«Ipintzako zubia (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
No edit summary |
||
(Erabiltzaile berak tartean egindako 3 ekarpen ez dira erakusten) | |||
2. lerroa: | 2. lerroa: | ||
| izena = Ipintzako zubia | | izena = Ipintzako zubia | ||
| irudia = Ipintza_erreka._Erregebideko_zubia_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_2021).jpg | | irudia = Ipintza_erreka._Erregebideko_zubia_01_(Juan_Carlos_Astiazarán_2021).jpg | ||
| ibaia = [[ | | ibaia = [[Ipintza erreka (eu) | Ipintza]] | ||
| urtea = XVI-XVIII mendeak | | urtea = XVI-XVIII mendeak | ||
| mota = Harrizkoa | | mota = Harrizkoa | ||
12. lerroa: | 12. lerroa: | ||
==Azalpen orokorrak== | ==Azalpen orokorrak== | ||
Zubi hau [[Komunikabideak. Aintzinako sarea (eu)#Ardatz nagusia: Deba Arroko errege bidea|Arabatik itsasorako errege bideak]] erabiltzen zuen, [[Ipintza erreka (eu)|Ipintza]] erreka zeharkatzeko. | Zubi hau [[Komunikabideak. Aintzinako sarea (eu)#Ardatz nagusia: Deba Arroko errege bidea|Arabatik itsasorako errege bideak]] erabiltzen zuen, [[Ezozia bailara (eu)|Ezozia]] bailarako [[Ipintza erreka (eu)|Ipintza]] erreka zeharkatzeko<ref>Ipintza, Mendiola, Ezozia edota Armendia erreka, izen guzti hauekin ezagutzen zen eta.</ref>. Herriko hiru zubi zaharrenak bide honek sortarazi zituen: [[Zubi Nagusia (eu)|Zubi Nagusia]], [[Herlaibiako zubia (eu)|Herlaibiakoa]] eta Ipintzakoa. | ||
Hemendik pasatzen ziren Gasteizko merkatariek itxasoz esportatzen zituenak, baita inportatutako ondasunak ere. Eta Soraluzeko Erret Arma Lantegietatik irteten ziren arma erdiak ere bide honetatik | Aintzinean Arabatik itsasorako errege bidea oso bide garrantzitsua zen. Hemendik pasatzen ziren Gasteizko merkatariek itxasoz esportatzen zituenak, baita inportatutako ondasunak ere. Eta Soraluzeko Erret Arma Lantegietatik irteten ziren arma erdiak ere, bide honetatik Altzolaraino ailegatzen ziren, hemendik alatan Debara eta handik beren helmugetara itsas ontziz bidaltzen zituztela. | ||
Bidea Ipintza erreka pasa behar zuen, inoiz ur handiak ekartzen dituen erreka. Eta puntu honetan erreka harkaitz handi zabal baten gainetik pasatzen da, halako ibia sortuz. Soraluzetik zetorren aintzinako errege bidea bertara jaisten zen eta, erreka ibitik zeharkatu eta gero, berriro gorako bidea hartzen zuen Ezoziaraino. | |||
Aro Modernoan zubia | Aro Modernoan errege bideak asko hobetu ziren, zubiak eraikiz (Soraluzeko [[Zubi Nagusia (eu)|Zubi Nagusia]] eta [[Herlaibiako zubia (eu)|Herlaibiako zubia]], Osintxukoa...). Ipintza gainetik ere zubia eraiki zuten, aurreko ibaiaren puntu berean. Gainera, errege bidearen galtzada hiru metro altuago geratu zen, bidea lauago eginez. XVIII mendeko Lamoten grabatu ospetsuan Ipintza errekaren arroa nabarmentzen da, baina zubia ez da agertzen. | ||
