«Soraluzeko marrazketa eskola (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak

    Sorapediatik
    No edit summary
    No edit summary
    1. lerroa: 1. lerroa:
    ==Euskalerriako Adiskideen Elkartearen marrazki eskolak==
    ==Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen marrazketa eskolak==
    Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak<ref>[https://eu.wikipedia.org/wiki/Euskalerriaren_Adiskideen_Elkartea Euskalerriaren Adiskideen Elkartea]. Wikipedia (euskaraz).</ref>, 17xx.ean sortua, hainbat egitasmo jarri zituen martxan Euskal Herriaren garapen ekonomikoa bultzatzeko.
    Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak<ref>[https://eu.wikipedia.org/wiki/Euskalerriaren_Adiskideen_Elkartea Euskalerriaren Adiskideen Elkartea]. Wikipedia (euskaraz).</ref>, 17xx.ean sortua, hainbat egitasmo jarri zituen martxan Euskal Herriaren garapen ekonomikoa bultzatzeko.


    Horietako bat marrazki eskolak izan ziren, gaur eguneko Lanbide Heziketa modukoak. Eta mareazki eskola hauek, helburu ekonomikoaz gain, sensibilitatea eta hezkuntza artistikoaren garapena bultzatu nahi zuten.
    Horietako bat marrazketa eskolak izan ziren, gaur eguneko Lanbide Heziketa modukoak. Eta eskola hauek, helburu ekonomikoaz gain, sensibilitate eta hezkuntza artistikoaren garapena bultzatu nahi zuten.


    1774.ean hiru lehenak sortu zituen, Gasteiz, Bilbao eta Bergaran. Gero beste hiru etorri ziren: Donostia (1776), Soraluze (1779) eta,handik urte askotara, Tolosa (1807).
    1774.ean hiru lehenak sortu zituen, Gasteiz, Bilbao eta Bergaran. Eta gero beste hiru gehiago etorri ziren: Donostia (1776), Soraluze (1779) eta, handik urte tarte batera, Tolosa (1807).


    Eskola guztiak Elkarteak finantziatzen zituen, Soraluzekoa ezik. Hemen armagile gremioek ordaintzen zituzten eskolak.
    Eskola guztiak Elkarteak finantziatzen zituen, Soraluzekoa ezik. Hemen armagile gremioek ordaintzen zituzten gastuak.


    Eibarko armagileek ere, Soraluzekoa ikusita, marrrazki eskola eskatu zuten, Soraluzekoaren baldintzetan; hau da, Elkarteak finantziatu beharrean Eibarko armagileek aurre egingo zieten kostuei.  
    Eibarko armagileek ere bere marrazketa eskola eskatu zioten Elkarteari, Soraluzekoaren baldintzetan; hau da, Elkarteak finantziatu beharrean Eibarko armagileek aurre egingo zieten kostuei.  




    ==Soraluzeko marrazki eskola==
    ==Soraluzeko marrazketa eskola==
    1779. urtean, langileen hezkuntza hobetzeko asmoarekin eta Caracasko Gipuzkoar Konpainiak bultzatuta,  
    1779.ean Soraluzeko Erret Lantegien zuzendaria hil zen. Orduan [[Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainia (eu)|Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainiak]] zuzendari berria izendatu zuen, [[Lardizabal sendia (eu)#Jose Maria de Lardizabal Oriar y Olloqui | Jose Maria de Lardizabar Oriar y Olloqui]],  


    Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak<ref>[https://eu.wikipedia.org/wiki/Euskalerriaren_Adiskideen_Elkartea Euskalerriaren Adiskideen Elkartea]. Wikipedia (euskaraz).</ref> marrazki eskola zabaldu zuen Soraluzen.
    Aurreko zuzendariaren semea izateaz gain, Jose Maria de Lardizabal zuzendari berria Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko bazkidea zen. Bost urte lehenago Elkarteak martxan jarritako marrazketa eskolen arrakasta ikusita eta Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainiak bultzatuta, Elkarteari eskatu zion Soraluzen ere marrazketa eskola antolatzeko, langileen hezkuntza hobetzeko asmoarekin,


    Kontutan hartu behar da Soraluzeko Erret Lantegiaren zuzendaria, [[Lardizabal sendia (eu)#Jose Maria de Lardizabal Oriar y Olloqui | Jose Maria de Lardizabar Oriar y Olloqui]], Euskalerriako Adiskideen Elkarteko bazkidea zela.
    Marrazketa eskola Soraluzeko Erret Lantegian ezarri zuten eta, Elkarrearen beste eskoletan ez bezela, eragiten zituen gastuak armagileen gremioek ordaintzen zituzten.


