«Azala»: berrikuspenen arteko aldeak

03:48, 11 urria 2019(e)ko berrikuspena

Soraluze herriaren enziklopedia, iraganeko eta oraineko gordailu. Ezagutu maitatzeko!

Ba al zenekien...
...San Roke Txikik uda sasoia ixten zuela?
	Abuztuak 16eko goizean, San Roke eguna, San Roke ermitatik abiatzen da prozesioa San Rokeren irudi zaharra Parrokira ekartzeko. Ia bi hilabete herrian egin eta gero, urriak 12an, berriz, irudiaren itzulketa egiten da. Parrokiatik abiatzen dira prozesio-kideak San Roken alabantzak kantatzen. Kantu hauek latinez ziren, baina orain dela gutxi euskeratu zituzten: San Roke goratzarre. Herria abesten zeharkatu, eta Ezozibidetik aurrera bidea ixilik edo errezatzen egiten dute. Ezoziako Santutegian aldameneko atetik sartu, eta bertan Gure Aita errezatu eta San Roken alabantzak kantzatzen dira berriro. Elizaren ate nagusitik irtetzen dira San Roken ermitara eta, behin helduta, San Roke txikiren irudia bere lekuan jarri ostean Meza hasten da. Meza amaitzerakoan, apaiza eta eliztarrak ermita aurrekaldera irtetzen dira, hildakoen alde Gure Aita bat errezatzeko. Ustez, hildako hauek 1790 urteko izurritean hildakoak dira, urte horretan San Roken irudia herrira jetsi zuten izurritea bukatzeko: 1.993 urteko zaharberritze lanetan sei lagunen gorpuak topa zituzten bertan hilobiratuak^[1]. Ostean, Udalaren aldetik (aintzinean alkate jauna berak) abesleei ogitartekoak eta ardoa banatzen zaie, eliztar argienak tartean direlarik. Tradizioz, Pilarika egunean "uda bukatzen zen", urteko azken mendi txangoa izan oi zen; asko ziren meza ostean, beharrezko diren amarretakoekin, Munetako edo Kortazarreko Haitzetara igotzen zirenak. Gero beren etxean bazkaltzeko, mendian bertan, edo inguruetako jatetxe batean Gehiago jakiteko, sakatu hemen

Zer da Sorapedia? Hemen daukazu aurkezpen bideoa. Begiratu Erabiltzailearen gida Sorapedia erabiltzeko. Eta ekarpenak egiteko Laguntzailearen gida irakurri.

¿Qué es Sorapedia? Aquí tienes el video de presentación. Para utilizar Sorapedia consulta la Guía de utilización. Y si quieres aportar lee la Guía del colaborador.

Gaur egun, 2024eko azaroaren 21, Sorapediak 1.640 sarrera ditu, eta 5.858 fitxategi (batik bat argazkiak).

↑ Intervención en San Roque. Miren Ayerbe (Aranzadi 1993).

[1] Intervención en San Roque. Miren Ayerbe (Aranzadi 1993).

[1]

