«Jose Manrique de Arana (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

Hauxe da oraingo bertsioa, 00:12, 15 iraila 2022 data duena

Josepho Manrique de Arana e Iraola

Jaio	1644
Hil	1711-1713
Profila	Politikaria, militarra

Jaiotza eta ezkontzak

Jose Manrique de Arana y Salvatierra, gasteiztarra eta Santiagoko zalduna (1630) Catalina Josefa de Iraola soraluzetarrarekin ezkondu zen. Geroago, 1644.ko urtarrilak 19an belazio meza egin zieten Soraluzen^[1].

Hiru hilabete geroago (1644/04/17) Josepho Manrique de Arana e Iraola jaio zen, Soraluzen ere^[2]. 1655/04/07an Catalina Gasteizen hil zen.

1672.ko urtarrilaren 7an Ana Maria Arangurenekin (1655/07/06) ezkondu zen, Arrasaten.

Urte berean Gasteizko errejidore (udalkide) izan zen, kapare edo nobleek aukeratua.

Villa Alegreko markesa eta beste tituluak

Arabako Andollu^[3], Erroitegi^[4], Erroeta^[5] eta Okina^[6] herrietako jauna izan zen. Baita Arana, Landa dorretxea eta Luko oinetxeen etxejauna ere.

Gasteizko Jasokunde ikastetxearen zein san Frantzisko komentuaren patroia ere izan zen.

1657. urtean, hamahiru urtekin, Santiagoko zalduna egin zuten^[7]. Alcantarako zalduna ere izan zen, Magacela gotorlekuaren alkaidea izendatu zutela.

1685. urtean Carlos II erregeak Villaalegre de Andollo markesa izendatu zuen (erret dekretua azaroak 27koa da, eta despatxua abenduak 17koa), baina gero titukuaren izena aldatu zuen: Villa Alegreko markesa.

Noblezia titulu hau lortu izana ez da Monarkiari egindako soldadutza-ibilbide garrantzitsua saritzeko, baizik eta, dirudienez, Erregeari egindako dohaintza handi baten ondorioa.

Militarra

Ibilbide politiko eta militar luzea izan zuen. Hasieran erregearen zaldizaina eta Espainiako Guardietako tenientea izan zen.

Espainiako Ondorengoaren gerra sortu zenean oso aurrean zegoen. 1707an, Jorge Blascoren Zalduneria errejimenduko teniente koronela zen, eta honen buru zela Almansako guduan parte hartu zuen.

Lau urte geroago (1711/02/20) Heriotzaren Erregimentuko^[8] koronel izendatu zuten, erregimentuak izan zuen azkena^[9].

Soraluzeko elizaren patronatua

Hil baino lehen Soraluzeko elizaren patronatua eman zioten baina, itxura denez, emakida gauzatu baino lehen hil zen.

Orduan, 1713/03/28ko Erret Dekretu baten bidez, patronatoa José Manrique de Arana y Aranguren semeari aitortu zioten, "...patronato hura bere aitari, Jose Manrique y Arana jaunari, onartua izan zenez, beregan gauzatzeko erret titulua aipatutako zalditeri koronelari bidali zioten".

Juan Francisco anaia

Gasteizen jaiotako Juan Francisco Manrique de Arana e Iraola^[10]anaiak (1655-1736) karrera militar luzea egin zuen.

1704.tik Ceutako kapitain jenerala zen; eta urtebete beranduago, Jose Antonio de Isasi soraluzetarra laguntzaile moduan hartu zuen. Lau urte geroago Itsas Ozeanoko, Kostetako eta Andaluziako Armadako kapitain jeneral izatera iritsi zenean (1709-1720), Jose Antonio de Isasi berarekin eraman zuen, idazkari gisa.

Ramiro Larrañagak topa topa zuenez^[11], 1745. urteko irailak 6an, Juan Francisco de Manrique y Arana jaunak, Capitán General de los Reales Ejércitos de Su Magestad, testamentua eman zuen gure herrian.

Anai-arreba artean bakarra geratu zen Soraluzen, Catalina Josepha (1651-1740) hain zuzen. Segururena, zahartzaroan, Juan Franciscok familiaren aldera joko zuen, eta hortik Soraluzen agertu izana.