    Marrazki eskolaren zuzendaria Gabriel de Capelastegui izan zen, Elorrioko arkitektu ospetsua.
    Marrazketa eskolaren zuzendaria Gabriel de Capelastegui izendatu zuten, Elorrioko arkitektu ospetsua.


    Urriak 3an maisu-plaza oposatzeko lehiaketa ireki zuen, Joachin Calderón aztetzaileak irabazi zuela. Marrazketa eskola 6 egun geroago hasi zituen klaseak, urriak 9an. Eskolak gauez ematen ziren, era lehen urtean 95 ikasle izan ziren.




    ==Marrazki eskola sorrera aldizkarietan==
    ==Soraluzeko eskola aldizkarietan==
    ===1779.eko Gasteizko Biltzar Orokorren laburpenak===
    ===1779.eko Gasteizko Biltzar Orokorren laburpenak===
    Joaquin Jose Landazurik jasotako berriak halaxe dio:


    Extractos de las Juntas Generales de Vitoria de 1789
    :''Errege Elkarte honen ekintza zoriontsua eta etekin berezikoa izan dira doako marrazketa eskolak, Bergarako eskolaz gain Gipuzkoako probintzia honetan ezarritakoak. Bata Donostiako hirikoa, errepublika hartan bizi diren bazkideek sortua, eta Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen kontura sustatua eta sostengatua.''
    La noticia está recogida por Landázuri en los Extractos de las Juntas Generales de Vitoria de 1789, y dice:
     
    :''Besteak, Soraluzeko Erret Lantegian ezarria eta erregearen onespena duenak, Euskalerriaren Errege Elkartearen loria du, eta bere zuzendaria den José María de Lardizábal jaunaren, bazkide supernumerario eta Erret Lantegi hauen gobernadorearen eraginari eta lanei zor die bere sorrera, eta gainera berak eman zizkion gobernatzeko arauak.''
     
    :''Eskola oso baliagarri horiek aurrerapena eta hezkuntza ekarriko dute, Euskal Herrian erabiltzen diren arte mekanikoetako askok behar dutena...''


    «Producción feliz de esta Real Sociedad y de singular utilidad han sido las escuelas gratuitas de dibujo que se han erigido, además de la de Vergara en el territorio de esta provincia de Guipúzcoa, la una en la ciudad de San Sebastián, fundada por los socios que residen en aquella república y fomentada y sostenida a expensas de la Real Sociedad Vascongada de los Amigos del País. La otra, aunque erigida en la Real Fábrica de Placencia y con aprobación de S.M., tiene la gloria de la Real Sociedad Vascongada de haberse debido su erección a influjos y desvelos del socio supernumerario, el gobernador de estas reales fábricas, D. José María de Lardizábal, su director, quien le dictó las órdenes con que se gobierna. Estas utilísimas escuelas darán el adelantamiento y enseñanza de que tanto necesitan muchas de las artes mecánicas que se ejercen en el País...»


