«Kainoigile gremioa (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    No edit summary
    No edit summary
     
    (Erabiltzaile berak tartean egindako 8 ekarpen ez dira erakusten)
    1. lerroa: 1. lerroa:
    [[Fitxategi: Kainoigile_gremioa._Koloretan_(Florencio_Joseph_Lamot_1756).png | thumb | 500 px | right | ''Es el Gremio de cañonistas compuesto de 30 forjadores, 60 martilladores, 60 limadores y 40 barrenadores con instrumentos o máquinas de agua. Estos son los que hacen el cañón de una plancha de hierro y le dan unas galdas tan sutiles con tal arte y maña, que las Naciones no les han podido imitar. Motivo de que en todas partes del mundo son tan estimados.'']]
    [[Armagintza gremioak (eu)|Armagintza gremioetako]] bat zen. Besteak [[Giltzagile gremioa (eu)|giltzagile]], [[Aparejero gremioa (eu)|aparejero]] eta [[Kutxagile gremioa (eu)|kutxagile]] gremioak ziren.
    ==Lanaren azalpena==
    ==Lanaren azalpena==
    Gremio hau fusilen kainoiak egiteko ardura zuen.
    Gremio hau fusilen kainoiak egiteko ardura zuen.


    [[Olak, errotak eta zentralak (eu)|Ola eta errotatan]] lan egiten zuten, uraren indarraz forjak eta barrenak mugitzeko.
    Lau motako langileak zituen gremioak: forjaria, mailukaria, limaria eta barrenadorea. [[Florencio Josepf de Lamot (eu)|Florencio Josepf de Lamot]] jaunak [[Mapa Topographica de Plasencia (eu)|''Mapa Topographica de Plasencia'']]n adierazten duenez, forjari bakoitzeko bi mailukari, bi limari eta barrenadore bat zegoen.
     
    Maisu bakoitzak beste 8 ofizial laguntzaile zituen, eta kainoigile bakoitzak bere [[Olak, errotak eta zentralak (eu)|forja]] eta lantegia zituen, uraren indarraz mailuak eta barrenoak mugitzeko.


    Lana bukatu eta gero, ''Erret Lantegi''ra eramatzen zuten, bertan aztertzeko.
    Lana bukatu eta gero, ''Erret Lantegi''ra eramatzen zuten, bertan aztertzeko.
    10. lerroa: 17. lerroa:
    [[Florencio Josepf de Lamot (eu)|Florencio Josep de Lamot]]-en [[Mapa Topographica de Plasencia (eu)|Mapa Topographica de Plasencia]] agertzen den irudiak oso ondo erakusten du lan egiteko era. Egur ikatza erretzen duen sutegi handiak (langile bat ikusten da egur paketea bizkarrean) lehengaia goritan berotzen duen, bi hauspotzarrez lagunduta, bakoitza bere langilearekin. Forjariek, altzairuzko mailutzarrak erabiliz, ingudearen kontra jotzen zuten beharrezko forma emateko. Limatzailea aurrekoen lana fintzen du, bere lan mahaian. Atzeko aldean bi grabatzaile agertzen dira, beraien burnizko bolen gainean makurtuta, bukatutako kainoiei zintzelatuak eta urrezko inkrustazioak egiten. (Jovellanos-ek, grabatua egin eta berrogei urteetara egindako bidaian, grabatzaileak kainoigile gramiokoak zirela idatzi zuen. Irudi hauek baieztatzen dute, hain zuzen). Kainoigileen jazkera ere ederki ikusten da: larruzko amantal handiak erabiltzen dituzte.  
    [[Florencio Josepf de Lamot (eu)|Florencio Josep de Lamot]]-en [[Mapa Topographica de Plasencia (eu)|Mapa Topographica de Plasencia]] agertzen den irudiak oso ondo erakusten du lan egiteko era. Egur ikatza erretzen duen sutegi handiak (langile bat ikusten da egur paketea bizkarrean) lehengaia goritan berotzen duen, bi hauspotzarrez lagunduta, bakoitza bere langilearekin. Forjariek, altzairuzko mailutzarrak erabiliz, ingudearen kontra jotzen zuten beharrezko forma emateko. Limatzailea aurrekoen lana fintzen du, bere lan mahaian. Atzeko aldean bi grabatzaile agertzen dira, beraien burnizko bolen gainean makurtuta, bukatutako kainoiei zintzelatuak eta urrezko inkrustazioak egiten. (Jovellanos-ek, grabatua egin eta berrogei urteetara egindako bidaian, grabatzaileak kainoigile gramiokoak zirela idatzi zuen. Irudi hauek baieztatzen dute, hain zuzen). Kainoigileen jazkera ere ederki ikusten da: larruzko amantal handiak erabiltzen dituzte.  


    [[Fitxategi: Kainoigile_gremioa_(Florencio_Joseph_Lamot_1756).jpg | thumb | 500 px | center | ''Es el Gremio de cañonistas compuesto de 30 forjadores, 60 martilladores, 60 limadores y 40 barrenadores con instrumentos o máquinas de agua. Estos son los que hacen el cañón de una plancha de hierro y le dan unas galdas tan sutiles con tal arte y maña, que las Naciones no les han podido imitar. Motivo de que en todas partes del mundo son tan estimados.'']]
     
