«Makina-Herreminta (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    (Orria sortu da. Edukia: Sapa hasieran Osuma ==Construcciones SACIA== Construcciones SACIA<ref>SACIA. ''Sabino Achótegui y Compañía''.</ref> 1906 urtean sortu zen. Sabino Achotegi bazkide...)
     
    No edit summary
     
    (Erabiltzaile berak tartean egindako 21 ekarpen ez dira erakusten)
    1. lerroa: 1. lerroa:
    [[Fitxategi: Fabrika_zaharra._Errekaldeko_etxaurrea_(Serapio_Múgica).jpg | thumb | right | 300px | Fabrika zaharra (Serapio Múgica)]]
    ==La Euscalduna: erabiltzaile goiztiarra==
    Armagintzan, Debabarrenean, 1860tik aurrera makina-erremintak jartzen hasi ziren. Transmisio orokor bidez jartzen zituzten martxan, eta energi iturri gisa lurrun-makina erabiltzen zuten, edota enpresa batzuek energia hidraulikoa ere bai txandaka-txandaka.


    Sapa hasieran
    1874an, Soraluzeko armagintzako [[S.A. Euscalduna (eu)|La Euscalduna]] enpresako inbentarioaren arabera, produkziorako baliabide ugari zituzten, besteak beste 120 makina-erreminta, tornuak, barrenatzeko makinak eta fresatzeko makinak izanik aipagarrienak.


    Energia sortzeko lurrun-makina horizontal bat, 25 ZP-ko bi galdara, 9 ZP-ko  gurpil hidrauliko bat eta 7 ZP-ko beste bat zituzten. Makinak higitu, berriz, 300 bat metroko luzerako transmisio bidez higitzen zituzten, diametro ezberdinetako 307 polearekin eta brontzezko kojineteak zintzilikatzeko 123 paretako euskarrirekin. Makina instrumentalen atal bat ere bazegoela aipatu behar da, tamaina ezberdinetako tornuak, eta arrabotatzeko makinekin, horietako bat fresak egitekoa.


    Osuma


    ==Makina-Herreminta ekoizleak==
    Soraluzen bost ekoizle ezagutu izan dira:
    * Sabino Achotegui y Cía, SACIA edo Construcciones SACIA. 1906 urtean sortua, 1970 hamarkada bukaeran makinak egiteari utzi zion.
    * Talleres Osuma. Gerra ostean nabarmendu zen, aspaldi itxi zen.
    * Talleres Unamuno. 1958 urtean egin zuen lehen tornua.
    * Soraluce Koop.E. 1962 urtean sortua, Euskal Herriko ekoizle handienetakoa.
    * Soraluzeko Makina Bereziak.




    ==Construcciones SACIA==
    ==Construcciones SACIA==
    Construcciones SACIA<ref>SACIA. ''Sabino Achótegui y Compañía''.</ref> 1906 urtean sortu zen. Sabino Achotegi bazkide industriala izan zen, eta gainera bazkide kapitalistak izan ziren (hortik ''y Compañía'').
    ::<small>''(Gehiago jakiteko, sakatu [[SACIA (eu) | hemen]])''</small>
    Sabino Achoteguik 1906 urtean sortu zuen, ''Sabino Achótegui y Compañía'' izenarekin.


    Sabino Achotegui Ugarte (1854-1936) . Urte hartan bertan [[Serafin Achotegui (eu)|Serafin Achotegui]] semea hil zuten.
    Hasieran zulatzeko makinak egin zituzten, batez ere TC-36 eta TS-1 modeloak.


    1927 urtean Exposición de Artes e Industrias de la ZOna Armera Eibar 1927 1927ko Industriaren eta Arteen Erakusketa
    1926 urtean Otto Hölke alemana kontratatu zuten, limadorak diseinatzeko. Hurrengo 50 urtetan gama zabala garatu zuten, 300 mmtan hasi eta 750 mm arte: L/300, L/350E, L500, L/500E, L/550E, L/650E eta L/750.


