«San Martzial ermita (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

17:56, 6 maiatza 2016(e)ko berrikuspena

San Martzial ermita

Estiloa
Mendea	XVI
Kokapena	Irure bailara
Mota	Arkitektura

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

Orokorra (Indalecio Ojanguren 1916)
Orokorra (Indalecio Ojanguren 1916)
Ikuspegi orokorra
Ikuspegi orokorra
Ikuspegi orokorra (1990)
Ikuspegi orokorra (1991)
Ikuspegi orokorra (1991)
Ikuspegi orokorra (1996)
Sarrera (1996)
San Martzial
Erretaula (1990)
Hauts-babesa

Kokapena

(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

Mapa kargatzen...

Azalpena eta historia

San Martzialekoa da Soraluzeko ermitarik handiena. Ernizketa baserriaren ondoan dago, herri gaineko tontorrean. Ermita baserrikoen jabetzakoa da eta eurak arduratzen dira bere zainketa eta mantenuaz. Herrian bada beste ermita bat egoera berean, Santa Ageda ermita hain zuzen, Zabale baserriarena.

Ermita laugune eder batean dago kokatuta, estalpe zabala du aldamenean eta haritz zaharrez inguratutako zelaitxo dotore bat ere bai. Asteburuetan, eta batez ere uda garaian plaentxiar asko igotzen da bertara.

Izen ofiziala Emeterio eta Zeledonio santuen ermita du. Medel (edo Meteri) eta Zeledon santu hauek anaiak ziren, erromatar gudariak. Kalagorrian hil omen zituzten, kristauak izanik ez zuten izan nahi enperadorea gurtzea eta.

Baselizaren lehen aipamenak 1556koak dira, Soraluzen 150 bat familia zirenekoak. Baina kontutan hartu behar da San Martzial irudia XV mendekoa dela, ehun urte zaharragoa. Segururena, Kalagorriko elizbarrutian Medel eta Zeledonen debozioa zabaldu zutenean, santu berriak ekarriko zituzten, erretaula berria egin (XVI mendekoa) eta ermitaren izena aldatu. Hala ere, ermita hau San Martzial ermita izenarekin ezagutzen da herrian.

Abuztuaren 30a da Emeterio eta Zeledonio santuen eguna. Osintxun ere Emeterio eta Zeledonio santuak dituzte, eta kopraixak (jaiak) egun berean ospatzen zituzten. 1701 urtean soraluzetarrak eta osintxuarrak bildu ziren, eta San Martzialeko kopraixak astebete atzeratzea erabaki zuten, iraileko aurreko domekara hain zuzen.

Larunbatean, kanpotik ekarritako musika taldeekin dantzaldia egiten da eta igande goizaldean estalpean egindako salda banatzen da (orain dela urte batzuk arte, txahala hil eta bere okela egosten zen). Ondoren, egunean zehar, herri kirolak, mus txapelketa, umeendako jolasak, trikitilariak eta bertsolariak izan ohi dira. Jaiaz auzoko bizilagunek antolatzen dituzte eta plaentxiar asko batze da bertara.

Herri-sinismenen artean, sasoi batean bazegoen garatxoak sendatzeko modua San Martzial ermitarekin lotura zuena. Garatxoa olioz ondo igurtzi ostean, olio hori jarri behar zen ermitako lanpara batean: olioa erretzen zen heinean garatxoa desagertzen joaten zen.

Artelanak

Ez ditu asko, baina ez dira nolanahikoak:

San Martzial irudia, gotikoa.
Emeterio eta Zeledonio Santuen erretaula, platereskoa.
Hauts-babesa, flamenko estilokoa.

Erreferentziak

Artikulua: Karidadeko eguna (=Día de la Caridad) (1922)
Artikulua: Un retablo plateresco de los Santos Mártires en Ernizketa de Placencia (1979)
Artikulua: Caridades, cofradías y fiestas. Los santos mártires Emeterio y Celedonio de Osintxu (Bergara) y de Soraluze-Placencia de las Armas [Gipuzkoa] (1988)
Artikulua: El culto de los mártires de Calahorra en el País Vasco (2000)

