«Udala. Konstituzionalismoa (1931-1936) (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    (Orria sortu da. Edukia: thumb | right | 400px | Udaletxea (Garikoitz Estornés 1991) ==Udal hauteskundeak=...)
     
    No edit summary
     
    (Erabiltzaile berak tartean egindako 16 ekarpen ez dira erakusten)
    1. lerroa: 1. lerroa:
    [[Fitxategi: Udaletxea._Ikuspegi_orokorra_(Garikoitz_Estornés_Zubizarreta_1991).jpg | thumb | right | 400px | Udaletxea (Garikoitz Estornés 1991)]]
    [[Fitxategi: Udaletxea._Ikuspegi_orokorra_(Garikoitz_Estornés_Zubizarreta_1991).jpg | thumb | right | 400px | Udaletxea (Garikoitz Estornés 1991)]]
    ==Udal hauteskundeak==
    ::<small>''Udalaren bilakaera historian zehar ikusteko, [[Udala (eu)]]''</small>
    Francisco Francoren diktadura ostean, Espainian hainbat aldaketa egin ziren erregimena aldatzeko. Aldaketa politikoaren erreferenduma (1976/12/15), lehen hauteskunde askeak (1977/06/15), konstituzioa onartzeko erreferenduma (1978/12/06) eta bigarren hauteskunde orokorrak (1979/03/01).


    Ostean lehen udal hauteskundeak egin ziren, 1979/04/03 egunean. Ordutik hona, lau urtetan behin egin izan dira (gehienetan maiatzean).
    ==1931ko udal hauteskundeak==
    1931ko apirilak 12ko udal bozketak Espainiako Errepublika<ref>[https://eu.wikipedia.org/wiki/Espainiako_Bigarren_Errepublika Bigarren Errepublika]. Wikipedia euskaraz).</ref> aldarrikatzeko balio izan zuten (gogoratu Eibar izan zela lehen udalerria Errepublika aldarrikatzen).


    Udal hauteskundeetan herriko zinegotziak aukeratzen dira. Zerrendak aurkezten dira, gehienetan alderdi politikoenak, eta hautesle bakoitzak berea hautatzen du. Botoen arabera zinegotziak aukeratzen dira, D'Hondt legea erabiliz. Lehen udal batzarrean zinegotziek alkatea aukeratzen dute, gehiengo osoz; hala ez balitz, alkatea zerrenda bozkatuen lehena izango da.
    Soraluzen aukeratutako zinegotzi guztiak eskumakoak ziren: jeltzaleak, jaimistak eta katolikoak. Ezkerrekoek kontra azaldu ziren, eta emaitzak inpugnatu. Epaiak bozketak atzera egiteko esan zuen, eta bitartean kudeaketa batzordea eratu zuen.


    Udal hauteskundeak egiten diren egun berberean Gipuzkoako Batzar Orokorrak aukeratzen dira; eta Batzarrek, gero, Diputatu Nagusia.
    Bigarren bozketa horretatik Udala irten zen. 1933an udal hauteskundeak Espainia osoan egin ziren, 1931koak Erresuma garaian egin zirelako eta, beraz, susmagarriak zirelako. Soraluzen, berriz, ez zituzten udal hauteskunderik egin, errepikapena (1931/05/31) Errepublika garaian egin zelako.


    Baina hala ere udalak ezin izan zuen aginte denbora bukatu: 1934 urtean, beste leku askoren moduan, Espainiako gobernuak kargutik kendu zituen zenegotzi denak, kudeaketa batzorde batez ordezkatzeko.


    ==Bitxikeriak==
    Batzorde honen lanak urte t'erdi iraun zuten. Fronte Popularrak hauteskinde orokorrak izabazi zituenean, segituan berrezarri zituen eragotzitako udalkideak.
    ===Zinegotzi kopurua===
    Zinegotzien kopurua biztanleen arabera denez, 1979 urtean Soraluzek 13 zinegotzi aukeratu zituen. Baina biztanleria behera zetorrenez, 1991 urteko hauteskundeak 11 zinegotzi aukeratu ziren, erroldak 5.000 biztanle baino gutxiago zuen eta. Ordutik hona zinegotzi kopurua mantendu egin da.