    ===Otto Hölke===
    1970n hamarkadaren erdialdean, Alemaniako litzetzia erosi zuten 1100 mmtako fresadorak egiteko.
    Historia: Otto Holke (1897-1971) Altenhagen hirian jaio zen, Alemaniako Westfalia eskualdean, 1897ko abuztuaren 7an. Solingeneko erdi mailako eskola teknikoan (Fachschule) ikasketak egin eta Lehen Mundu Gerraren
    etenaldiaren ondoren, 1919 eta 1925 artean “Pränafawerke Karl Engels”, eta “Friederich Klopp Shapinmaschinenfabrik” lantegietan, Solingen-Gräfrath-en eta Solingen-Wald-en kokatutakoak, hurrenez hurren, arduradun teknikoaren laguntzaile bezala aritu zen, gero hiri horretan bertan bere kontura hasi zen arte, 1925ean. Hurrengo urtean Soraluzeko Sabino Achotegui y Cía., aurrerago Construcciones Sacia, S.A. izena hartuko zuen enpresan hasi zen,1 Klopp-en karrakatzeko makinetan inspiratutako karrakatzeko makina bat diseinatu, garatu eta fabrikazioa abian jartzeko.  


    Zera esaten zuen: : “teoria guztiak grisak dira, praktika da balio duena”
    Gerra aurretik torlojuak ekoizten zituzten, eta urte luzeetan nahikoa ondo ibili ziren: torlojugintza motel zebilenean makinagintzak laguntzen zion, eta alderantziz. Baina petroleoaren krisiak (1973) gogor jo zituen Soraluzeko lantegiak, eta SACIA ez zen salbuespena izan. Irtenbide bila, 1970 hamarkadan Bergarako Madinarekin eta Adunako beste enpresa batekin elkartu zen Ceventor<ref>Central de Venta de Tornillos.</ref> sortzeko. Hurrengo urteetan, hiru enpresak batu ziren, eta makinak ekoizteari laga zioten, torlojugintzan zentrarzen.


    Bederatzi urte egin ondoren Sabino Achotegui y Cía. enpresan, beste etapa bat ekitea pentsatu zuen eta Zumaiara etorri zen. Mekanika-industrian hogeita hamar urteko esperientzia metatua izanik, eta ondo prestatutako langileak zeudelako, egokia iruditu zitzaion Otto Holkeri Zumaian kokatzea bere lantegia. Horregatik, 1935eko uztailaren 15ean Talleres Askarren lantegia, aurrez Yeregui y Compañiarena, erosi zuen, eta makina-erremintak egiteari ekin zion; zehazki, fresatzeko makina unibertsalak egiten hasi zen
    Gora behera askoren ondoren, 1993 urtean langileek enpresaren jabe egin ziren eta Tornillería Deba SAL<ref>[http://www.tornilleriadeba.com Tornilleria Deba]. Web orri ofiziala (gaztelaniaz).</ref> sortu zuten. Billabonako lantegia aspaldi itxi zuten, Soraluzekoa gero eta, azkenean, Bergarakoa itxi zuten lantegi berria Mekolalden zabaltzeko.
    1994. urtean eten zuen bere jarduna.


    <gallery>
      Sabino_Achotegui._Erretratua.png              | Sabino Achotegui
      SACIA._TC_32_taladroa_02.jpg                  | TC-32 taladroa
      Otto_Holke._Erretratua.jpg                    | Otto Hölke
      SACIA._550E_limadora_02.jpg                    | 550E limadora
      SACIA_1100_fresadora_03._Ikuspegi_orokorra.gif | 1100 fresadora <br> Ikuspegi orokorra
    </gallery>


    ===Taladroak===
    Taladro de columna SACIA TR-32, TS 1, TC-32, TS 1 bis, TX-32, TC 32M,


    Año 1959 Boletin Oficial  47.182 pezeta taladro TC-32,  
    [[Fitxategi: Osuma._Tornua_02.jpg | thumb | right | 200px | Osumak egindako tornua]]
    ==Osuma==
    ::<small>''(Gehiago jakiteko, sakatu [[Osuma (eu) | hemen]])''</small>


    Osuma Limitada hasieran, eta Construcciones Mecánicas Osuma S.L. gero.


