Laguntza:Sarrerak (eu)
Irakurri
Wikipedia inoiz erabili baduzu, badakizu Sorapedia erabiltzen!
Goiko eskumako laukian bilatu nahi duzun hitza, izena edo izenburua idatzi, eta return eman (ala lupa sakatu).
Bete-betean asmatu baduzu, Sorapediak zuzenean erakutsiko dizu sarrera. Bestela, izen bereko sarrera sortzeko aukera emango dizu, edo antzeko izenburua duen sarrera aukeratzekoa.
Sarrera irakurtzerakoan, estekak topa ditzakezu, urdinak ala gorriak. Urdinak sakatu eta Sorapedia beste sarrera batera egingo duzu salto, edo Interneteko beste leku batera. Esteka gorriak, aldiz, kale itsuak dira: Sorapedian izen bereko sarrerarik ez dagoela esan nahi du... baina, nahi izan eta gero, zuk zeuk sor dezakezu.
Argazki baten gainean sakatzen baduzu pantaila osoan agertuko da, eta sarreran agertzen diren argazki batetik bestera mugitu zaitezke.
Argitaratu
Sarrera irakurtzen ari garela goiko-eskumako aldean Irakurri / Aldatu / Ikusi historia menua agertzen da.
Aldatu sakatu eta wikitestua erakutsiko du. Zer da wikitestua? Sorapediak (eta Wikipediak) duen sarrerak idazteko modua.
Zoritxarrez, ez da wysiwyg modukoa (ingelesez, what you see is whay you get; hau da, ikusten ari zarena da sortzen ari zarena). Beste moduan esanda, sarreraren testuaz gain, karakter berezi batzuk idatzi beharko ditugu efektuak lortzeko : letra etzana, lodia… taulak sartu…
Bada berri ona, ordea. Nahiz eta wikitestuak milaka aukera eman, sarrerak modu txukunean sortzeko oso arau gutxi ikasi behar da, eta gehienak aurretik erabilita daude; hau da, ikasi ulertzeko, ez erabiltzeko.
Formatua eman (oinarrizkoa)
Testuari formatoa emateko hamaika modu daude, eta atal honetan oinarrizkoenak bilduko ditugu. Goiko menuan agertzen dira, hurrenez hurren:
- Letra lodia (negrita). Testua aukeratuko dugu eta botoi hau sakatu. Automatikoki hiru kakotx aurretik eta beste hiru atzetik agertuko dira; menua erabili beharrean eskuz ere jar daitezke.
- Letra etzana (itálica). Testua aukeratuko dugu eta botoi hau sakatu. Automatikoki bi kakotx aurretik eta beste bi atzetik agertuko dira; menua erabili beharrean eskuz ere jar daitezke.
- Sinadura, eguna eta ordua. Normalean, ez dugu beharko.
- Lotura. Sorapedia barruko beste sarreretarako jauziak sartzeko, ala Sorapediatik kanpoko Internetera.
- Fitxategia txertatu. Normalean, ez dugu beharko.
- Erreferentzia. Sarrera azpian notak jartzeko, edota Sorapediatik kanpoko jauziak sartzeko.
- Aurreratua. Aurrerago ikusiko dugu.
- Karaktere bereziak. Inoiz letra ez den karakterren bat sartu nahi bagenuke.
- Laguntza. Formatuari buruzko azalpenak.
Formatua eman (aurreratua)
Menuak aukera gehiago eskaintzen ditu. Horretarako, Aurreratua sakatuko dugu:
Menuaren bigarren ilaran agertzen dira, hurrenez hurren:
- Izenburua. Testua aukeratuko dugu eta botoi hau sakatuz izenburu maila aukeratuko dugu; gogoratu garbiagoa da hirugarren mailako izenbururik ez erabiltzea. Sistemak automatikoki bi, hiru... berdin ikur ('=') aurretik eta beste bi, hiru... atzetik agertuko dira; menua erabili beharrean eskuz ere jar daitezke.
- Formatua. Ez du ezer egiten, hurrengo ikonoen izenburua da.
- Zerrenda puntuduna. Hitzen edo parrafoen zerrenda aukeratu, eta botoia sakatu. Aurretik '* ' ikurra gehituko die, eta zerrenda puntudun moduan erakutsiko da; menua erabili beharrean eskuz ere jar daitezke. Testuak aukeratzerakoan kontuz, paragrafo osoak hartu behar dira eta.
- Zerrenda zenbakiduna. Hitzen edo parrafoen zerrenda aukeratu, eta botoia sakatu. Aurretik '# ' ikurra gehituko die, eta zerrenda zenbakidun moduan erakutsiko da; menua erabili beharrean eskuz ere jar daitezke. Testuak aukeratzerakoan kontuz, paragrafo osoak hartu behar dira eta.