    Beraz, 1983-2019 tartean 127 hautetsi aukeratu dira. Baina udaletik pasatakoen kopurua ez da hori: alde batetik, zinegotzi batzuk ezin izan dute bere epeak bukatu eta ordezkoak sartu dira; bestetik, zinegotzi batzuk behin baino gehiagotan izan dira Udalbatzaren partaide. Denetara, aipatutako tarte horretan 80 pertsona izan dira guztira.  
    Hala ere, hauek ezin izan zuten legezko epea bete, bost hilabetetara gerra sortu zen, eta bi hilabete geroago nazionalak Soraluzen sartu ziren.


    ===Alkate aukeratzeko modua===
    2015 urte artean, alkatea beti izan da zerrenda bozkatuarena. Azken bi agintaldietan jokabide hau eten da, eta bi zerrenden arteko koalizioak izan dira.


    ===Jenero kontuak===
    ==Bitxikeriak==
    Gizartearen beste arlotan moduan, Soraluzeko Udalbatzetan gizonek gehiengoa osatzen dute: 1983tik hona 129 hautetsi izan dira, horretatik 87 gizonezkoak (%67a) eta 42 andrazkoak (%33a) izan direla. Azken hiru udal hauteskundeak kontutan hartuta (2011-2019), ratioa nabarmen hobetzen da, baina oraindik ez da parekidetasunara lortu: 33 hautetsitik 19 gizonezkoak dira (%58a) eta 14 andrazkoak (%42).
    ===Hauteskunde prozesua===
    Soraluzeko Udalak 10 zinegotzi zituen.


    Alkateei erreparatuta, den denak gizonezkoak izan dira, bat ezik: Ihart Arluziaga (2011-2015).
    Herria bi barrutietan antolatuta zegoen, eta barruti bakoitzak bost zinegotzi aukeratzen zuen.


    ===Ibilbide luzeko zinegotzi eta alkateak===
    Alkatea zinegotziek aukeratzen zuten.
    Urte gehien egin dituen zinegotzia Soledad del Bosque Zarobe da, 1995tik 2015 arte, 20 urte guztira. Eta 2019-2023 tartea bukatzen denean Iker Aldazabal Basaurik beste honenbeste urte egingo ditu.


    Badira 16 urte egin dituenak ere, Rafael Varela Iriondo (1991-2003 eta 2011-2015). Eta 2019-2023 tartea bukatzen denean, Roke Akizu Azpiri eta Patricia Bolinaga Albéniz 16 urte beteko dituzte zinegotzi moduan (2007-2023).
    ===Jenero kontuak===
     
    Errepublika garaian, guztira, hamar pertsona aukeratuak izan ziren, denak gizonak.
    Alkate moduan Luis Felipe Galarragak 12 urteko marka jarri zuen (1987-1999). Alberto Sudupe Oregik bigarren agintaldi hasi zuen, baina bukatu baino lehen hil zen. Iker Aldazabal Basaurik bigarrena hasi zuen 2019 urtean. Gainontzeko alkateak agintaldi bakarrekoak izan dira.
     
    1931/05/22 Lorenzo Suárez Alkatea 1931
    1931/05/22 Nicolás Errasti Zinegotzia 1931
    1931/05/22 Venancio lñurrieta Zinegotzia 1931
    1931/05/22 José Zubiaurre Zinegotzia 1931
    1931/05/22 Celestino Cano Lizarralde Zinegotzia 1931




    ==Aktak==
    Garaiko erabakiak ikusteko:
    * [[Udalbatzaren erabakiak. Errepublika (eu)      | 1931/04/23 - 1933/05/18]]. 1931-1936 arteko aktak
    * [[Udalbatzaren erabakiak. Guardia Zibila (eu)  | 1931/12/03 - 1932/06/16]]. Guardia Zibilari buruzko erabakiak, Errepublika garaian.
    * [[Udalbatzaren erabakiak. Gerra denborak 1 (eu) | 1936/02/23 - 1936/09/02]]. 1936 urteko aktak, herria nazionalek hartu baino lehen.