    ===Limadorak edo zepiloak===
    Taladroak egiten zituen (zutabe bikoitzekoak eta mahai gainekoak) eta tornuak (paraleloak zein errebolberrak).
    Izenak dioen moduan, hasieran makina herremintak egiten hasi ziren, limadorak<ref>[https://es.wikipedia.org/wiki/Limadora Limadora]. Wikipedia (gaztelaniaz).</ref> edo zepiloak. Nahikoa gama zabala egiten zuten, 300 mmtan hasi eta 750 mm arte


    L300, L350E, L500, L500E, L550E, L650E, L750
    Segururena, tornu paraleloak Osumaren produktu ezagunenak eta iraunkorrenak izango ziren: bigarren eskukoak oraindik saltzen ari dira eta.


    Año 1959 Boletin Oficial  limadora L 500  60.893 pezeta, TS 1bis  18.900 pta.


    ==1949ko Donostiako erakusketa==
    1949 urteko ekainak 12 eta 19 artean, Ufemesak<ref>Ufemesa. Unión de fábricas españolas metalúrgicas para la exportación S.A.</ref> Gipuzkoako makina-herreminten erakusketa antolatu zuen Donostian, Udaletxearen sotoetan hain zuzen.


    ===Fresadora 1100===
    16 enpresek hartu zuten parte, horietako Soraluzeko bik: [[SACIA (eu) | Saciak]] eta [[Osuma (eu)|Osumak]].
    1970n hamarkadan, taladroak eta limadorak bakarrik eskoletarako saltzen zituzten, eta etekin eskasa. Alemaniako litzetzia erosi (zein) eta 1100 mmtako fresadorak egiten hasi ziren.


    Katalogoa eta zerrenda osoa ikusteko, sakatu [[Media: Ufemesa._Erakustaldiaren_katalogoa_(1949).pdf|hemen]].


    Made in Spain, the Sacia Universal Machine Tool was unusual in that the basis of its operation was founded on a milling machine rather than a lathe - and consequently its range of turning operations, and the ease with which it could perform them, was somewhat limited. The main column, which could be raised and lowered, was surmounted by a cross bar that carried a vertical milling head - capable of being traversed from side to side and swivelled through 360 degrees around its vertical and horizontal axes - and a tailstock assembly for use in the "lathe" mode.
    Two separate motor drive systems were fitted, one to drive the spindle and its power down feed, the another for the table feeds. Both were infinitely variable, the head motor producing spindle revolutions from 65 to 3000 rpm and that for the table giving feeds in both longitudinal and traverse directions from 0 to 650 mm per minute. The power down feed drove the 90 mm travel spindle through 0.08 mm per revolution. Another novelty was the absence of a feed-screw handwheel at either end of the table; instead, both table feed handles were positioned at the front of the machine and transmitted their motion through a series of bevel gears and worm-and-wheel gearing.


    https://www.youtube.com/watch?v=k7-qIaFM0Us L300 Makina Erremintaren Museo / Museo de la Máquina-Herramienta
    [[Fitxategi: Unamuno._Optima_tornua.jpg | thumb | 400px | left | Optima tornua]]
    ==Unamuno<ref>[https://unamunocnc.wixsite.com/newunamunocnc Unamuno]. Web orri ofiziala (gaztelaniaz).</ref>==
    1.958 urtean Javier Unamunok lehen tornua egin zuenetik, ordutik hona 8.000 makina baino gehiago egin ditu.


    ===Ceventor===
    Hasieratik leba-tornuak<ref>Leben bidez lanabesak aurrera eta atzera eragitzen dituzten tornuak, dekoletakerako erabiliak.</ref> egiten dituzte,
    1970 krisia etorri eta gero, Central de Venta de Tornillos sortu zuten, Billabonako XXX, Bergarako Madina eta Soraluzeko Sacia. Handik gutxira, hiru enpresa bat egin zuten, Ceventor izenarekin. Orduan utzo zioten makinak ekoizteari, torlojugintzan zentratu zirela.


