Arrateko mendiak (eu)

Arrateko mendiak
Altuera	750-800 m
Buzoia	Bai
Mendilerroa	Arrateko mendiak
Bailara/ Herria	Arrate (Eibar)
Soraluzetik	Ordubete 15 m (Arrate)

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

• 

  Arrateko santutegia

• 

  Kalamua

• 

  Akondia

• 

  Urko

Kokapena

Mapa kargatzen...

{"type":"ROADMAP","minzoom":false,"maxzoom":false,"types":["ROADMAP","SATELLITE","HYBRID","TERRAIN"],"mappingservice":"googlemaps3","width":"auto","height":"600px","centre":{"text":"","title":"","link":"","lat":43.182119,"lon":-2.430843,"icon":""},"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[{"text":"","title":"","link":"","strokeColor":"lime","strokeOpacity":"1","strokeWeight":"2","pos":[{"lat":43.162174,"lon":-2.399235},{"lat":43.171063,"lon":-2.372113},{"lat":43.176321,"lon":-2.372113},{"lat":43.189464,"lon":-2.395631},{"lat":43.197974,"lon":-2.414513},{"lat":43.193093,"lon":-2.436658},{"lat":43.175276,"lon":-2.441508},{"lat":43.161422,"lon":-2.423783}],"onlyVisibleOnHover":false,"fillColor":"lime","fillOpacity":"0.0"}],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"visitedicon":"","wmsoverlay":false,"zoom":12,"layers":[],"controls":["pan","zoom","type","scale","streetview","rotate"],"zoomstyle":"DEFAULT","typestyle":"DEFAULT","autoinfowindows":false,"resizable":false,"kmlrezoom":false,"poi":true,"cluster":false,"clustergridsize":60,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clusteraveragecenter":true,"clusterminsize":2,"imageoverlays":[],"kml":[],"gkml":[],"searchmarkers":"","fullscreen":false,"scrollwheelzoom":false,"locations":[{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Munetako_Gurutzea_(eu)\" title=\"Munetako Gurutzea (eu)\"\u003E Munetako Gurutzea\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EArantzazuko Haitzak\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Munetako Gurutzea\n","link":"","lat":43.191584,"lon":-2.417563,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Kortazarreko_Haitza_(eu)\" title=\"Kortazarreko Haitza (eu)\"\u003E Kortazarreko Haitza\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EMunetako Haitza/ Karakate\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Kortazarreko Haitza\n","link":"","lat":43.192525,"lon":-2.414567,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Akelarre_mendia_(eu)\" class=\"mw-redirect\" title=\"Akelarre mendia (eu)\"\u003E Akelarre\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EAkelarko Haitza\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Akelarre\n","link":"","lat":43.191511,"lon":-2.407089,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Pagomuneta_mendia_(eu)\" title=\"Pagomuneta mendia (eu)\"\u003E Pagomuneta\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Pagomuneta\n","link":"","lat":43.18729,"lon":-2.399322,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Atxolin_mendia_(eu)\" class=\"mw-redirect\" title=\"Atxolin mendia (eu)\"\u003E Atxolin\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Atxolin\n","link":"","lat":43.182377,"lon":-2.385492,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Atxolin_Txiki_mendia_(eu)\" title=\"Atxolin Txiki mendia (eu)\"\u003E Atxolin Txiki\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Atxolin Txiki\n","link":"","lat":43.181532,"lon":-2.384011,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Kurutzebakar_mendia_(eu)\" title=\"Kurutzebakar mendia (eu)\"\u003E Kurutzebakar\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Kurutzebakar\n","link":"","lat":43.176079,"lon":-2.373373,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Irukurutzeta_mendia_(eu)\" title=\"Irukurutzeta mendia (eu)\"\u003E Irukurutzeta\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Irukurutzeta\n","link":"","lat":43.176521,"lon":-2.368326,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Aizpuruko_Zabala_mendia_(eu)\" title=\"Aizpuruko Zabala mendia (eu)\"\u003E Aizpuruko Zabala\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EAizkonako Haitzak\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Aizpuruko Zabala\n","link":"","lat":43.170141,"lon":-2.376105,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Mazelaegi_mendilerroa_(eu)\" class=\"mw-redirect\" title=\"Mazelaegi mendilerroa (eu)\"\u003E Leiopago\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Leiopago\n","link":"","lat":43.165665,"lon":-2.360988,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Mazelaegi_mendilerroa_(eu)\" class=\"mw-redirect\" title=\"Mazelaegi