XVIII-XIX mende aldaketan [[Komunikabideak. XVIII mendeko errepide berria (eu)|Bergaratik Altzolako porturaino eta Eibarrerainoko]] bide berria zabaldu zenean, errege bide zaharra (eta zubia) erabiltzeari laga zioten. Ordutik aurrera [[Ezozia bailara (eu)|Ezozia bailarakoek]] bakarrik erabili zuten. | XVIII-XIX mende aldaketan [[Komunikabideak. XVIII mendeko errepide berria (eu)|Bergaratik Altzolako porturaino eta Eibarrerainoko]] bide berria zabaldu zenean, errege bide zaharra (eta zubia) erabiltzeari laga zioten. Ordutik aurrera [[Ezozia bailara (eu)|Ezozia bailarakoek]] bakarrik erabili zuten. | ||
Eta XX mende azken laurdenean, mendiko errepideak zabaldu zirenean, aintzinako bide eta galtzadak ahaztuta geratu ziren. | |||
[[Fitxategi: Ipintza_erreka._Erregebideko_zubia_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_2021).jpg | thumb | center | 600px | Erregebideko zubia (J.C. Astiazarán 2021)]] | [[Fitxategi: Ipintza_erreka._Erregebideko_zubia_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_2021).jpg | thumb | center | 600px | Erregebideko zubia (J.C. Astiazarán 2021)]] |
Hauxe da oraingo bertsioa, 20:21, 9 apirila 2021 data duena
Ipintzako zubia | |
---|---|
Ibaia | Ipintza |
Urtea | XVI-XVIII mendeak |
Mota | Harrizkoa |
Luzeera | 10 m |
Zabalera | 4 m |
Altuera | 3 m |
Erabilera | Gurdi eta oinezkoak |
Azalpen orokorrak
Zubi hau Arabatik itsasorako errege bideak erabiltzen zuen, Ezozia bailarako Ipintza erreka zeharkatzeko[1]. Herriko hiru zubi zaharrenak bide honek sortarazi zituen: Zubi Nagusia, Herlaibiakoa eta Ipintzakoa.
Aintzinean Arabatik itsasorako errege bidea oso bide garrantzitsua zen. Hemendik pasatzen ziren Gasteizko merkatariek itxasoz esportatzen zituenak, baita inportatutako ondasunak ere. Eta Soraluzeko Erret Arma Lantegietatik irteten ziren arma erdiak ere, bide honetatik Altzolaraino ailegatzen ziren, hemendik alatan Debara eta handik beren helmugetara itsas ontziz bidaltzen zituztela.
Bidea Ipintza erreka pasa behar zuen, inoiz ur handiak ekartzen dituen erreka. Eta puntu honetan erreka harkaitz handi zabal baten gainetik pasatzen da, halako ibia sortuz. Soraluzetik zetorren aintzinako errege bidea bertara jaisten zen eta, erreka ibitik zeharkatu eta gero, berriro gorako bidea hartzen zuen Ezoziaraino.
Aro Modernoan errege bideak asko hobetu ziren, zubiak eraikiz (Soraluzeko Zubi Nagusia eta Herlaibiako zubia, Osintxukoa...). Ipintza gainetik ere zubia eraiki zuten, aurreko ibaiaren puntu berean. Gainera, errege bidearen galtzada hiru metro altuago geratu zen, bidea lauago eginez. XVIII mendeko Lamoten grabatu ospetsuan Ipintza errekaren arroa nabarmentzen da, baina zubia ez da agertzen.
XVIII-XIX mende aldaketan Bergaratik Altzolako porturaino eta Eibarrerainoko bide berria zabaldu zenean, errege bide zaharra (eta zubia) erabiltzeari laga zioten. Ordutik aurrera Ezozia bailarakoek bakarrik erabili zuten.
Eta XX mende azken laurdenean, mendiko errepideak zabaldu zirenean, aintzinako bide eta galtzadak ahaztuta geratu ziren.
Kokapena
Erreferentziak
- ↑ Ipintza, Mendiola, Ezozia edota Armendia erreka, izen guzti hauekin ezagutzen zen eta.