    Gora behera askoren ondoren, tornillería del Deba gisa geratu ziren, SAL, eta lantegi berria Mekolalden zabaldu zuten.
    Eibarko Teknikerrekin elkarlanean, Unamuno CNC sortu zuten CNC tornuak eta torneatu-zentruak egiteko.
     
    ==Erakusketa==


    Bere merkatuari hobeto heltzeko (dekoletaje) bezeroen piezak aztertzen dituzte irtenbide onena proposatzeko. Egokiena denean, makina bereziak ere eskaintzen eta egiten dituzte.




    [[Fitxategi: Soraluce_kooperatiba._Mandrinatzeko_makina_(2015).jpg | thumb | 400px | right | Fresatzeko eta mandrinatzeko makina (2015)]]
    ==Soraluce Koop.E.==
    ==Soraluce Koop.E.==
    ::<small>''(Gehiago jakiteko, sakatu [[Soraluce kooperatiba (eu) | hemen]])''</small>
    ::<small>''(Gehiago jakiteko, sakatu [[Soraluce kooperatiba (eu) | hemen]])''</small>
    62. lerroa: 77. lerroa:
    Ordutik hona makina herramienta arloan dihardu. Gaur egun (2015) 215 langile ditu, eta salmentak 80 miloitik gorakoak dira. Lau planta ditu, hiru Osintxun eta beste bat Bergaran.
    Ordutik hona makina herramienta arloan dihardu. Gaur egun (2015) 215 langile ditu, eta salmentak 80 miloitik gorakoak dira. Lau planta ditu, hiru Osintxun eta beste bat Bergaran.


    [[Fitxategi: Soraluce_kooperatiba._Mandrinatzeko_makina_(2015).jpg | thumb | 400px | Fresatzeko eta mandrinatzeko makina (2015)]]
    50 urteetako historian zehar, Soralucek produktu mota asko ekoiztu ditu, aurreko urteetakoak kanpo lizentzia baten menpe: zulatzeko makina erradialak, makina bereziak, mandrinatzeko makinak eta mekanitzatu zentroak. Baina 1988-tik bere produktua sortu zuen, fresatzeko-mandrinatzeko makinak, eta horiekin dihardu ordutik hona.
    50 urteetako historian zehar, Soralucek produktu mota asko ekoiztu ditu, aurreko urteetakoak kanpo lizentzia baten menpe: zulatzeko makina erradialak, makina bereziak, mandrinatzeko makinak eta mekanitzatu zentroak. Baina 1988-tik bere produktua sortu zuen, fresatzeko-mandrinatzeko makinak, eta horiekin dihardu ordutik hona.


    74. lerroa: 88. lerroa:




    ==Unamuno==
    [[Fitxategi: Somabe._Torlojuak_lotzeko_makina.jpg | thumb | 200px | left | Torlojuak lotzeko makina.jpg]]
    ==Somabe<ref>[https://somabe.com/es/ Somabe]. Web orri ofiziala (gaztelaniaz).</ref>==
    Soraluzeko Makina Bereziak 2004 urtean sortu zuten.


    Automoziorako aluminiozko piezatan zentratuta daude (estankotasuna egiaztatu, piezak txertatu, mekanizatu, torlojuak lotu, egiaztatu...) baina beren eskarmentua beste hainbat proiektueran ere erabili izan dute.


