Probaderoa (eu)
Kokapena
SAPAk bere kainoi-probalekua izan zuen, probaderua esaten zitzaiola[1]. Fabrika berritik kilometro t'erdira zegoen, Maltzagaruntz, errepidearen ondoan eta Iraola Etxebarri baserriaren ondoan
Eraikuntza
Lurrak, 3.428 metro koadrokoak, 1946ko urtarrilan erosi zuten. Eraikuntza lanak “Martínez Iturralde y Mendia, S.L. - Ingenieros y Construcciones” izeneko enpresak egin zituen.
Irudiak
(Handitzeko, sakatu gainean)
Iraola Etxebarri
(J.C. Astiazarán 1979)
Iraola Etxebarri
(J.C. Astiazarán 1979)
.jpg)
.jpg)
Istalazioak
Probaderoa egiteko eraikin hauek egin ziren: kainoien kokapena, jaurtigaien hartzailea, polborina, karga prestaketaren eraikina era kalkulu-bulegoa.
Kainoien kokapena
Kainoien kokapenak ormigoi ziklopeoz egindako bi orma zituen, 0,60 metro lodi eta 4,25 metro altu zirenak.
Bi zati zituen. Lehena 6,25 metro luze zen, eta 5 metro zituen ormen artean. Bigarrena 9,75 metro luze zen, eta armen artean 3,50 metro.
Lehen zatiak, 5,25 metrotan, bi isuriko estalkia zuen, egur eta teilaz egindakoa; atzekaldean, berriz, ormigoizko harlosa, 4,25 metrotakoa.
Jaurtigaien hartzailea
Jaurtigaien hartzailea "U" formako eraikin laukia zen, 9,50 x 7,50 metrotakoa.
Hiru hormak harrizkoak ziren, 1,80 metro lodi. Egurrezko estalkia zuen, zurezko geruza batzuk osatua. Barrutik enbor eta lurrez beteta zegoen, lastatutako jaurtigaiak gelditzeko.
Polborina
Polborinak bi alde zituen, laukiak biak. Lehenak 3 x 3 metrotakoa zen eta bigarrena 2 x 2 metrotakoa. Ormak 2 metro altu ziren eta 0,5 metro lodi, hormigoi ziklopeoz egindakoak. Estalkia hormigoizko harlosa zen, erdigunea altuagoa zuela eztanda kasutarako.
Polvora gorderzeko eraikina zein estopinak gordetzekoa zurezkoak ziren barrutik, eta ateak ere egurezkoak ziren, xaflaz estalita.
Hormigoi ziklopeoz egindako lau ormek inguratzen zuten multzo hau, eta kanpotik lubakia zegoen, 2.5 metro zabal.
Todo el conjunto estaba cercado por cuatro muros de hormigón ciclópeo, constituyendo un foso que rodeaba el polvorín, con una anchura de 2,50 metros.
Edificio de preparación de cargas
El edificio de preparación de cargas era una pequeña dependencia que se hallaba en la parte posterior del foso del polvorín
Ocupaba una planta de 6 por 3,75 metros, constituido por muros de mampostería de 0,80 de espesor con una altura de 2 metros, siendo la cubierta de madera y teja a dos aguas, las ventanas eran de madera con contraventanas metálicas.
Oficina de cálculos
La oficina de cálculos se hallaba en la parte posterior del emplazamiento de cañones, aislada del mismo; este edificio de forma cuadrada ocupaba una planta de 6 por 6 metros, con una altura de 2,50 metros.
Las paredes eran de mampostería de 0,50 metros de espesor y la cubierta a dos aguas, era de hormigón armado y teja; tanto la puerta como las tres ventanas posteriores eran de madera y las contraventanas metálicas, el suelo era de hormigón con entarimado de madera.
Fin de uso
A mediados de los años cincuenta, el probadero se revela a todas luces insuficiente, por lo que es abandonado, trasladándose las pruebas de los cañones a Ulia, primero, y, después, a Jaizkibel.
Finalmente, en los años setenta, en el espacio ocupado por dicho probadero se implantará la empresa de máquina herramienta Talleres Unamuno.
Erreferentziak
- Iturria: Víctor Placencia Mendia.
- ↑ Ez da nahastu behar eskuzko su armen probadero zaharrarekin, Salvador ermita ondoan egon zena. 1834ko ufalak probaderoa eta ermita aurretik eraman zituen, eta XX mende hasieran esparru hartan SAPAren fabrika berria eraiki zuten.