Soraluze XV mendean (eu)
| Soraluze-Plazentzia XV. mendean | |
|---|---|
| Egilea | Javier Elorza & |
| Urtea | 2018 |
| Hiria | Soraluze |
| Tamaina | |
.jpg)
Mapa zertan den
1.343 urtean Soraluze eta Herlaibiako biztanleek Plazentzia izeneko hiribildua sortu zuten, Alfonso XI erregeak emandako hiri gutuna erabiliz.
Hiribilduaren 675. urteurrenean, Soraluzeko Udalak Javier Elorzak prestatutako mapa hau argitaratu zuen.
Mapa sortzeko Javier Elorzak agiri zaharretan agertzen diren azalpenak (sorrera, ordenantzak...) zein etxe-izenak erabili zituen.
1.343 aurrekoak
Gainontzeko herri eta hiriek moduan, Soraluze sortzerakoan bertako inguru naturala zein ordurako gizakiak egindakoak erabakigarri izan ziren: ibai eta errekak, bideak, existitzen ziren eraikinak...
Ibai eta errekak
Hiribildu berria Ibaizabal[1] ibaiaren eskumako ertzean sortu zuten, ibaia pasatzeko ibi baten ondoan hain zuzen.
Hasierako hiribilduaren mugak bi errekek finkatu zituzten: ZZZ hegoaldetik eta BBB iparraldetik.
Erregebide eta bideak
Hiribildua sortu zenean, hainbat bide nagusi biltzen ziren ibiaren inguruan.
Erregebide nagusia Gaztelatik itxasora zihoan. Bergaratik Ibaizabalen ezkerretik zetorren, Soraluze pareko ibira heltzerakoan bestekaldera pasatzen zen (aurretik ibitik, XV mendean zegoen zubitik) eta handik San Roketik gora Elgoibar eta Debaruntz.
Bazegoen adar bat Eibarra zihoana: ibia zeharkatu beharrean aurrera egiten zuen eta, Iruretik barrena, Eibarraino heltzen zen. Bigarren adarrak, berriz, ibia pasa eta mendian gora egiten zuen, Pagobedeinkaturaino, eta handik Azkoitira jeisten zen.
Honetaz gain hainbat herribide agertzen dira mapan: Osirantzurakoa[2], Erlaikoa, Altunekoa eta San Martzialekoa.
Eraikinak
Hiri-gutunak Soraluze eta Herlaibiako biztanleak aipatzen ditu. Beraz, inguru horietan etxeak bazirela ondoriozta daiteke.
Horietaz gain baziren bi eraikin garrantzitsuak, mapan agertzen direnak: Soraluzeko monastegia (1.243 urtean aipatzen dena, gaur eguneko parrokia dagoen tokian zegoen) eta Arregia torrea (Erdiaroko eraikina oraindik, XVI mendean xxx Ibañez egindakoa barik).
1.343 urteko hiribildua
XV mendeko handitzeak
Gerokoak: Harresi ondoko etxeak: Kalegoen eta Etxaburueta
Errabalak: Errabal, Arane, Irusagarreta
Bitxikeriak
Erreferentziak
Liburua ekartzeko Liburutegi digitalera joan.