     
    Proiektuen alde guztiak menperatzen dituzte, diseinutik hasi eta ekoizpeneraino.
    ==Somabe (Soraluzeko Makina Bereziak)==




    ==Erreferentziak==
    ==Erreferentziak==


     
    [[Kategoria: Makinagintza]]
    [[Kategoria: Ekonomia]]
    [[Kategoria: Enpresak]]
    [[Kategoria: Enpresak]]

    Hauxe da oraingo bertsioa, 16:09, 10 iraila 2020 data duena

    Fabrika zaharra (Serapio Múgica)

    La Euscalduna: erabiltzaile goiztiarra

    Armagintzan, Debabarrenean, 1860tik aurrera makina-erremintak jartzen hasi ziren. Transmisio orokor bidez jartzen zituzten martxan, eta energi iturri gisa lurrun-makina erabiltzen zuten, edota enpresa batzuek energia hidraulikoa ere bai txandaka-txandaka.

    1874an, Soraluzeko armagintzako La Euscalduna enpresako inbentarioaren arabera, produkziorako baliabide ugari zituzten, besteak beste 120 makina-erreminta, tornuak, barrenatzeko makinak eta fresatzeko makinak izanik aipagarrienak.

    Energia sortzeko lurrun-makina horizontal bat, 25 ZP-ko bi galdara, 9 ZP-ko gurpil hidrauliko bat eta 7 ZP-ko beste bat zituzten. Makinak higitu, berriz, 300 bat metroko luzerako transmisio bidez higitzen zituzten, diametro ezberdinetako 307 polearekin eta brontzezko kojineteak zintzilikatzeko 123 paretako euskarrirekin. Makina instrumentalen atal bat ere bazegoela aipatu behar da, tamaina ezberdinetako tornuak, eta arrabotatzeko makinekin, horietako bat fresak egitekoa.


    Makina-Herreminta ekoizleak

    Soraluzen bost ekoizle ezagutu izan dira:

    • Sabino Achotegui y Cía, SACIA edo Construcciones SACIA. 1906 urtean sortua, 1970 hamarkada bukaeran makinak egiteari utzi zion.
    • Talleres Osuma. Gerra ostean nabarmendu zen, aspaldi itxi zen.
    • Talleres Unamuno. 1958 urtean egin zuen lehen tornua.
    • Soraluce Koop.E. 1962 urtean sortua, Euskal Herriko ekoizle handienetakoa.
    • Soraluzeko Makina Bereziak.


    Construcciones SACIA

    (Gehiago jakiteko, sakatu hemen)

    Sabino Achoteguik 1906 urtean sortu zuen, Sabino Achótegui y Compañía izenarekin.

    Hasieran zulatzeko makinak egin zituzten, batez ere TC-36 eta TS-1 modeloak.

    1926 urtean Otto Hölke alemana kontratatu zuten, limadorak diseinatzeko. Hurrengo 50 urtetan gama zabala garatu zuten, 300 mmtan hasi eta 750 mm arte: L/300, L/350E, L500, L/500E, L/550E, L/650E eta L/750.

    1970n hamarkadaren erdialdean, Alemaniako litzetzia erosi zuten 1100 mmtako fresadorak egiteko.

    Gerra aurretik torlojuak ekoizten zituzten, eta urte luzeetan nahikoa ondo ibili ziren: torlojugintza motel zebilenean makinagintzak laguntzen zion, eta alderantziz. Baina petroleoaren krisiak (1973) gogor jo zituen Soraluzeko lantegiak, eta SACIA ez zen salbuespena izan. Irtenbide bila, 1970 hamarkadan Bergarako Madinarekin eta Adunako beste enpresa batekin elkartu zen Ceventor[1] sortzeko. Hurrengo urteetan, hiru enpresak batu ziren, eta makinak ekoizteari laga zioten, torlojugintzan zentrarzen.

    Gora behera askoren ondoren, 1993 urtean langileek enpresaren jabe egin ziren eta Tornillería Deba SAL[2] sortu zuten. Billabonako lantegia aspaldi itxi zuten, Soraluzekoa gero eta, azkenean, Bergarakoa itxi zuten lantegi berria Mekolalden zabaltzeko.


    Osumak egindako tornua

    Osuma

    (Gehiago jakiteko, sakatu hemen)

    Osuma Limitada hasieran, eta Construcciones Mecánicas Osuma S.L. gero.