- Ez egin jaramonik wiki formatuari. Normalean, ez dugu beharko.
- Lerro berria. Botoi hau zapalduta lerro jauzia sartzen du. Hala ere, bi ‘punto y aparte’ jarraian sartuz gauza bera lortuko dugu, eta argiago geratzen da.
- Handia. Testua aukeratu eta botoia sakatu. Testu hori tamaina normala baino handiagoan erakutsiko du. Menua erabili beharrean markak eskuz ere jar daitezke.
- Txikia. Testua aukeratu eta botoia sakatu. Testu hori tamaina normala baino txikiagoan erakutsiko du. Menua erabili beharrean markak eskuz ere jar daitezke.
- Goi indizea. Normalean, ez dugu beharko.
- Behe indizea. Normalean, ez dugu beharko.
- Txertatu. Ez du ezer egiten, hurrengo ikonoen izenburua da.
- Irudi galeria. Irudi edo argazki askoren galeria sartu nahi dugun puntuan punteroa jarri, eta botoia sakatu. Gero, fitxategien izenak eta izenburuak egokitu beharko ditugu.
- Birbideratzea. Aurrerago ikusiko dugu.
- Taula. Taula bat txertatzeko sistemak menua erakutsiko du, ea goiburua nahi dugun, taula laukiak agerian nahi ditugun eta zenbat zutabe eta errenkada nahi ditugun. Informazio gehiago [Laguntza:Taulak (eu) | Taulak] izeneko atala irakurri.
Txantiloiak erabili
Txantiloiak erabiltzeko bi modu daude:
- Txantiloi bakunak edo sinpleak. Nahikoa da bi giltzaz zabaldu, txantiloiaren izena idatzi eta beste bi giltzaz itxi. Esateko, {{Txantiloi izena}}
- Txantiloi osatuak edo parametrodunak. Bi giltzaz zabaldu, txantiloiaren izena, 1_parametroa = balioa, 2_parametroa = balioa… eta beste bi giltzaz itxi. Dena dela, errezago eta seguruagoa da txantiloi bera zabaldu, erabilera kopiatu, sarrera berrian itsatsi eta parametroei balioak eman.
Testua argitaratu: aldaketak egin, egiaztatu eta gorde
Egin beharreko aldaketak wikitestuan egongo ditugu zuzenean.
Baina, esandako moduan, idazten ari garena ez da gero ikusiko dena. Zertan ari garen egiaztatzeko, beheko aldean dagoen Aurrebista erakutsi botoia sakatuko dugu. Oso garrantzitsua da egiaztatze hau, testu arrunta sartzen ari garela eta, batez ere, karakter bereziak erabiltzen ari garenean.
Azkenik, idatzitakoarekin konforme garenean, edo eguneko lana bukatzen dugunean, edo bada ezpada noizean behin, Gorde orria botoia sakatuko dugu. Momentu honetan egindako aldaketak ‘ofizial’ egingo dira, eta denok ikusteko publikatuko dira. Dena dela, lasai egon: behar bada, atzera egiteko moduak ere badaude.
Argitaratzen jarraitzeko, berriro Aldatu sakatu beharko dugu.
Sarrera argitaratu: atal berriak sortu, behar denean
Sorapedian, txantiloi gehienek atalak proposatzen dituzte. Sarrera batera ekartzerakoan, atalak sortzen dituzte, bigarren mailakoak hain zuzen.
Inoiz atal berriak sortu nahi badira, nahikoa da izenburuaren aurretik berdin-ikur bikoitza sartu (==) eta beste honenbeste atzetik (==). Hirugarren mailako atalentzat, berdin: ikur hirukoitza erabiliko dugu (===).
Sarrera sailkatu
Sarrera sailkatzeko nahikoa da lerro hau bukaeran gehitzea:
[[Kategoria = Saila_izena]]
Saila izena aurretik ez balego, Sorapediak sortuko du. Kontuz izenekin! Egiaztatu saila izenak erabili baino lehen.
Sarrera bi, hiru... edo kategoria gehiagotan sartu nahi badugu, nahikoa da goiko lerroa bi, hiru... aldiz errepikatzea.
Txantiloi bereziak
Gogoratu Sorapedia askoren arteko enziklopedia dela.
