Autogintza (eu)
Thornycroft lurrin-kamioia
1904 urtean, Compañía Anónima de Placencia de las Armas[1] zenak (Britainia Handiko Vickers Sons & Maxim Ltd.-rena), J.I. Thornycroft ibilgailu-ekoizlearekin ituna sinatu zuen, Thornycroft sistemako lurrin-gurdiak Espainian egin ahal izateko.
1906 urteko irailak 10ean Arístides Fernándezek, orduko zuzendari-jerenteak, Espainiako Armadari lurrin-kamioien eskaintza bidali zion. Katalogo prezioa 6.500 pezetakoa zen. Hurrengo urtean Armadak lurrin-kamioia probatu zuen, eta bi akats larriz ohartu zen: ez zuen diferentzialik eta jarduera esparru eskasa zuela (12 kilometro) berriro urez bete baino lehen.
.jpg)
20. hamarkadaren bukaeran lan karga jaisten ari zenez, SECN[2] enpresak 1929ko martxoaren 17an kontratu bat sinatu zuen Frantziako SOMUA[3] enpresarekin, beraien kamioiak Espainiako lantegietan ekoizteko, Naval-SOMUA izenarekin.
1932ko otsailetik aurrera The Placencia de las Armas Company Limited-eri lana eskeini zioten, batez ere motorrak, diferentzialak eta abiadura-kajak egiteko. Azken finean, denak Vickers-Armstrongen filialak ziren.
1.941 urtean SECNek eta SAPAk amaiera eman zioten kontratuari.
.jpg)
ENASA-Pegaso Z-501 trolebusa
40. hamarkada bukaeran argi zegoen armadaren eskaerak gero eta bakanagoak zirela, eta SAPAk dibertsifikazio bideari ekin zion.
Honen adibidea da Z-501 trolebusa. ENASA-Pegaso enpresaren gidaritzapean, enpresa hauek hartu zuten parte: Madrilgo Electrificaciones Nacionales (E.N.S.L.), Córdobako CENEMESA, Soraluzeko S.A de Placencia de las Armas, Aranjuezeko Experiencias Industriales, S.A. eta Bartzelonako Material y Construcciones S.A.
Z-501 trolebusak arrakasta handia lortu zuen: Espainiako hainbat hirietan erabili izan ziren, era asko saldu ziren.
SAPAk Z-501 trolebusaren zenbait atal elektrikoak egin zituen.
Torlojugintza
1.970 hamarkadako krisiak (petroleoaren krisiak) oso gogor jo zituen industri arlo guztiak, torlojugintza barne.
Ordurarte, enpresek katalogoko torloju eta azkoinak egiten zituzten, baina orduko krisiak lehen, eta ekialde urrutiko herrien konkurrentziak gero kili-kolo laga zituzten, eta gehienak itxi behar izan zuten.
Baina bakar batzuk beste bide bat norratu zuten, autogintzarena. Aurreko jarduerakin alderatuta, lau desberdintasun nabarmen zituen:
- Produktua. Katalogo zabaleko produktua izan beharrean, bezeroak (autogileak) diseinatutako torloju era azkoinak ziren.
- Saltzeko prozesua. Bezeroek produktua diseinatzen zuten, eta saltzaileek (ekoizleek) produkzio prozesua asmatu behar zuten saltzeko prozesuak. Erantzun-epea (diseinua, muestrak...) oso garrantzitsua bihurtu zen.
- Kontratuak. Urte askotakoak ziren, kopuru handikoak.
- Kalitatea. Oso oso altua, eta berme/azterketa oso prozesu zorrotzak.