    Taladroak egiten zituen (zutabe bikoitzekoak eta mahai gainekoak) eta tornuak (paraleloak zein errebolberrak).

    Segururena, tornu paraleloak Osumaren produktu ezagunenak eta iraunkorrenak izango ziren: bigarren eskukoak oraindik saltzen ari dira eta.


    1949ko Donostiako erakusketa

    1949 urteko ekainak 12 eta 19 artean, Ufemesak[3] Gipuzkoako makina-herreminten erakusketa antolatu zuen Donostian, Udaletxearen sotoetan hain zuzen.

    16 enpresek hartu zuten parte, horietako Soraluzeko bik: Saciak eta Osumak.

    Katalogoa eta zerrenda osoa ikusteko, sakatu hemen.


    Optima tornua

    Unamuno[4]

    1.958 urtean Javier Unamunok lehen tornua egin zuenetik, ordutik hona 8.000 makina baino gehiago egin ditu.

    Hasieratik leba-tornuak[5] egiten dituzte,

    Eibarko Teknikerrekin elkarlanean, Unamuno CNC sortu zuten CNC tornuak eta torneatu-zentruak egiteko.

    Bere merkatuari hobeto heltzeko (dekoletaje) bezeroen piezak aztertzen dituzte irtenbide onena proposatzeko. Egokiena denean, makina bereziak ere eskaintzen eta egiten dituzte.


    Fresatzeko eta mandrinatzeko makina (2015)

    Soraluce Koop.E.

    (Gehiago jakiteko, sakatu hemen)

    Kezka soziolaboralak zituzten Soraluzeko langile gazteen artean, Enrique Larrañaga abadearen laguntzaz, 1962. urtean Soraluce kooperatiba sortu zuten: Denak ginen oso gazteak eta gugan nagusi zen justizia sozialaren nahia gauza guztien gainetik. Batera ugazaba eta langile izateko enpresa sortu nahi genuen.

    Ordutik hona makina herramienta arloan dihardu. Gaur egun (2015) 215 langile ditu, eta salmentak 80 miloitik gorakoak dira. Lau planta ditu, hiru Osintxun eta beste bat Bergaran.

    50 urteetako historian zehar, Soralucek produktu mota asko ekoiztu ditu, aurreko urteetakoak kanpo lizentzia baten menpe: zulatzeko makina erradialak, makina bereziak, mandrinatzeko makinak eta mekanitzatu zentroak. Baina 1988-tik bere produktua sortu zuen, fresatzeko-mandrinatzeko makinak, eta horiekin dihardu ordutik hona.

    Gaur egun, Soralucek fresatzeko eta mandrinatzeko makinak sei motakoak ekoizten ditu:

    • Bankada finkodun fresatzeko makinak
    • Mahai finko eta zutabe mugikorreko fresatzeko makina
    • Zutabe mugikorreko fresatzeko-mandrinatzeko makinak
    • Mandrinatzeko makina horizontalak
    • Fresaketa torneaketa zentroak
    • Torneaketa bertikaleko zentroak.


    Torlojuak lotzeko makina.jpg

    Somabe[6]

    Soraluzeko Makina Bereziak 2004 urtean sortu zuten.

    Automoziorako aluminiozko piezatan zentratuta daude (estankotasuna egiaztatu, piezak txertatu, mekanizatu, torlojuak lotu, egiaztatu...) baina beren eskarmentua beste hainbat proiektueran ere erabili izan dute.

    Proiektuen alde guztiak menperatzen dituzte, diseinutik hasi eta ekoizpeneraino.


    Erreferentziak

    1. Central de Venta de Tornillos.
    2. Tornilleria Deba. Web orri ofiziala (gaztelaniaz).
    3. Ufemesa. Unión de fábricas españolas metalúrgicas para la exportación S.A.
    4. Unamuno. Web orri ofiziala (gaztelaniaz).
    5. Leben bidez lanabesak aurrera eta atzera eragitzen dituzten tornuak, dekoletakerako erabiliak.
    6. Somabe. Web orri ofiziala (gaztelaniaz).