Soraluzeko berbak (eu)
Gainontzeko herrien moduan, Soraluzeko euskarak badu bere hizkera propioa: berba solteak, esamoldeak eta esaera zaharrak.
Hemen jasotakoak hiru iturri nagusi dute:
- Plazentziako berbak eta esamoldeak. Antxon Oregi eta Edu Oregi (Soraluzeko Jaiak 1.995).
- Relación de algunas palabras euskéricas habituales en Soraluze-Placencia de las Armas. Ramiro Larrañaga (Atal Koadernoak. Hizkuntza eta Literatura 13. Eusko Ikaskuntza 1.995).
- Soraluzeko berbak. Soraluzeko AEK.
| Berbak | Esanahiak eta adibideak | ||
|---|---|---|---|
| Afariketan | Umeen jolasa, sukaldeko tresna txikiak erabiliz jana prestatzearen egin. Lagunekin afariketan laga dot umia. | ||
| Añube / Ainube | Ozpel, eguzkirik jotzen ez duen lekua. San Martzial euzki lekua da, baña Sagar Erreka añubia. | ||
| Amapuntako | Amabitxia. | ||
| Aitapuntako | Aitabitxia. | ||
| Alatian | Bizkarreraz igeri egin, gora begira igeri egin. Alatian be ondo eitxejok igari. | ||
| Amama | Sorte handia. Diru edo ondasun errezak. Hori dok amama! | ||
| Amamurgil[1] | Uretara jauzi nahi bare eta goitik behera busti. Amamurgil einjok eta kostajokok uretatik urtezia | ||
| Amazulo | Amazale, beti amaren ondoan egotea nahi duena. | ||
| Antxitxika /antxitxiketan | Lasterka, korrika. | ||
| Apropos / Aproposko | (esanahi bikotza) Nahita eginda. Brometan eginda. Apropos jantzi dau buzua. Karteria apropos izkutatu dotsa. | ||
| Ardi | Arkakuso. | ||
| Arrazixa | Arrantzan egiteko modu bat. Deba ibaiaren ibilguan butroia jartzen zen, eta harako bidea egiten bi harri ilara; orduan, ur goitik arrainak uxatzen ziren harrika arrazixaruntz butroian sartzeko. Harresi-tik etor daiteke. Arrazixa joten ibili gaitxuk eta loiña batzuk artu jitxuagu illunzixan jateko. - |
Arpasuak | Deba ibaian zeuden harri handiak, ertz batetik bestera pasatzeko. Bi lekutan zeuden: Errekaldean eta Gabolatsen. Ni beti arpasuetatik juatenok etxera. |
| Autxo! | Tori, hartu ezak! | ||
| Balebuleka | Izkutaketan (jolasa). Balebuleka ibiltzen ditxuk umiak pozixen. | ||
| Barriketa | Hizketa, berbeta. | ||
| Beherako | Sabeleko. | ||
| Belakuan | Behereala, bat-batean, segituan. | ||
| Berbatsu | Hitzontzi, berbontzi. Isildu hari, berbatsu hori! | ||
| Berbontzi | Hitzontzi, berbatsu. | ||
| Bidetxior | Bidezka, bide zior. | ||
| . . | |||
| . . | |||
| . . | |||
| . . | |||
| . . | |||
| . . | |||
| . . |