mendilerroa (eu)\"\u003E Elosumendi\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Elosumendi\n","link":"","lat":43.15879,"lon":-2.364292,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/index.php?title=Kurutzeko_Ga%C3%B1a_(eu)\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Kurutzeko Ga\u00f1a (eu) (orria ez da existitzen)\"\u003E Kurutzeko Ga\u00f1a\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Kurutzeko Ga\u00f1a\n","link":"","lat":43.162431,"lon":-2.414112,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Krabeli%C3%B1atx_(eu)\" title=\"Krabeli\u00f1atx (eu)\"\u003E Krabeli\u00f1atx\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EKrabelin/ Krabelinaitz/ Untzetako mendia\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Krabeli\u00f1atx\n","link":"","lat":43.160876,"lon":-2.420984,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Sagar-errekako_mendiak_(eu)\" title=\"Sagar-errekako mendiak (eu)\"\u003E Garbe\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Garbe\n","link":"","lat":43.14901,"lon":-2.440853,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Sagar-errekako_mendiak_(eu)\" title=\"Sagar-errekako mendiak (eu)\"\u003E Tranku\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EAgarremendi\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Tranku\n","link":"","lat":43.151421,"lon":-2.456174,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Sagar-errekako_mendiak_(eu)\" title=\"Sagar-errekako mendiak (eu)\"\u003E Azkonabieta\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Azkonabieta\n","link":"","lat":43.155426,"lon":-2.470286,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Sagar-errekako_mendiak_(eu)\" title=\"Sagar-errekako mendiak (eu)\"\u003E Galdarami\u00f1o\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EGaldaramu\u00f1o\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Galdarami\u00f1o\n","link":"","lat":43.166187,"lon":-2.47516,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Sagar-errekako_mendiak_(eu)\" title=\"Sagar-errekako mendiak (eu)\"\u003E Azurtzamendi\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Azurtzamendi\n","link":"","lat":43.16363,"lon":-2.465616,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Sagar-errekako_mendiak_(eu)\" title=\"Sagar-errekako mendiak (eu)\"\u003E Topinburu\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Topinburu\n","link":"","lat":43.16901,"lon":-2.451218,"icon":"/images/6/6f/Blue_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/wiki/Aingeruguarda_mendia_(eu)\" title=\"Aingeruguarda mendia (eu)\"\u003E Aingeruguarda\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EAingeru Guarda/ Aingeru-guardakoa\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Aingeruguarda\n","link":"","lat":43.169139,"lon":-2.444372,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca href=\"/index.php?title=Illordoko_Ga%C3%B1a_(eu)\u0026amp;action=edit\u0026amp;redlink=1\" class=\"new\" title=\"Illordoko Ga\u00f1a (eu) (orria ez da existitzen)\"\u003E Illordoko Ga\u00f1a\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EIllordo/ Iruregain\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Illordoko Ga\u00f1a\n","link":"","lat":43.176285,"lon":-2.439906,"icon":"/images/c/ce/Green_marker.png"},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003E Arrate\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Arrate\n","link":"","lat":43.205276,"lon":-2.446636,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003E Akondia\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EArrikurutz\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Akondia\n","link":"","lat":43.214658,"lon":-2.462565,"icon":""},{"text":"\u003Cb\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003E Kalamua\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E\u003C/b\u003E\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003EMaaxa/ Max\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Kalamua\n","link":"","lat":43.2262,"lon":-2.45974,"icon":""},{"text":"\u003Cdiv class=\"mw-parser-output\"\u003E\u003Cp\u003E\u003Ca class=\"mw-selflink selflink\"\u003E Urko\u003C/a\u003E\n\u003C/p\u003E\u003C/div\u003E","title":" Urko\n","link":"","lat":43.201431,"lon":-2.48693,"icon":""}]}

Azalpenak

Mendi hauek Arrateko santutegiaren ingurukoak dira.

Nahiz eta Eibarkoak izan, Soraluzetik ondo gertu daude eta garai batean oso ohikoa zen bertarainoko ibilaldiak egitea.