    ==1931/05/01eko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | Lorenzo Suárez ||  || 1931 || Alkatea
    |-
    | Nicolás Errasti ||  || 1931 ||
    |-
    | Venancio Iñurrieta || EAJ-PNV || 1931 ||
    |-
    | José Zubiaurre ||  || 1931 ||
    |-
    | Celestino Cano Lizarralde ||  || 1931 ||
    |}
    ==1983/05/08ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | José Angel Basauri || EAJ-PNV || 1983-1987 || Alkatea
    |-
    | Luis Javier Oregi || EAJ-PNV || 1983-1987 ||
    |-
    | Agustín Gabilondo || EAJ-PNV || 1983-1987 ||
    |-
    | José Antonio Ganchegi || EAJ-PNV || 1983-1987 ||
    |-
    | Miren Alberdi || EAJ-PNV || 1983-1987 ||
    |-
    | Domingo Osa || EAJ-PNV || 1983-1987 ||
    |-
    | Juan María Borinaga López || PSE-PSOE || 1983-1987 ||
    |-
    | José Tardío || PSE-PSOE || 1983-1987 ||
    |-
    | Elías de Castro Aparicio || PSE-PSOE || 1983-1987 ||
    |-
    | Francisco Javier Gabilondo || HB || 1983-1987 ||
    |-
    | Cristóbal Arribillaga || HB || 1983-1987 ||
    |-
    | José Joaquín Hernaltes || HB || 1983-1987 ||
    |-
    | Fernando Alberdi || EE || 1983-1987 ||
    |}


    ==1931/05/22eko kudeaketa batzordea==
    1931ko apirilak 12ko udal hauteskundetan Soraluzen 5 zinegotzi jaimista, 4 jeltzale eta katoliko bat aukeratuak izan ziren. Batzuk ez zituzten emaitzak onartu, eta auzitara jo zituzten. Epaiaren arabera, udal bozketak errepikatu behar zituzten maiatzak 31an, eta bitartean kudeaketa batzordea izendatu zuten.


    ==1987/06/10ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="250 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="150 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    |-
    | Luis Felipe Galarraga Arana || EAJ-PNV || 1987-1991 || Alkatea
    | Lorenzo Suárez || Katolikoak || 1931 || Alkatea
    |-
    | Juan Antonio Garitano Larrañaga || EAJ-PNV || 1987-1991 ||
    |-
    | José Martín Oregi Osoro || EAJ-PNV || 1987-1991 ||
    |-
    | M. Concepción Iriondo Jauregi || EAJ-PNV || 1987-1991 ||
    |-
    | José Francisco Aizpuru Eguren || HB || 1987-1991 ||
    |-
    | Rosa Etxeberria Arizaga || HB || 1987-1991 ||
    |-
    | Pablo Mauricio Muro Velasco || HB || 1987-1991 ||
    |-
    | Jesús Artolazabal Arluziaga || EA || 1987-1991 ||
    |-
    | Luis Kortabarria Aranburu || EA || 1987-1991 ||
    |-
    | Marino Azkona Miguel || EA || 1987-1991 ||
    |-
    | Juan María Borinaga López || PSE-PSOE || 1987-1991 ||
    |-
    | Elías de Castro Aparicio || PSE-PSOE || 1987-1991 ||
    |-
    | Xabier Iñurrieta Labayen || EE || 1987-1991 ||
    |}
     
     
    ==1991/05/26ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | Luis Felipe Galarraga Arana || EAJ-PNV || 1991-1995 || Alkatea
    |-
    | Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 1991-1995 ||
    |-
    | M. Angeles Ariznabarreta || EAJ-PNV || 1991-1995 ||
    |-
    | José Oregi || EAJ-PNV || 1991-1995 ||
    |-
    | Jesús Orbea || EAJ-PNV || 1991-1995 ||
    |-
    | Maite Narbaiza || EA || 1991-1995 ||
    |-
    | Rosa Etxeberria Arizaga || HB || 1991-1995 ||
    |-
    | Ramón Argarate || HB || 1991-1995 ||
    |-
    | Pilar Valero || HB || 1991-1995 ||
    |-
    | Ignacio Borinaga López || PSE-EE || 1991-1995 ||
    |-
    | M. Angeles Ocariz || PSE-EE || 1991-1995 ||
    |}
     