Bitxiena zera da, testamentua 1745. urtekoa da, baina Espainiako Real Academia de la Historiaren arabera Juan Francisco 1736. urtean hil omen zen. Seme-alabarik ez zuenez, ondasunak jesuitei utzi zizkien testamentuan, Gasteizen ikastetxea zabaltzeko.

Ondorengoak

Villa Alegreko bigarren markesa José Manrique de Arana y Aranguren semea izan zen (Madril, 1688/03/18). Baita zalditeriko kapitaina eta Santiagoko zalduna ere.

Aitaren izen bera zuenez, behin baino gehiagotan nahastu izan dute, titulu nobiliarioen gida ofizialek ere. Dena dela, Jesús Fernández de Bobadilla jaunak argi erakutsi zuen Vista Alegreko lehen markesa Jose Manrique de Arana e Iraola izan zela, eta ez Jose Manrique de Arana y Aranguren bere semea^[12].

Ondorengo ospetsuena, duda barik, Narváez jenerala^[13] (1800-1868) izan zen, Lojako ezpatatzarra deitua, Espainiako militarra eta gobernuburua (1844-1851) izan zena^[14].

Erreferentziak

Josè Manrique de Arana e Iraola. Francisco Javier Gutiérrez Núñez (Espainiako Real Academia de la Historia).
Marquesado de Villa Alegre. Wikipedia (gazteleraz).

↑ Belazio meza ezkontza ostean egiten zen, ezkonberriak bedeinkatzeko. Garestia zenez, aberatsendako bakarrik egiten zuten.
↑ Soraluzeko bataio liburuetan Josepho Arana Manrrique Yraola agertzen da.
↑ Andollu. Wikipedia (euskaraz).
↑ Erroitegi. Wikipedia (euskaraz).
↑ Erroieta. Wikipedia (euskaraz).
↑ Okina. Wikipedia (euskaraz).
↑ Ez da urte hartako txostena gordetzen, baina anaiaren zein semearen txostenetan urte hori aipatzen da.
↑ Regimiento de Caballerìa "la Muerte". Caballipedia (gaztelaniaz).
↑ Caballipediak dioenez, azken koronela bere semea izan zen, Jose Manrique de Arana y Aranguren. Aita eta semea behin baino gehiagotan nahastu dute.
↑ Juan Francisco Manrique de Arana e Iraola. Francisco Javier Gutiérrez Núñez (Real Academia de la Historia).
↑ Sorprendente lugar de retiro de un Capitán General. Ramiro Larrañaga (Boletín de la R.S.B.A.P. 31 urtea 1-2, 280-281 orrialdeak, 1975).
↑ "Reseña genealógica sobre la Casa de Porcel que se asentó en Granada". Jesús Fernández de Bobadilla (Real Maestranza de Caballería de Granada, 2017).
↑ Ramón María Narváez. Wikipedia (euskaraz).
↑ "Casa de Narváez que se asentó en Loja. Jesús Fernández de Bobadilla (Real Maestranza de Caballería de Granada, 2020).

[1] Belazio meza ezkontza ostean egiten zen, ezkonberriak bedeinkatzeko. Garestia zenez, aberatsendako bakarrik egiten zuten.

[2] Soraluzeko bataio liburuetan Josepho Arana Manrrique Yraola agertzen da.

[3] Andollu. Wikipedia (euskaraz).

[4] Erroitegi. Wikipedia (euskaraz).

[5] Erroieta. Wikipedia (euskaraz).

[6] Okina. Wikipedia (euskaraz).

[7] Ez da urte hartako txostena gordetzen, baina anaiaren zein semearen txostenetan urte hori aipatzen da.

[8] Regimiento de Caballerìa "la Muerte". Caballipedia (gaztelaniaz).

[9] Caballipediak dioenez, azken koronela bere semea izan zen, Jose Manrique de Arana y Aranguren. Aita eta semea behin baino gehiagotan nahastu dute.

[10] Juan Francisco Manrique de Arana e Iraola. Francisco Javier Gutiérrez Núñez (Real Academia de la Historia).