    ===Gaceta de Madrid===
    ===Gaceta de Madrid===
    1780/03/31ko alean Gaceta de Madrid aldizkariak halaxe jasotzen zuen<ref>[https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1780/026/A00227-00227.pdf Gaceta de Madrid], 26 zbk. 227. orrialdea.</ref>:
    1780/03/31ko alean Gaceta de Madrid aldizkariak halaxe jasotzen zuen<ref>[https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1780/026/A00227-00227.pdf Gaceta de Madrid], 26 zbk. 227. orrialdea.</ref>:
    :''Gipuzkoako Soraluze, martxoak 14an.''
    :''Gipuzkoako Soraluze, martxoak 14an.''
    :''Joseph María de Lardizabal jaunak, Caracaseko Errege Konpainiaren aldetik Erret Arma Lantegi hauen zuzendariak, haiek perfekzionatzeko marrazki-eskola bat ezartzearen garrantziaz konbentzituta, plan bat prestatu zuen; eta Bere Maiestatearen onespena lortu ostean, joan den urriaren 3an irakasketa hartako maisu-plaza oposatzeko lehiaketa ireki zuen. Aipatutako Zuzendariak oposaketa-ekitaldia hitzaldi batekin eman zion hasiera, antzinako mosketearen edo txuzoaren ordez gaur egungo Infanteriako fusila sartu zenetik egindako aurrerapenak ikustaraziz; langileen trebetasuna hobetzeko egokitzat jotzen zituen bitartekoak, marrazketa eraginkorrena zela adieraziz; eta, azken boladan, gazteak adoretu egin zituen, sail horretan ahalik eta perfekziorik handiena lortzeko ahalegina eta aplikazioa egin zezaten. Ondoren, eskola horretan indarrean egongo den plana irakurri zen. Irakurketa eta oposizioa amaitu ondoren, maisu-plaza Joachin Calderón-i eman zitzaion, Erregearen aldetik Fabriketan bertan aztertzaile izan zena. Marrazketa Eskola hil bereko 9ko gauean hasi zen, 95 ikasle bertaratu zirela, beren lanak irmo jarraitzen dutela.''
    :''Joseph María de Lardizabal jaunak, Caracaseko Errege Konpainiaren aldetik Erret Arma Lantegi hauen zuzendariak, haiek perfekzionatzeko marrazki-eskola bat ezartzearen garrantziaz konbentzituta, plan bat prestatu zuen; eta Bere Maiestatearen onespena lortu ostean, joan den urriaren 3an irakasketa hartako maisu-plaza oposatzeko lehiaketa ireki zuen. Aipatutako Zuzendariak oposaketa-ekitaldia hitzaldi batekin eman zion hasiera, antzinako mosketearen edo txuzoaren ordez gaur egungo Infanteriako fusila sartu zenetik egindako aurrerapenak ikustaraziz; langileen trebetasuna hobetzeko egokitzat jotzen zituen bitartekoak, marrazketa eraginkorrena zela adieraziz; eta, azken boladan, gazteak adoretu egin zituen, sail horretan ahalik eta perfekziorik handiena lortzeko ahalegina eta aplikazioa egin zezaten. Ondoren, eskola horretan indarrean egongo den plana irakurri zen. Irakurketa eta oposizioa amaitu ondoren, maisu-plaza Joachin Calderón-i eman zitzaion, Erregearen aldetik Fabriketan bertan aztertzaile izan zena. Marrazketa Eskola hil bereko 9ko gauean hasi zen, 95 ikasle bertaratu zirela, beren lanak irmo jarraitzen dutela.''




    00:53, 6 azaroa 2021(e)ko berrikuspena

    Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen marrazketa eskolak

    Euskalerriaren Adiskideen Elkarteak[1], 17xx.ean sortua, hainbat egitasmo jarri zituen martxan Euskal Herriaren garapen ekonomikoa bultzatzeko.

    Horietako bat marrazketa eskolak izan ziren, gaur eguneko Lanbide Heziketa modukoak. Eta eskola hauek, helburu ekonomikoaz gain, sensibilitate eta hezkuntza artistikoaren garapena bultzatu nahi zuten.

    1774.ean hiru lehenak sortu zituen, Gasteiz, Bilbao eta Bergaran. Eta gero beste hiru gehiago etorri ziren: Donostia (1776), Soraluze (1779) eta, handik urte tarte batera, Tolosa (1807).

    Eskola guztiak Elkarteak finantziatzen zituen, Soraluzekoa ezik. Hemen armagile gremioek ordaintzen zituzten gastuak.

    Eibarko armagileek ere bere marrazketa eskola eskatu zioten Elkarteari, Soraluzekoaren baldintzetan; hau da, Elkarteak finantziatu beharrean Eibarko armagileek aurre egingo zieten kostuei.