    ==Maisu eta langile kopurua==
    Hiru momentuko datuak gordetzen dira:
    * 1756 urtean [[Florencio Josepf de Lamot (eu)|Florencio Josepf de Lamot]] jaunak<ref>[[Mapa Topographica de Plasencia (eu)|''Mapa Topographica de Plasencia'']]. Florencio Josepf de Lamot (Madril 1756)</ref> 180 maisu kainoigile aipatu zituen: 30 forjari, 60 mailukari, 60 limari eta 30 barrenadore.
    * XVIII mende bukaeran<ref>''Noticia del número de maestros asentistas matriculados...'' J.Ignacio Tellechea Idigorasen aipamena (Diario Vasco 1974/03/02)</ref>, 27 maisu zeuden Soraluzen, eta beste 43 inguruko herrietan (9 Eibarren, 13 Elgoibaren, 5 Arrasaten).
    * 1856 urtean Juan Cruz Fernández-ek<ref>[[Cuadro topográfico (eu)|Apuntes para un cuadro topográfico]]. Juan Cruz Fernández (Madril 1856)</ref> jaso zuenez, 44 maisu zeuden Soraluzen, eta beste 24 Eibarren.
     
    Honetaz gain, gogoratu behar da maisu bakoitzeko beste 8 lagunek lan egiten zutela. Hala, XVIII mende bukaeran guztira 99 kainoigile zeuden Soraluzen, eta beste 243 inguruko herritan.




    Hauxe da oraingo bertsioa, 20:52, 28 urtarrila 2019 data duena

    Es el Gremio de cañonistas compuesto de 30 forjadores, 60 martilladores, 60 limadores y 40 barrenadores con instrumentos o máquinas de agua. Estos son los que hacen el cañón de una plancha de hierro y le dan unas galdas tan sutiles con tal arte y maña, que las Naciones no les han podido imitar. Motivo de que en todas partes del mundo son tan estimados.

    Armagintza gremioetako bat zen. Besteak giltzagile, aparejero eta kutxagile gremioak ziren.


    Lanaren azalpena

    Gremio hau fusilen kainoiak egiteko ardura zuen.

    Lau motako langileak zituen gremioak: forjaria, mailukaria, limaria eta barrenadorea. Florencio Josepf de Lamot jaunak Mapa Topographica de Plasencian adierazten duenez, forjari bakoitzeko bi mailukari, bi limari eta barrenadore bat zegoen.

    Maisu bakoitzak beste 8 ofizial laguntzaile zituen, eta kainoigile bakoitzak bere forja eta lantegia zituen, uraren indarraz mailuak eta barrenoak mugitzeko.

    Lana bukatu eta gero, Erret Lantegira eramatzen zuten, bertan aztertzeko.


    Lan egiteko era

    Florencio Josep de Lamot-en Mapa Topographica de Plasencia agertzen den irudiak oso ondo erakusten du lan egiteko era. Egur ikatza erretzen duen sutegi handiak (langile bat ikusten da egur paketea bizkarrean) lehengaia goritan berotzen duen, bi hauspotzarrez lagunduta, bakoitza bere langilearekin. Forjariek, altzairuzko mailutzarrak erabiliz, ingudearen kontra jotzen zuten beharrezko forma emateko. Limatzailea aurrekoen lana fintzen du, bere lan mahaian. Atzeko aldean bi grabatzaile agertzen dira, beraien burnizko bolen gainean makurtuta, bukatutako kainoiei zintzelatuak eta urrezko inkrustazioak egiten. (Jovellanos-ek, grabatua egin eta berrogei urteetara egindako bidaian, grabatzaileak kainoigile gramiokoak zirela idatzi zuen. Irudi hauek baieztatzen dute, hain zuzen). Kainoigileen jazkera ere ederki ikusten da: larruzko amantal handiak erabiltzen dituzte.


    Maisu eta langile kopurua

    Hiru momentuko datuak gordetzen dira:

    • 1756 urtean Florencio Josepf de Lamot jaunak[1] 180 maisu kainoigile aipatu zituen: 30 forjari, 60 mailukari, 60 limari eta 30 barrenadore.
    • XVIII mende bukaeran[2], 27 maisu zeuden Soraluzen, eta beste 43 inguruko herrietan (9 Eibarren, 13 Elgoibaren, 5 Arrasaten).
    • 1856 urtean Juan Cruz Fernández-ek[3] jaso zuenez, 44 maisu zeuden Soraluzen, eta beste 24 Eibarren.

    Honetaz gain, gogoratu behar da maisu bakoitzeko beste 8 lagunek lan egiten zutela. Hala, XVIII mende bukaeran guztira 99 kainoigile zeuden Soraluzen, eta beste 243 inguruko herritan.


    Erreferentziak

    1. ↑ Mapa Topographica de Plasencia. Florencio Josepf de Lamot (Madril 1756)
    2. ↑ Noticia del número de maestros asentistas matriculados... J.Ignacio Tellechea Idigorasen aipamena (Diario Vasco 1974/03/02)
    3. ↑ Apuntes para un cuadro topográfico. Juan Cruz Fernández (Madril 1856)
    "http://www.sorapedia.eus/index.php?title=Kainoigile_gremioa_(eu)&oldid=12642"(e)tik jasota