     
    ==1995/05/28ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | Luis Felipe Galarraga Arana || EAJ-PNV || 1995-1999 || Alkatea
    |-
    | Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 1995-1999 ||
    |-
    | Juan Luis Ugarte || EAJ-PNV || 1995-1999 ||
    |-
    | M. Angeles Ariznabarreta || EAJ-PNV || 1995-1999 ||
    |-
    | Ramón Argarate || HB || 1995-1999 ||
    |-
    | Lourdes Txurruka || HB || 1995-1999 ||
    |-
    | Pilar Valero || HB || 1995-1999 ||
    |-
    |-
    | Ignacio Borinaga || PSE-EE || 1995-1999 ||  
    | Nicolás Errasti || Jaimista || 1931 ||  
    |-
    |-
    | Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 1995-1999 ||  
    | Venancio Iñurrieta Aguirregomezcorta || EAJ-PNV || 1931 ||  
    |-
    |-
    | Maite Narbaiza || EA || 1995-1999 ||  
    | José Zubiaurre Maiztegui || Errege-kontrako blokea || 1931 ||  
    |-
    |-
    | José Luis Badiola Quintanilla || EA || 1995-1999 ||  
    | Celestino Cano Lizarralde || Errege-kontrako blokea || 1931 ||  
    |}
    |}




    ==1999/06/13ko udalbatza==
    ==1931/05/31ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="250 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="150 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    |-
    | Alberto Sudupe Oregi || EAJ-PNV || 1999-2003 || Alkatea
    | Pedro María Iriondo Arriola || EAJ-PNV || 1931-1934 || Alkatea
    |-
    |-
    | Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 1999-2003 ||  
    | Timoteo Lascurain Ganuza || EAJ-PNV || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | Nerea Isasti Arzuaga || EAJ-PNV || 1999-2003 ||  
    | Lino Alberdi Arregui || EAJ-PNV || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | Oscar Gabilondo Ezenarro || EAJ-PNV || 1999-2003 ||  
    | Tiburcio Castañares Larreategui || EAJ-PNV || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | Jabier Garmendia Ondarra || EAJ-PNV || 1999-2003 ||  
    | Angel Mendia Iraolagoitia || EAJ-PNV || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | José Luis Badiola Quintanilla || EA || 1999-2003 ||  
    | Venancio Iñurrieta Aguirregomezcorta || EAJ-PNV || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | Ezozi Larrañaga Orbea || EH || 1999-2003 ||  
    | José Sesma Bustinduy || EAJ-PNV || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | Regina Maiztegi Aboitiz || EH || 1999-2001 || Ez zuen bukatu
    | José Zubiaurre Maiztegui || Errege-kontrako blokea || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | Iñaki Saez Arreitunandia || EH || 1999-2003 ||  
    | Celestino Cano Lizarralde || Errege-kontrako blokea || 1931-1934 ||  
    |-
    |-
    | José Luis Arizaga Urizar || EH || 2001-2003 || Regina Maiztegiren ordezkoa
    | Ricardo Joaristi Gabilondo || || 1931-1934 ||  
    |-
    | Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 1999-2003 ||
    |-
    | Francisco Javier Nuñez Álvarez || PP || 1999-2003 ||  
    |}
    |}




    ==2003/05/25ko udalbatza==
    ==1933/04/23ko udal hauteskundeak==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    Aurreko udal hauteskundeak (1931/04/12) Espainia erresuma zela egin ziren, eta handik sortutako udalak susmagarriak zirela, askoren iritzian. Horregatik, Errepublikako gobernuak udal hauteskundeak deitu zituen berriro.
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | Alberto Sudupe Oregi || EAJ-PNV/EA || 2003-2005 || Alkatea (ez zuen bukatu)
    |-
    | Oscar Gabilondo Ezenarro || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 || Alkatea (Alberto Suduperen ostekoa 2005-2007)
    |-
    | Nerea Pérez Temprano || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 ||
    |-
    | Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 ||
    |-
    | Mirari Olertza Telleriarte || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 ||
    |-
    | Maite Oregi Artolazabal || EAJ-PNV/EA || 2003-2007 ||
    |-
    | José Luis Badiola Quintanilla || EAJ-PNV/EA || 2005-2007 || Alberto Soduperen ordezkoa
    |-
    | José Luis Arizaga Urizar || SAH || 2003-2007 ||
    |-
    | Monica Muro Pérez de Heredia || SAH || 2003-2007 ||
    |-
    | José Agustín Moro Zurriarain || SAH || 2003-2007 ||
    |-
    | Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 2003-2007 ||
    |-
    | Francisco Javier Nuñez Álvarez || PP || 2003-2007 ||
    |}