    Soraluzeko marrazketa eskola

    1779.ean Soraluzeko Erret Lantegien zuzendaria hil zen. Orduan Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainiak zuzendari berria izendatu zuen, Jose Maria de Lardizabar Oriar y Olloqui,

    Aurreko zuzendariaren semea izateaz gain, Jose Maria de Lardizabal zuzendari berria Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko bazkidea zen. Bost urte lehenago Elkarteak martxan jarritako marrazketa eskolen arrakasta ikusita eta Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainiak bultzatuta, Elkarteari eskatu zion Soraluzen ere marrazketa eskola antolatzeko, langileen hezkuntza hobetzeko asmoarekin,

    Marrazketa eskola Soraluzeko Erret Lantegian ezarri zuten eta, Elkarrearen beste eskoletan ez bezela, eragiten zituen gastuak armagileen gremioek ordaintzen zituzten.

    Marrazketa eskolaren zuzendaria Gabriel de Capelastegui izendatu zuten, Elorrioko arkitektu ospetsua.

    Urriak 3an maisu-plaza oposatzeko lehiaketa ireki zuen, Joachin Calderón aztetzaileak irabazi zuela. Marrazketa eskola 6 egun geroago hasi zituen klaseak, urriak 9an. Eskolak gauez ematen ziren, era lehen urtean 95 ikasle izan ziren.


    Soraluzeko eskola aldizkarietan

    1779.eko Gasteizko Biltzar Orokorren laburpenak

    Joaquin Jose Landazurik jasotako berriak halaxe dio:

    Errege Elkarte honen ekintza zoriontsua eta etekin berezikoa izan dira doako marrazketa eskolak, Bergarako eskolaz gain Gipuzkoako probintzia honetan ezarritakoak. Bata Donostiako hirikoa, errepublika hartan bizi diren bazkideek sortua, eta Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen kontura sustatua eta sostengatua.
    Besteak, Soraluzeko Erret Lantegian ezarria eta erregearen onespena duenak, Euskalerriaren Errege Elkartearen loria du, eta bere zuzendaria den José María de Lardizábal jaunaren, bazkide supernumerario eta Erret Lantegi hauen gobernadorearen eraginari eta lanei zor die bere sorrera, eta gainera berak eman zizkion gobernatzeko arauak.
    Eskola oso baliagarri horiek aurrerapena eta hezkuntza ekarriko dute, Euskal Herrian erabiltzen diren arte mekanikoetako askok behar dutena...


    Gaceta de Madrid

    1780/03/31ko alean Gaceta de Madrid aldizkariak halaxe jasotzen zuen[2]:

    Gipuzkoako Soraluze, martxoak 14an.
    Joseph María de Lardizabal jaunak, Caracaseko Errege Konpainiaren aldetik Erret Arma Lantegi hauen zuzendariak, haiek perfekzionatzeko marrazki-eskola bat ezartzearen garrantziaz konbentzituta, plan bat prestatu zuen; eta Bere Maiestatearen onespena lortu ostean, joan den urriaren 3an irakasketa hartako maisu-plaza oposatzeko lehiaketa ireki zuen. Aipatutako Zuzendariak oposaketa-ekitaldia hitzaldi batekin eman zion hasiera, antzinako mosketearen edo txuzoaren ordez gaur egungo Infanteriako fusila sartu zenetik egindako aurrerapenak ikustaraziz; langileen trebetasuna hobetzeko egokitzat jotzen zituen bitartekoak, marrazketa eraginkorrena zela adieraziz; eta, azken boladan, gazteak adoretu egin zituen, sail horretan ahalik eta perfekziorik handiena lortzeko ahalegina eta aplikazioa egin zezaten. Ondoren, eskola horretan indarrean egongo den plana irakurri zen. Irakurketa eta oposizioa amaitu ondoren, maisu-plaza Joachin Calderón-i eman zitzaion, Erregearen aldetik Fabriketan bertan aztertzaile izan zena. Marrazketa Eskola hil bereko 9ko gauean hasi zen, 95 ikasle bertaratu zirela, beren lanak irmo jarraitzen dutela.


    Erreferentziak

    1. ↑ Euskalerriaren Adiskideen Elkartea. Wikipedia (euskaraz).
    2. ↑ Gaceta de Madrid, 26 zbk. 227. orrialdea.
    "http://www.sorapedia.eus/index.php?title=Soraluzeko_marrazketa_eskola_(eu)&oldid=25867"(e)tik jasota