Beraz, gure hutsuneak zuzentzeko besteon laguntza eska dezakegu, txantiloi bereziak erabiliz. Sorapediak hiru aukera eskaintzen digu:
- Batzutan suertatu daiteke erabiliko ortografiarekin dudak izatea. Hasieran idatzi:
{{Ortografia}}
- edo sarrera eskas samar idaztea, eta irakurleak animatu nahi ditugu sarrera osatzeko. Hasieran idatzi:
{{Osatu barik}}
- edo argitaratzea moztea hurrengo egun batean jarraitzeko, eta abisua jarri nahi dugula sarrera bukatuta ez dagoela adierazteko. Hasieran idatzi:
{{Argitaratzen}}
Sortu
Sarreraren izenburua
Sarrera berria sortzeko, aurrena izenburua aukeratu behar dugu. Gero, egiaztatu beharko dugu ea esistitzen den, edota beste sarrera batek izenburu bera erabiltzen duen.
Horretarako, Sorapediaren azal orrian (edo beste edozein orrian) sarrera hori eskatuko dugu, aukeratutako izenburua Bilatu laukian idatziz, eta Bilatu botoia sakatuz.
Sarrera zabaldu
Balego, Sorapediak bertara eramango gaitu zuzenean. Eta ez balego, halaxe esango digu, eta sortzeko proposamena egingo digu, esaldi hau erakusten: Sortu «Izenburua» orria wiki honetan!. Nahikoa da «Izenburua» gainean sakatu, sarrera berria idazten hasteko.
Oharra. Sarrerak sortzerakoan ez ahaztu bukaeran izenak (eu) edo (es) izan behar duela!
Bada sarrera sortzeko bigarren modua ere. Batzutan, beste sarrera batek esteka itsuak izaten ditu, inora salto egiten ez duten estekak. Egileak aurrikusitakoak dira: sarrera horiek oraindik ez dira esistitzen, baina etorkizunean baten batek sortuko dituztelakoan...
Nahikoa da hauetako baten gainean sakatzea, eta Sorapediak ez dagoela esango digu. Aldi berean, sortzeko aukera emango digu. Sakatu eta aurrera!
Txantiloia erabili
Sarrera idazteko orduan gorago (ikus Argitaratu) agertzen direnak kontutan hartuko ditugu.
Hala ere, lana errazteko Sorapediak txantiloi batzuk eskaintzen ditu. Txantiloi hauen bidez, sarrera azkarrago argitaratzeaz gain, txantiloia erabiltzen duten sarrera guztiak itxura berbera izango dute.
Sarrera berria txantiloia duen motakoa balitz, txantiloia bilatuko dugu eta bertara kopiatuko dugu. Horretarako Sorapedia zabalduko dugu beste horri batean, txantiloia eskatu eta agertzen den testua kopiatuko dugu (Ctrl C). Bueltatu gure sarrera berriaren orrira, eta bertan itsatsi (Ctrl V). Modu honetan, formatoaren zati garrantzitsuenak di-da batean egingo ditugu.
Itzuli
Sorapedia, berez, eleanitza da. Sarrera batzuk euskaraz sortuko dira, beste batzuk erdaraz… eleaniztasun neurria sortzaileek beraiek markatuko dute.
Sarrera berri bat sortzeko, beste hizkuntza batean sortuta balego azkarrago izaten da itzultzea hasieratik sortzea baino lehen. Kasu hauetan, ohar batzuk:
- Izenburua. Hizkuntz aukeratuan jarri, eta ez ahaztu azkenean hizkuntza marka jarri: (eu) (es)…
- Copy/ Paste (Kopiatu/ itsatsi). Jatorrizko sarreraren wikitestua kopiatu, eta sarrera berrian itsatsi.
- Txantiloia. Jatorrizko sarrerak txantiloia erabiltzen badu, segururena txantiloia itzulita izango da; hau da, normalean euskarazko eta erderazko txantiloiak daude. Hala balitz, dagokiona erabili, gauzak ondo ateratzeko. Txantiloia itzulita ez balego, Sorapedia liburuzainei itzultzeko eskatu.
- Mamia itzuli. Eta gogoratu bakarrik ez zaudela: arazoak konpontzeko, edo egiaztatzeko, edo… laguntza eskatu sarreran bertan edo Sorapediako liburuzainei.
- Mamia osatu. Datu berriak sartu, informazioa gehitu…
- Sailkapena. Jatorrizkoa mantendu, Sorapediak sailkapen bakarra du eta.
- Beste sarreretarako estekak. Bilatu behar dira eta, beharbada, Sorapedia barrukoak edota Wikipediakoak egokitu, dagokion hizkuntzari zuzentzen.
- Beste sarreretatiko estekak. Sorapedia barruan zeharkako estekak bilatu beharko dira, eta sarrera berrira zuzendu.
- …eta jatorrizkoa hobetu. Itzultzerakoan sarrera hobetu bada, ez legoke gaizki hobekuntzak jatorrizko sarreran sartzea ere.