    ==2007/05/27ko udalbatza==
    Udal hauteskunde berriak ia Espainia guztian egin ziren, salbuespen gutxirekin, tartean Soraluze. Zergatik? 1931/04/12 eguneko bozketen emaitzak atzera bota zituztenez, alkate eta zinegotziak 1931/05/31ko udal bozketan aukeratu ziren, Errepublika martxan zela.
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | José Luis Arizaga Urizar || EAE-ANV || 2007-2011 || Alkatea
    |-
    | Larraitz Lakuesta de la Fuente || EAE-ANV || 2007-2011 ||
    |-
    | Aitor Prieto Oregi || EAE-ANV || 2007-2011 ||
    |-
    | Oscar Gabilondo Ezenarro || EAJ-PNV || 2007-2011 ||
    |-
    | Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2007-2011 ||
    |-
    | Maite Oregi Artolazabal || EAJ-PNV || 2007-2011 ||
    |-
    | Roke Akizu Azpiri || EA || 2007-2011 ||
    |-
    | Mikel Santiago Arizaga || EA || 2007-2011 ||
    |-
    | Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 2007-2011 ||
    |-
    | Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2007-2011 ||
    |-
    | María Garmendia Martín || PP || 2007-2011 ||
    |}




    ==2011/05/22ko udalbatza==
    ==1934/09/07 Kudeaketa Batzordea==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    1934ko iraultzaren ostean<ref>[https://eu.wikipedia.org/wiki/1934ko_Iraultza 1934ko iraultza]. Wikipedia (euskaraz).</ref>, Espainiako Gobernuak hainbat eta hainbat udal desegin zuen, eta kudeaketa batzordeak antolatu zuen ordezteko.
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | Ihart Arluziaga || EA/Alternatiba || 2011-2015 || Alkatea
    |-
    | Roke Akizu Azpiri || EA/Alternatiba || 2011-2015 ||
    |-
    | Lorea de Castro Lete || EA/Alternatiba || 2011-2015 ||
    |-
    | Mikel Argarate || EA/Alternatiba || 2011-2015 ||
    |-
    | Mikel Santiago Arizaga || EA/Alternatiba || 2011-2015 ||
    |-
    | Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2011-2015 ||
    |-
    | Nagore Zabala Arrieta || EAJ-PNV || 2011-2015 ||
    |-
    | Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2011-2015 ||
    |-
    | Rafael Varela Iriondo || EAJ-PNV || 2011-2015 ||
    |-
    | Soledad del Bosque Zarobe || PSE-EE || 2011-2015 ||
    |-
    | Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2011-2015 ||
    |}




    ==2015/05/24ko udalbatza==
    ==1936/02/23ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    1936eko hauteskunde orokorrak Fronte Popularrak<ref>[https://eu.wikipedia.org/wiki/Fronte_Popularra_(Espainia) Fronte Popularra]. Wikipedia (euskaraz).</ref> irabazi zituen. Beste gauza askoren artean, udaletako kudeaketa batzordeak desegiteko agindu zuen, eta aurreko zinegotziak, 1931 urtean aukeratuak, beren postuetara itzultzeko.
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    | Unai Larreategi Azurmendi || EH Bildu || 2015-2019 ||
    |-
    | Roke Akizu Azpiri || EH Bildu || 2015-2019 ||
    |-
    | Lorea de Castro Lete || EH Bildu || 2015-2019 ||
    |-
    | Ainhoa Unamuno Aranburu || EH Bildu || 2015-2019 ||
    |-
    | Xabier Arribillaga Beretxinaga || EH Bildu || 2015-2019 ||
    |-
    | Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2015-2019 || Alkatea
    |-
    | Nagore Zabala Arrieta || EAJ-PNV || 2015-2019 ||
    |-
    | Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2015-2019 ||
    |-
    | Jabier Garmendia Ondarra || EAJ-PNV || 2015-2019 ||
    |-
    | Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2015-2019 ||
    |-
    | Iñaki Rubio Torrientes || PSE-EE || 2015-2019 ||
    |}
     