@@ 3. lerroa: / 3. lerroa: @@
   | irudia   = San_Martzial_ermita._Ikuspegi_orokorra_05.jpg
   | estiloa  =
-  | mendea   =
+  | mendea   = XVI
   | kokapena = [[Irure bailara (eu) | Irure bailara]]
   | mota     = Arkitektura
@@ 32. lerroa: / 32. lerroa: @@
 ==Azalpena eta historia==
-[[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa baserria]]ren ondoan dago, herri gaineko tontorrean. Baserriarena da, jabego partikularrekoa; hau da, ez da elizarena, ezta herriarena ere. Herrian bada beste ermita bat egoera berean, [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]] hain zuzen, [[Zabale baserria (eu)|Zabale baserria]]rena.
+San Martzialekoa da Soraluzeko ermitarik handiena. [[Ernizketa baserria (eu)|Ernizketa baserria]]ren ondoan dago, herri gaineko tontorrean. Ermita baserrikoen jabetzakoa da eta eurak arduratzen dira bere zainketa eta mantenuaz. Herrian bada beste ermita bat egoera berean, [[Santa Ageda ermita (eu)|Santa Ageda ermita]] hain zuzen, [[Zabale baserria (eu)|Zabale baserria]]rena.
+Ermita laugune eder batean dago kokatuta, estalpe zabala du aldamenean eta haritz zaharrez inguratutako zelaitxo dotore bat ere bai. Asteburuetan, eta batez ere uda garaian plaentxiar asko igotzen da bertara.
 Izen ofiziala ''Emeterio eta Zeledonio santuen ermita'' du. Medel (edo Meteri) eta Zeledon santu hauek anaiak ziren, erromatar gudariak. Kalagorrian hil omen zituzten, kristauak izanik ez zuten izan nahi enperadorea gurtzea eta.
-Ermita hau ''San Martzial ermita'' izenarekin ezagutzen da herrian. Santu irudien aintzinatasuna kontutan harturik, badaiteke jatorrizko izena hau izatea (San Martzial irudia XV mendekoa da). Geroago, Kalagorriko elizbarrutian Medel eta Zeledonen debozioa zabaldu zutenean,
+Baselizaren lehen aipamenak 1556koak dira, Soraluzen 150 bat familia zirenekoak. Baina kontutan hartu behar da San Martzial irudia XV mendekoa dela, ehun urte zaharragoa. Segururena, Kalagorriko elizbarrutian Medel eta Zeledonen debozioa zabaldu zutenean, santu berriak ekarriko zituzten, erretaula berria egin (XVI mendekoa) eta ermitaren izena aldatu. Hala ere, ermita hau ''San Martzial ermita'' izenarekin ezagutzen da herrian.
-santu berriak ekarriko zuten, erretaula berria egin (XVI mendekoa) eta ermitaren izena aldatu.
+Abuztuaren 30a da Emeterio eta Zeledonio santuen eguna. Osintxun ere Emeterio eta Zeledonio santuak dituzte, eta ''kopraixak'' (jaiak) egun berean ospatzen zituzten. 1701 urtean soraluzetarrak eta osintxuarrak bildu ziren, eta San Martzialeko [[San Martzialeko kopraixak (eu)|kopraixak]] astebete atzeratzea erabaki zuten, iraileko aurreko domekara hain zuzen.
-Berez, bertako jaiak irailaren lehen domekan izaten dira, [[San Martzialeko kopraixak (eu)|kopraixak]]. Goizetik salda egiten da ermita ostean eta, bedeikatu eta gero, etorleei banatzen zaie. Osintxun ere kopraixak izaten ziran, biak abuztu bukaeran. 1701 urtean soraluzetarrak eta osintxuarrak bildu ziren, eta San Martzialeko kopraixak astebete atzeratzea erabaki zuten, iraileko aurreko domekara hain zuzen.
+Larunbatean, kanpotik ekarritako musika taldeekin dantzaldia egiten da eta igande goizaldean estalpean egindako salda banatzen da (orain dela urte batzuk arte, txahala hil eta bere okela egosten zen). Ondoren, egunean zehar, herri kirolak, mus txapelketa, umeendako jolasak, trikitilariak eta bertsolariak izan ohi dira. Jaiaz auzoko bizilagunek antolatzen dituzte eta plaentxiar asko batze da bertara.
 Herri-sinismenen artean, sasoi batean bazegoen garatxoak sendatzeko modua San Martzial ermitarekin lotura zuena. Garatxoa olioz ondo igurtzi ostean, olio hori jarri behar zen ermitako lanpara batean: olioa erretzen zen heinean garatxoa desagertzen joaten zen.