La industria nacional (eu)

Izenburua	El nuevo armamento y la llamada industria nacional
Egilea/k	Vicente Sanchís
Aldizkaria	Memorial de Artillería
Data	1891
Orriak	675-689
Hizkuntza	gaztelaniaz
Irakurtzeko	sakatu hemen

Laburpena

1886 urtean Britainia Handiko Nordenfelt arma-enpresak S.A. Euscalduna erosi zuen, eta Espainiako bere filiala bihurtu: Compañía Anónima Placencia de las Armas. Jabe berriek beharrezko tresneria eta makinaria ekarri zuten eta, zuzendaritza teknikoaz aritzeko, artilleriako bi ofizial kontratatu zuten: Arístides Fernández Fret (itsas armadakoa) eta Ignacio Gómez Cánovas (lurreko armadakoa).

Asmoa, Espainian berak egindako kainoiak saltzea, bertako filialaren bidez. Eta horretara jarri zen buru-belarri Espainiako ordezkaria, Basil Zaharoff, "heriotzaren merkataria" esaten ziotena.

Arrazoi batengatik edo besterengatik (Nordenfelt kanpoko enpresa zela, edota Basil Zaharoff garbi jokatzen ez zuela, edota...) bost urte geroago El Correo Militar aldizkarian artikulu hau agertu zen, urte berean Memorial de Artillería bilduman jaso zutena.

Egilea, Vicente Sanchís, Oviedoko arma fabrikaren aldekoa zen, modernoa zelako eta militarrek zuzentzen zutelako. Ez zegoen batere ados Soraluze eta Eibarren inolako industria militarra mantentzea Estatuaren kontratuekin.

Soraluzekin hasten da: "herrixka" da, abadea, medikua, botikarioa, maisua eta dozena erdi saltzaile "pout pourrescos" kenduta gainontzekoak armagileak direla.

Armagile hauek karlistak zirela ("gehienek armario baten atzekaldean txapela zuria edota El Cuartel Real aldizkariaren aleren bat gordeta dutela"), eta herrian ur jauziak ustiatzen ez zekitela.

Langileak, oso atzeratuak eta ohitura txarrekin lanerako: ez dakite piezak planoen arabera egiten, kalitate-kontrola ez zaie batere gustatzen, gogoz kontra hartzen dute torno mekanikoan lan egitea, eskuz egin beharrean... "Diot, berriz diot eta diot, Soraluzeko langilekin ezin da ezer onik egin".

Eibarrendako ere badauka, muestrarako hau: "...Baina Eibarren ezarritako tailerretatik ateratzen diren arma gehienek edozertarako balio dute, haiekin su egiteko izan ezik."

Orduko fabrika zuzendari batek, Arístides Fernández Fret teniente koronelak, aldizkari berean erantzun zuen, Placencia de las Armas artikuluarekin, fabrikaren produkzioa azalduz eta bertako langileen defentsa sutsua eginez.