    ==2019/05/26ko udalbatza==
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ::{| class="wikitable col1cen col2cen col3cen"
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="250 px" style="background:Tan" | Izena
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="150 px" style="background:Tan" | Zerrenda
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="100 px" style="background:Tan" | Epea
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    ! width="200 px" style="background:Tan" | Azalpenak
    |-
    |-
    | Unai Larreategi Azurmendi || EH Bildu || 2019-2023 ||
    |-
    |-
    | Ana Rosa Maiztegi || EH Bildu || 2019-2023 ||  
    | Pedro María Iriondo Arriola || EAJ-PNV || 1936 || Alkatea
    |-
    |-
    | Maite Quintanilla || EH Bildu || 2019-2023 ||  
    | Timoteo Lascurain Ganuza || EAJ-PNV || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Roke Akizu Azpiri || EH Bildu || 2019-2023 ||  
    | Lino Alberdi Arregui || EAJ-PNV || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Jone Alberdi || EH Bildu || 2019-2023 ||  
    | Tiburcio Castañares Larreategui || EAJ-PNV || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Iker Aldazabal Basauri || EAJ-PNV || 2019-2023 || Alkatea
    | Angel Mendia Iraolagoitia || EAJ-PNV || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Veronica Galarraga || EAJ-PNV || 2019-2023 ||  
    | Venancio Iñurrieta Aguirregomezcorta || EAJ-PNV || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Ramón Gallastegi Aldazabal || EAJ-PNV || 2019-2023 ||  
    | José Sesma Bustinduy || EAJ-PNV || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Abel Olaizola || EAJ-PNV || 2019-2023 ||  
    | José Zubiaurre Maiztegui || Errege-kontrako blokea || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Patricia Borinaga Albéniz || PSE-EE || 2019-2023 ||  
    | Celestino Cano Lizarralde || Errege-kontrako blokea || 1936 ||  
    |-
    |-
    | Iñaki Rubio Torrientes || PSE-EE || 2019-2023 ||  
    | Ricardo Joaristi Gabilondo || || 1936 ||  
    |}
    |}


    385. lerroa: 133. lerroa:
    ! width="300 px" style="background:Lime" | Azalpenak
    ! width="300 px" style="background:Lime" | Azalpenak
    |-
    |-
    | EA || Eusko Alkartasuna
    | EAJ-PNV || Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco
    | EAJ-PNV banandu zenetik, bost aldiz aurkeztu dira (1987-2007). <br> 2003 urtean EAJ-PNVrekin batera aurkeztu ziren. <br> 2011tik aurrera ezker abertzalearekin aurkeztu dira: EA-Alternatiba eta EH Bildu.
    |-
    | EA/Alternatiba || Koalizioa: <br> Eusko Alkartasuna & Alternatiba
    | Behin aurkeztu ziren, 2011 urtean. <br> Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, zerrendetan hainbat lagun sartu ziren.
    |-
    | EAE-ANV || Eusko Abertzale Ekintza-Acción Nacionalista Vasca
    | Behin aurkeztu ziren, 2007 urtean. <br> Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, EAE-ANV alderdi legalak izena utzi zien
    |-
    | EAJ-PNV || Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco  
    | Udal hauteskunde guztietara aurkeztu da, 2003koa kenduta, EArekin batera aurkeztu zelako.
    |-
    | EAJ-PNV/EA || Koalizioa: <br> Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco & Eusko Alkartasuna
    | Behin bakarrik aurkeztu ziren elkarrekin, 2003 urtean.
    |-
    | EE || Euskadiko Ezkerra
    | Hiru aldiz aurkeztu zen, 1983, 1987 eta 1991. <br> Gero, PSE-PSOErekin batu ziren.
    |-
    | EH || Euskal Herritarrok
    | Herri Batasuna legez kanpo zegoenez, 1999 zerrenda hau prestatu eta aurkeztu zen.
    |-
    | EH Bildu || Euskal Herria Bildu
    | Sortu (Herri Batasuna ohia), Eusko Alkartasuna, Alternatiba eta, aldi batzuetan, Aralar. <br> Azken bi hauteskundetan aurkeztu dira, 2015 eta 2019.
    |-
    | HB || Herri Batasuna
    | Lau aldiz aurkeztu zen (1983-1995), debekatu zuten arte. <br> Ordutik aurrera hainbat modu izan ditu hauteskundetara aurkezteko: EH, SAH, EAE-ANV, EA-Alternatiba eta EH Bildu.
    |-
    | PP || Partido Popular
    |  
    |  
    |-
    |-
    | PSE-EE || Partido Socialista de Euskadi-Euskadiko Ezkerra
    | Katolikoak ||
    | 1995tik aurrera sortu zuten bi partiduak ordezten ditu.
    | Eskumako hainbat alderdiren koalizioa, Elizaren dotrina eta ondasunak defendatzeko.
    |-
    | PSE-PSOE || Partido Socialista de Euskadi-Partido Socialista Obrero Español
    | 1995tik aurrera PSE-EEk ordeztu zuen.
    |-
    |-
    | SAH || Soraluzeko Askatasun Haizeak
    | Jaimistak || Karlistak, baina ''Jaime de Borbón y Borbón-Parma'' aldekoak.
    | Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, 2003 zerrenda hau prestatu eta aurkeztu zen.
    | Karlismoak beste bi adar zituen gutxienez: integristak eta mellistak.
    |-
    |-
    | SIE || Soraluzeko Independienteen Elkartea
    | Errege kontrako blokea  || Bloque Antimonárquico
    | Lehen udal hauteskunderako ezkerreko abertzaleak aurkeztutako zerrenda. <br> Gerora, partaideak hainbat alderditan banandu ziren.
    | Errepublikazaleak, liberalak, sozialistak...
    |}
    |}