Hiru mendi nabarmentzen dira: Kalamua (Maaxa edo Max izenez ere ezagutua), Akondia eta Urko.

Igoera

Nahiz eta Eibarkoak izan, Arrateko mendi hauek Soraluzetik ondo gertu daude eta garai batean oso ohikoa zen bertarainoko ibilialdiak egitea: Deba ibaiaren behera Maltzagaraino, eta handik zuzenean gora eginez Arrateko Santutegira heldu arte. Hemendik Akondia, Kalamua edota Urkora joan zitekeen.

Gaur eguneko trafikoa oso handia dela eta, Maltzagarako bidea (errepidea) arriskutsua denez ez da ia erabiltzen.

Kalamua

Kalamua edo Maaxa (Max ere esaten omen zaio) Elgoibar (Gipuzkoa) eta Etxebarria eta Markina (Bizkaia) artean kokatutako mendia da.

771 metroko altuera du, eta Ehun Mendi lehiaketaren zerrendan dago.

Espainiako Gerra Zibilean borroka latzak gertatu ziren mendi honen inguruan, 1936 eta 1937 arteko neguan hain zuzen ere. Intxorta mendietan gertatu legez, gudariek Kalamua ere hilabete batzuetan gotorleku bihurtu zuten.

Akondia

Akondia edo Arrikurutz Eibarren kokatuta dagoen mendia da, Kalamua mendigunearen zatia dena.

749 metroko altuera du, eta Ehun Mendi lehiaketaren zerrendan dago. Arratetik hasita ordubetean igo daiteke.

Akondia izena bere magalean dagoen baserritik datorkio, Ixuan kokatutakoa. Garai batean, auzo osoari ere Akondia deitzen zitzaion (gaur Mandiola eta Gorosta auzoak direnak). Arrikurutz izena, berriz, berta dagoen harrizko gurutzetik.

Urko

Urko Gipuzkoa eta Bizkaia arteko muga naturala, Eibar (Gipuzkoa), Ermua eta Mallabia (Bizkaia) udalerriek bat egiten duten puntuan.

795 metroko altuera du, eta Ehun Mendi lehiaketaren zerrendan dago. Arratetik hasita ordubetean igo daiteke.

Arratetik irtenda igotzeko, Ixua mendateraino joan behar da eta handik gora, tontorreraino. Ermutik, Eibartik edo Aginaga auzotik ere igo daiteke.

Kontuak

Arrateko erromeria

Arrateko erromeria irailak 8an ospatzen da. Sasoi batean Soraluzetik jende asko joaten ziren egun pasa: lagun-taldeak, familiak... eta tabernariren bat bere txosna montatzeko (Submarino tabernako Kalixto lehen, eta Luis Mari semea gero, Kalixto txikixa).

Goizetik Maltzagara oinez abiatu, errepidetik, eta handik Arrateko santutegiraino gora. Bertako zelaietan tokiren bat bilatu (ordurako eibartarrek dena hartuta zeukaten) eta mezetara gero. Ostean, bazkaria, musika, dantza, jolasak... eta iluntzean dena jaso eta Soraluzera bueltan.

Urko antzeko Krauss lokomotora Durangon

Arrate eta Kalamua antzeko Brown Boveri lokomotora Azpeitian

Lokomotorak

1914 urtean, Ferrocarriles Vascongados enpresak Bilbao-Donostia (eta Zumarragarako adarra) trenbidean erabiltzeko bi lurrun lokomotora erosi zizkion Alemaniako Krauss enpresari. Gehiago eskatu nahi, baina Lehen Mundu Gerra bukatu artean ezin izan zuten. 1920 urtean beste hamabi lokomotora erosi zituzten, eta horietako bati Urko jarri zioten izena.

Zortzi urte geroago, 1928an, trenbideak elektrifikatzea erabaki zuten. 14 lokomotora eskatu zizkion Suitzako Brown Boveri etxeari, eta mendien izenak jarri zieten, horietako batzuk Soraluze ingurukoak: Galdaramiño, Irukurutzeta… Arrate eta Kalamua!. Azpeitiako Trenaren Euskal Museoak antzeko hiru lokomotora gordetzen ditu.

Erreferentziak

• Eibarko mendiak. mendiak.eus (euskaraz).