[11] Sorprendente lugar de retiro de un Capitán General. Ramiro Larrañaga (Boletín de la R.S.B.A.P. 31 urtea 1-2, 280-281 orrialdeak, 1975).

[12] "Reseña genealógica sobre la Casa de Porcel que se asentó en Granada". Jesús Fernández de Bobadilla (Real Maestranza de Caballería de Granada, 2017).

[13] Ramón María Narváez. Wikipedia (euskaraz).

[14] "Casa de Narváez que se asentó en Loja. Jesús Fernández de Bobadilla (Real Maestranza de Caballería de Granada, 2020).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

@@ 1. lerroa: / 1. lerroa: @@
 {{Pertsona (eu)
-  | izena   = Jose Manrique deArana e Iraola
+  | izena   = Josepho Manrique de Arana e Iraola
   | irudia  = Argazkirik_ez.jpg
-  | jaio    = 1654
+  | jaio    = 1644
-  | hil     = 1711 baino beranduago
+  | hil     = 1711-1713
   | profila = Politikaria, militarra
 }}
-Jose Manrique de Arana e Iraola Soraluzen<ref>Hala dio Espainiako Real Academia de la Historiak. Baina Soraluzeko bataio liburuetan ez da agertzen.</ref> jaio zen (1654/04/17). Aita Jose Manrique de Arana y Salvatierra zen, gasteiztarra eta Santiagoko zalduna (1630); ama, berriz, Catalina Josefa de Iraola soraluzetarra.
+==Jaiotza eta ezkontzak==
+Jose Manrique de Arana y Salvatierra, gasteiztarra eta Santiagoko zalduna (1630) Catalina Josefa de Iraola soraluzetarrarekin ezkondu zen. Geroago, 1644.ko urtarrilak 19an belazio meza egin zieten Soraluzen<ref>Belazio meza ezkontza ostean egiten zen, ezkonberriak bedeinkatzeko. Garestia zenez, aberatsendako bakarrik egiten zuten.</ref>.
-ko urtarrilaren 7an Ana Maria Arangurenekin (1655/07/06) ezkondu zen, Arrasaten.
+Hiru hilabete geroago (1644/04/17) Josepho Manrique de Arana e Iraola jaio zen, Soraluzen ere<ref>Soraluzeko bataio liburuetan Josepho Arana Manrrique Yraola agertzen da.</ref>. 1655/04/07an Catalina Gasteizen hil zen.
-Urte berean Gasteizko errejidore (udalkide) izan zen, kapare edo nobleek aukeratuta.
+.ko urtarrilaren 7an Ana Maria Arangurenekin (1655/07/06) ezkondu zen, Arrasaten.
+Urte berean Gasteizko errejidore (udalkide) izan zen, kapare edo nobleek aukeratua.
-==Villa Alegreko Markesa eta beste tituluak==
-Arabako Erroeta<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Erroeta Erroeta]. Wikipedia (euskaraz).</ref>  eta Andollu<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Andollu Andollu]. Wikipedia (euskaraz).</ref> herrietako jauna izan zen.
-. urtean Santiagoko zalduna izendatu zuten. Alcantarako zalduna ere izan zen.
+==Villa Alegreko markesa eta beste tituluak==
+Arabako Andollu<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Andollu Andollu]. Wikipedia (euskaraz).</ref>, Erroitegi<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Erroitegi Erroitegi]. Wikipedia (euskaraz).</ref>, Erroeta<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Erroeta Erroieta]. Wikipedia (euskaraz).</ref> eta Okina<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Okina Okina]. Wikipedia (euskaraz).</ref> herrietako jauna izan zen. Baita Arana, Landa dorretxea eta Luko oinetxeen etxejauna ere.
-Villa Alegreko markeserria, izen bereko aurretiazko bizkonderriarekin, 1685eko azaroaren 27an eman zioten abenduaren 17ko Errege Despatxoarekin.
+Gasteizko Jasokunde ikastetxearen zein san Frantzisko komentuaren patroia ere izan zen.