    431. lerroa: 149. lerroa:
    ==Erreferentziak==
    ==Erreferentziak==


    [[Kategoria: XX mendeko historia]]
    [[Kategoria: Udala]]
    [[Kategoria: XX. mendeko historia]]

    Hauxe da oraingo bertsioa, 23:09, 26 urria 2021 data duena

    Udaletxea (Garikoitz Estornés 1991)
    Udalaren bilakaera historian zehar ikusteko, Udala (eu)

    1931ko udal hauteskundeak

    1931ko apirilak 12ko udal bozketak Espainiako Errepublika[1] aldarrikatzeko balio izan zuten (gogoratu Eibar izan zela lehen udalerria Errepublika aldarrikatzen).

    Soraluzen aukeratutako zinegotzi guztiak eskumakoak ziren: jeltzaleak, jaimistak eta katolikoak. Ezkerrekoek kontra azaldu ziren, eta emaitzak inpugnatu. Epaiak bozketak atzera egiteko esan zuen, eta bitartean kudeaketa batzordea eratu zuen.

    Bigarren bozketa horretatik Udala irten zen. 1933an udal hauteskundeak Espainia osoan egin ziren, 1931koak Erresuma garaian egin zirelako eta, beraz, susmagarriak zirelako. Soraluzen, berriz, ez zituzten udal hauteskunderik egin, errepikapena (1931/05/31) Errepublika garaian egin zelako.

    Baina hala ere udalak ezin izan zuen aginte denbora bukatu: 1934 urtean, beste leku askoren moduan, Espainiako gobernuak kargutik kendu zituen zenegotzi denak, kudeaketa batzorde batez ordezkatzeko.

    Batzorde honen lanak urte t'erdi iraun zuten. Fronte Popularrak hauteskinde orokorrak izabazi zituenean, segituan berrezarri zituen eragotzitako udalkideak.

    Hala ere, hauek ezin izan zuten legezko epea bete, bost hilabetetara gerra sortu zen, eta bi hilabete geroago nazionalak Soraluzen sartu ziren.


    Bitxikeriak

    Hauteskunde prozesua

    Soraluzeko Udalak 10 zinegotzi zituen.

    Herria bi barrutietan antolatuta zegoen, eta barruti bakoitzak bost zinegotzi aukeratzen zuen.

    Alkatea zinegotziek aukeratzen zuten.

    Jenero kontuak

    Errepublika garaian, guztira, hamar pertsona aukeratuak izan ziren, denak gizonak.


    Aktak

    Garaiko erabakiak ikusteko:


    1931/05/22eko kudeaketa batzordea

    1931ko apirilak 12ko udal hauteskundetan Soraluzen 5 zinegotzi jaimista, 4 jeltzale eta katoliko bat aukeratuak izan ziren. Batzuk ez zituzten emaitzak onartu, eta auzitara jo zituzten. Epaiaren arabera, udal bozketak errepikatu behar zituzten maiatzak 31an, eta bitartean kudeaketa batzordea izendatu zuten.

