Juan de Aldasoro (eu)
| Juan de Aldasoro y Uribe | |
|---|---|
| |
| Jaio | Monterrey, Mexiko (1817) |
| Hil | |
| Profila | Medikua, kapitalista |
Familia
Mexikoko Monterreyn zeudela, Ambrosio Maria de Aldasorok eta Teresa de Uribek bi seme izan zituzten: Juan (1817) eta Jose Ramon (1820).
Diru asko eginda, 1823.erako Soraluzera bueltatu zen familia osoa. Seme zaharrenak, Juanek, mediku karrera egin zuen Madrilen eta bertan geratu zen. Jose Ramon apaiztu zen, eta herriko parrokoa izan zen, familiaren ildoari jarraituz: aurreko parrokoa Ramon Francisco de Aldasoro bere osaba izan zen, eta honen aurrekoa bere osaba José de Lasalde.
Negozio gizona
Juan eta Jose Ramón aberatsak ziren, eta Juanek bion diruak kudeatzen zituen.
Madrilen zegoela, Juan de Aldasorok Valentin Silvestre Fombuena asmatzailea ezagutu zuen[1].
.jpg)
Valentin Silvestre Fombuenak hainbat asmakizun zituen atzekargako armetan (1857), eta Juan de Aldasorok finantziazioa eskaini zion, bi anaien aldetik. Ordainetan, hainbat patentetan Juan de Aldasoro agertzen da asmatzaile: alabarda-baioneta, estoke-baioneta eta pletinan kokatutako alboko botoia sakatuz eragitzen den perkusio giltza[2]. Arma hauek ekoizteko, Juan de Aldasoro Soraluzera etorri zen eta beharrezko lantegiak kontratatu zituen
XIX mendearen erdialde arte gremioek eta Espainiako armadak zuzenean negoziatzen zituzten eskaerak, eta gero gremioek beren kideen artean banatzen zuten lana. Baina garesti fama irabazia zuten, eta sistema desegiteko gogo bizia zegoen. Gobernua hasi zen arma enkanteak egiten, eta aurkezten (eta kontratuak irabazten) aurrenekoa José Ignacio de Ybarra e Iribecampos soraluzetarra izan zen.
Aurki Juan de Aldasorok ere dirua egiteko bidea ikusi zuen: arma enkanteetan eskaintzak egiten eta kontratak irabazten hasi zen; esateko, 1860. urtean Marina infanteriarentzako karabina (1858 eredua) eta Ehiztarientzako eskopeta (1857 eredua) egiteko kontratuak irabazi zituen.
Ordurako Aldasoro anaiek Elizburu 10ean lantegia eraikia zuten. Hiru solairu eta ganbara zituen, 206,7 m² (61'80 estadu), eta alboko esparruek 762,5 m² (228,08 estadu).
Ehiztarientzako eskopeta (1857 eredua)
Ehiztarientzako eskopeta (1857 eredua)
.jpg)
.jpg)
Eskaintza hauek zirela eta, José Ignacio de Ybarra armagilea hasarratu egin zitzaion, ordurarte bera zen ohiko kontratista eta. Urteekin, haserre hau gero eta sakonagoa egin zen.
.jpg)
La Euscalduna
- Sarrera nagusia: S.A. Euscalduna (eu)
Hasarreak alde batera lagata, sistema gremiala desagertzerakoan (1860) Ybarratarrak eta Aldasorotarrak bildu ziren, eta fusilak egiteko enpresa berria sortu zuten: La Euscalduna.
1860ko urriak 16an Villalegre eta San Millán-go markesari (Luciano Porcel y Valdivia jaunari) txara inguruko lurrak erosi zizkioten, eta aurki fabrika eraikitzeko obrak hasi ziren, Juan Aldasororen ardurapean, urte bukaeran amaitzeko asmoekin. Baina lanak urtebete atzeratu ziren, eta Jose de Ybarrak eta Juan Aldasorok ika-mika garratzak izan zituzten berriro ere.
Lanak bukatuta, ekoizpena bideratzeko 80 bat armagile hartu zuten soldatapean. Enpresa aurrera eramateko, 1862.eko martxoak 4an Zuazubizcar, Isla y Cía. elkarte komanditarioa sortu zuten Madrilen. Pedro Zuazubizcar Aguirre eta Manuel Isla izan ziren bazkide berriak. Enpresa honek harreman-kapital garrantzitsua zuen Madrilen, ezinbestekoa Espainiako itsas-armadarekin kontratuak sinatzeko.
1863. urtean Juan eta José Ramón Aldasorok Elizburuko beren lantegia saldu zioten Zuazubizcar, Isla y Cia. enpresa berriari, 140.688 erreal eta 1.024 ehunekotan.
Modu berean, 1863.etik aurrera Aldasoro marka desagertu zen, eta Infanteriarentzako karabina (1859 eredua) ekoizpena Zuazubizcar, Isla y Cia. hartu zuen bere gain. Urte batzuk geroago Silveste Fombuenaren proiektuak aurkeztu zituen Madrilen, baina Junta Superior Facultativa de Artillería delakoak atzera bota zituen.
1869 urtean, berriro, Juan de Aldasorok ika-mika garratzak izan zituen José de Ybarrarekin, eta honek enpresatik alde egin zuen. Orduan enpresari izena aldatu zioten atzera: S.A. Euscalduna.