-Noblezia titulu hau lortu izana ez da Monarkiari egindako soldadutza-ibilbide garrantzitsua saritzeko, baizik eta, dirudienez, Erregeari egindako dohaintza handin baten ondorioa.
+. urtean, hamahiru urtekin, Santiagoko zalduna egin zuten<ref>Ez da urte hartako txostena gordetzen, baina anaiaren zein semearen txostenetan urte hori aipatzen da.</ref>. Alcantarako zalduna ere izan zen, Magacela gotorlekuaren alkaidea izendatu zutela.
+. urtean Carlos II erregeak Villaalegre de Andollo markesa izendatu zuen (erret dekretua azaroak 27koa da, eta despatxua abenduak 17koa), baina gero titukuaren izena aldatu zuen: Villa Alegreko markesa.
+Noblezia titulu hau lortu izana ez da Monarkiari egindako soldadutza-ibilbide garrantzitsua saritzeko, baizik eta, dirudienez, Erregeari egindako dohaintza handi baten ondorioa.
 ==Militarra==
-Ibilbide politiko eta militar luzea izan zuen, Espainiako Guardietako tenientea izan zen.
+Ibilbide politiko eta militar luzea izan zuen. Hasieran erregearen zaldizaina eta Espainiako Guardietako tenientea izan zen.
+Espainiako Ondorengoaren gerra sortu zenean oso aurrean zegoen. 1707an, Jorge Blascoren Zalduneria errejimenduko teniente koronela zen, eta honen buru zela Almansako guduan parte hartu zuen.
+Lau urte geroago (1711/02/20) Heriotzaren Erregimentuko<ref>[http://caballipedia.es/Regimiento_de_Caballería_la_Muerte Regimiento de Caballerìa "la Muerte"]. Caballipedia (gaztelaniaz).</ref> koronel izendatu zuten, erregimentuak izan zuen azkena<ref>Caballipediak dioenez, azken koronela bere semea izan zen, Jose Manrique de Arana y Aranguren. Aita eta semea behin baino gehiagotan nahastu dute.</ref>.
+==Soraluzeko elizaren patronatua==
+Hil baino lehen Soraluzeko elizaren patronatua eman zioten baina, itxura denez, emakida gauzatu baino lehen hil zen.
-an, Jorge Blascoren Zalduneria errejimenduko teniente koronela zen, honen buru Almansako guduan parte hartu zuelarik (1707). 1711ko otsailaren 20an Heriotzaren Erregimentuko koronel izendatu zuten.
+Orduan, 1713/03/28ko Erret Dekretu baten bidez, patronatoa José Manrique de Arana y Aranguren semeari aitortu zioten, "...patronato hura bere aitari, Jose Manrique y Arana jaunari, onartua izan zenez, beregan gauzatzeko erret titulua aipatutako zalditeri koronelari bidali zioten".
-.
-==Anaia==
-Bere anaia, Juan Francisco Manrique de Arana e Iraola, Andaluziako kapitain nagusi izatera iritsi zen (1709-1720).
+==Juan Francisco anaia==
+Gasteizen jaiotako Juan Francisco Manrique de Arana e Iraola<ref>[http://dbe.rah.es/biografias/46417/juan-francisco-manrique-de-arana-e-iraola Juan Francisco Manrique de Arana e Iraola]. Francisco Javier Gutiérrez Núñez (Real Academia de la Historia).</ref>anaiak (1655-1736) karrera militar luzea egin zuen.
-==Oinordekoa==
+.tik Ceutako kapitain jenerala zen; eta urtebete beranduago, Jose Antonio de Isasi soraluzetarra laguntzaile moduan hartu zuen. Lau urte geroago Itsas Ozeanoko, Kostetako eta Andaluziako Armadako kapitain jeneral izatera iritsi zenean (1709-1720), Jose Antonio de Isasi berarekin eraman zuen, idazkari gisa.
-Bere oinordekoa, markeserrian, bere seme José Manrique de Arana y Aranguren izan zen (Madrilen jaioa 1686ko martxoak 18an). Santiagoko Ordena Militarreko zaldun izan zen, eta, garai hartan, zaldi-kapitaina zen, eta Villa Alegreko markes izendatu zuten.