    Izena Zerrenda Epea Azalpenak
    Lorenzo Suárez Katolikoak 1931 Alkatea
    Nicolás Errasti Jaimista 1931
    Venancio Iñurrieta Aguirregomezcorta EAJ-PNV 1931
    José Zubiaurre Maiztegui Errege-kontrako blokea 1931
    Celestino Cano Lizarralde Errege-kontrako blokea 1931


    1931/05/31ko udalbatza

    Izena Zerrenda Epea Azalpenak
    Pedro María Iriondo Arriola EAJ-PNV 1931-1934 Alkatea
    Timoteo Lascurain Ganuza EAJ-PNV 1931-1934
    Lino Alberdi Arregui EAJ-PNV 1931-1934
    Tiburcio Castañares Larreategui EAJ-PNV 1931-1934
    Angel Mendia Iraolagoitia EAJ-PNV 1931-1934
    Venancio Iñurrieta Aguirregomezcorta EAJ-PNV 1931-1934
    José Sesma Bustinduy EAJ-PNV 1931-1934
    José Zubiaurre Maiztegui Errege-kontrako blokea 1931-1934
    Celestino Cano Lizarralde Errege-kontrako blokea 1931-1934
    Ricardo Joaristi Gabilondo 1931-1934


    1933/04/23ko udal hauteskundeak

    Aurreko udal hauteskundeak (1931/04/12) Espainia erresuma zela egin ziren, eta handik sortutako udalak susmagarriak zirela, askoren iritzian. Horregatik, Errepublikako gobernuak udal hauteskundeak deitu zituen berriro.

    Udal hauteskunde berriak ia Espainia guztian egin ziren, salbuespen gutxirekin, tartean Soraluze. Zergatik? 1931/04/12 eguneko bozketen emaitzak atzera bota zituztenez, alkate eta zinegotziak 1931/05/31ko udal bozketan aukeratu ziren, Errepublika martxan zela.


    1934/09/07 Kudeaketa Batzordea

    1934ko iraultzaren ostean[2], Espainiako Gobernuak hainbat eta hainbat udal desegin zuen, eta kudeaketa batzordeak antolatu zuen ordezteko.


    1936/02/23ko udalbatza

    1936eko hauteskunde orokorrak Fronte Popularrak[3] irabazi zituen. Beste gauza askoren artean, udaletako kudeaketa batzordeak desegiteko agindu zuen, eta aurreko zinegotziak, 1931 urtean aukeratuak, beren postuetara itzultzeko.

    Izena Zerrenda Epea Azalpenak
    Pedro María Iriondo Arriola EAJ-PNV 1936 Alkatea
    Timoteo Lascurain Ganuza EAJ-PNV 1936
    Lino Alberdi Arregui EAJ-PNV 1936
    Tiburcio Castañares Larreategui EAJ-PNV 1936
    Angel Mendia Iraolagoitia EAJ-PNV 1936
    Venancio Iñurrieta Aguirregomezcorta EAJ-PNV 1936
    José Sesma Bustinduy EAJ-PNV 1936
    José Zubiaurre Maiztegui Errege-kontrako blokea 1936
    Celestino Cano Lizarralde Errege-kontrako blokea 1936
    Ricardo Joaristi Gabilondo 1936


    Siglak eta zerrendak

    Siglak Zerrenda Azalpenak
    EAJ-PNV Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco
    Katolikoak Eskumako hainbat alderdiren koalizioa, Elizaren dotrina eta ondasunak defendatzeko.
    Jaimistak Karlistak, baina Jaime de Borbón y Borbón-Parma aldekoak. Karlismoak beste bi adar zituen gutxienez: integristak eta mellistak.
    Errege kontrako blokea Bloque Antimonárquico Errepublikazaleak, liberalak, sozialistak...


    Erreferentziak

    1. ↑ Bigarren Errepublika. Wikipedia euskaraz).
    2. ↑ 1934ko iraultza. Wikipedia (euskaraz).
    3. ↑ Fronte Popularra. Wikipedia (euskaraz).
    "http://www.sorapedia.eus/index.php?title=Udala._Konstituzionalismoa_(1931-1936)_(eu)&oldid=25631"(e)tik jasota