kurutzebakar eta Irukurutzeta mendiei buruzko web gunetan aipatzen da:
+Kurutzazarra mendiari buruzko informazio zuzenik ez dago, baina Kurutzebakar eta Irukurutzeta mendiei buruzko web gunetan aipatzen da:
 * [https://www.mendikat.net/com/mount/907 Kurutzebakarra]. www.mendikat.net (Javier Urrutia, gazteleraz).
 * [https://www.mendikat.net/com/mount/714 Irukurutzeta]. www.mendikat.net (Javier Urrutia, gazteleraz).