+Ramiro Larrañagak topa topa zuenez<ref>[[Sorprendente retiro (eu)|Sorprendente lugar de retiro de un Capitán General]]. Ramiro Larrañaga (Boletín de la R.S.B.A.P. 31 urtea 1-2, 280-281 orrialdeak, 1975).</ref>, 1745. urteko irailak 6an, Juan Francisco de Manrique y Arana jaunak, ''Capitán General de los Reales Ejércitos de Su Magestad'', testamentua eman zuen gure herrian.
+Anai-arreba artean bakarra geratu zen Soraluzen, Catalina Josepha (1651-1740) hain zuzen. Segururena, zahartzaroan, Juan Franciscok familiaren aldera joko zuen, eta hortik Soraluzen agertu izana.
+Bitxiena zera da, testamentua 1745. urtekoa da, baina Espainiako Real Academia de la Historiaren arabera Juan Francisco 1736. urtean hil omen zen. Seme-alabarik ez zuenez, ondasunak jesuitei utzi zizkien testamentuan, Gasteizen ikastetxea zabaltzeko.
-El marquesado de Villa Alegre con el vizcondado previo del mismo nombre, le fue concedido el 27 de noviembre de 1685, con Real Despacho de 17 de diciembre a José Manrique de Arana, señor de Andollo, caballero de Alcántara. La obtención de este título nobiliario no se debe a una importante trayectoria de servicio militar a la Monarquía, sino, al parecer, por un importante donativo realizado a la misma.
-Contrajo matrimonio en Mondragón el 7 de enero de 1672, con Ana María de Aranguren, natural de dicha villa (6 de julio de 1655).
+==Ondorengoak==
+Villa Alegreko bigarren markesa José Manrique de Arana y Aranguren semea izan zen (Madril, 1688/03/18). Baita zalditeriko kapitaina eta Santiagoko zalduna ere.
-Le sucedió en el marquesado su hijo José Manrique de Arana y Aranguren (nacido en Madrid el 18 de marzo de 1686). Profesó como caballero de la Orden Militar de Santiago y por entonces era capitán de caballos, y ya se le cita como marqués de Villa Alegre.
+Aitaren izen bera zuenez, behin baino gehiagotan nahastu izan dute, titulu nobiliarioen gida ofizialek ere. Dena dela, Jesús Fernández de Bobadilla jaunak argi erakutsi zuen Vista Alegreko lehen markesa Jose Manrique de Arana e Iraola izan zela, eta ez Jose Manrique de Arana y Aranguren bere semea<ref>"Reseña genealógica sobre la Casa de Porcel que se asentó en Granada". Jesús Fernández de Bobadilla (Real Maestranza de Caballería de Granada, 2017).</ref>.
-En 1707 era teniente coronel del regimiento de Caballería denominado de Jorge Blasco, al frente del cual intervino en la batalla de Almansa (1707). El 20 de febrero de 1711 fue nombrado coronel del Regimiento de la Muerte.
+Ondorengo ospetsuena, duda barik, Narváez jenerala<ref>[https://eu.m.wikipedia.org/wiki/Ramón_María_Narváez Ramón María Narváez]. Wikipedia (euskaraz).</ref> (1800-1868) izan zen, ''Lojako ezpatatzarra'' deitua, Espainiako militarra eta gobernuburua (1844-1851) izan zena<ref>"Casa de Narváez que se asentó en Loja. Jesús Fernández de Bobadilla (Real Maestranza de Caballería de Granada, 2020).</ref>.
 ==Erreferentziak==
-* [http://dbe.rah.es/biografias/46665/jose-manrique-de-arana-e-iraola Josè Manrique
+* [http://dbe.rah.es/biografias/46665/jose-manrique-de-arana-e-iraola Josè Manrique de Arana e Iraola]. Francisco Javier Gutiérrez Núñez (Espainiako Real Academia de la Historia).
-de Arana e Iraola]. Francisco Javier Gutiérrez Núñez (Espainiako Real Academia de la Historia).
 * [https://es.m.wikipedia.org/wiki/Marquesado_de_Villa_Alegre Marquesado de Villa Alegre]. Wikipedia (gazteleraz).
 [[Kategoria: Militarrak]]