@@ 5. lerroa: / 5. lerroa: @@
 !colspan="2" style="background:LimeGreen; color:white" align="left" |<big>Ba al zenekien...</big>
 |-
-|colspan="2" style="background:Chartreuse" align="right" |<big>...San Martzial baztertutako santua dela?</big>
+|colspan="2" style="background:Chartreuse" align="right" |<big>...San Roke Txikik uda sasoia ixten zuela?</big>
 |-
 | [[Fitxategi: San_Roke_ermita._San_Roke_txiki_irudia_(Iñaki_Linazasoro).jpg | 300px |frameless]] ||  width="600" style="padding:2px 5px" |
-San Martzial ermitan San Emeterio eta San Zeledonio daude… eta albo batean [[San Martzial irudia (eu)|San Martzial]] ere, baztertuta.
-Zergatik? Erdi Arotik Debarroa (Araba eta Bizkaiarekin batera) Kalagorriko elizbarrutian egon da. XVI mende arte inguruko nobleek bertako ondasun erlijiosoak erabiltzen zituzten. Baina orduan artzapezpikuak “erasoa” jo zuen eta, besteak beste, Debarroko eta Bizkaiko hainbat eliza eta ermita elizbarrutiko patroien izenpean jarri zituen: San Emeterio eta San Zeledonio: Zamudio, Osintxu…
+Abuztuak 16eko goizean, San Roke eguna, [[San Roke ermita (eu)|San Roke ermitatik]] abiatzen da prozesioa [[San Roke txiki irudia (eu)|San Rokeren irudi zaharra]] Parrokira ekartzeko.
-Beste bat Soraluzeko [[San Martzial ermita (eu)|San Martzial]] ermita izan zen. Santuaren irudi gotikoa albo batera mugitu zuten, eta Berpizkunde estiloko [[San Emeterio eta San Celedonio erretaula (eu)|erretaula ederra]] egin zuten santu berriak erakusteko. Erretaula Oñatiko Unibertsitateko aurrekaldea egin zuenarena omen da, Pierre Picart-ena.
+Ia bi hilabete herrian egin eta gero, urriak 12an, berriz, irudiaren ''itzulketa'' egiten da. Parrokiatik abiatzen dira prozesio-kideak ''San Roken alabantzak'' kantatzen. Kantu hauek latinez ziren, baina orain dela gutxi euskeratu zituzten: [[San Roke goratzarre (eu)|''San Roke goratzarre'']].
-Baina herriak eutsi zion aurreko santuari, eta oraindik ere soraluzetarrendako San Martzial ermita da. Sasoi batean San Martzial egunaren (ekainak 30) osteko domekan erromeria izaten zen; baina aspaldi galdu zen.
+Herria abesten zeharkatu, eta Ezozibidetik aurrera bidea ixilik edo errezatzen egiten dute. [[Ezoziako santutegia (eu)|Ezoziako Santutegian]] aldameneko atetik sartu, eta bertan Gure Aita errezatu eta San Roken alabantzak kantzatzen dira berriro.
-Bertako jaiak, [[San Martzialgo jaiak (eu)|''kopraixak'']],  San Emeterio eta San Zeledonio egunean ospatzen dira… edo, hobeto esateko, astebete beranduago. Osintxuko patroiak San Emeterio eta San Zeledonio direnez, jaiek talka ez egiteko, 1701 urtean soraluzetarrak eta osintxuarrak bildu ziren, eta San Martzialeko kopraixak astebete atzeratzea erabaki zuten, iraileko aurreko domekara hain zuzen.
+Elizaren ate nagusitik irtetzen dira San Roken ermitara eta, behin helduta, San Roke txikiren irudia bere lekuan jarri ostean Meza hasten da.
-San Martzialeko kopraixak asko aldatu dira azken urteetan. Ermita atzekaldean bezperatik okela egosi eta salda egiteko ohitura 1980 arte mantendu da; behintzat, jai egitarauan agertzen den azken urtea da.
+Meza amaitzerakoan, apaiza eta eliztarrak ermita aurrekaldera irtetzen dira, hildakoen alde Gure Aita bat errezatzeko. Ustez, hildako hauek 1790 urteko izurritean hildakoak dira, urte horretan San Roken irudia herrira jetsi zuten izurritea bukatzeko: 1.993 urteko zaharberritze lanetan sei lagunen gorpuak topa zituzten bertan hilobiratuak<ref>[[Intervención en San Roque (eu)| Intervención en San Roque]]. Miren Ayerbe (Aranzadi 1993).</ref>.
-Hurrengo urtetan salda banatu bai, baina ez modu tradizionalean, 1936 urtean Cruz Abarrategi soraluzetarrak Jose Miguel Barandiaranek prestatutako [[San Martzialgo jaiak (eu)#Sasoi batekoak[|galdetegi etnografikoan]] jaso zuenez.
+Ostean, Udalaren aldetik (aintzinean alkate jauna berak) abesleei ogitartekoak eta ardoa banatzen zaie, eliztar argienak tartean direlarik.
-Gehiago jakiteko, sakatu [[San Martzial ermita (eu) | ''hemen'']]
+Tradizioz, Pilarika egunean "uda bukatzen zen", urteko azken mendi txangoa izan oi zen; asko ziren meza ostean, beharrezko diren amarretakoekin, [[Munetako Haitza (eu)|Munetako]] edo [[Kortazarreko Haitza (eu)|Kortazarreko]] Haitzetara igotzen zirenak. Gero beren etxean bazkaltzeko, mendian bertan, edo inguruetako jatetxe batean
+Gehiago jakiteko, sakatu [[San Rokere itzulketa (eu) | ''hemen'']]
 |}