Arribiribilleta zutarria (eu)

Arribiribilleta
Estiloa	Historiaurrekoa
Mendea	Neolito-Brontzea
Kokapena	Elosua-Plazentzia estazio megalitikoa
Mota	Zutarria

Azalpena

Arribiribilletako menhirra Irukurutzeta eta Kurutzebakar gailurren artean dago eta Elosua-Plazentziako Estazio Megalitikoaren parte da. Itsas mailatik 896 metrotara dago.

3,60 metro luze, 1,70 metro zabal eta 0,40 metro lodi den basaltozko harri-bloke handia da. Hasiera batean trikuharri edo dolmentzat hartu zuten, etzanda zegoelako.

2012 urtetik aurrera Dolmenen ibilbidea egitasmoaren baitan burutu diren ikerketek zera ondorioztatu dute: Arribiribilletako monumentu megalitikoa menhir bat da, eta ez dolmen bat, orain arte uste zen bezala. Eskualde arteko egitasmoa da, Elgoibar, Soraluze eta Bergarako Udalek sustatua, Debegesa Garapen Agentziaren koordinaziopean, eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin.

Ikerketek utzitako zantzuen arabera, historiaurreko jatorria duen menhir hau zutik zegoen duela 4000 urte inguru eta ondoren lurrera jausi zen, eraitsita edo berez erorita. Azken teorien arabera, orain dela 200 bat urte edo bota zuten lurrera, frantesada garaian.

Arribiribiletako zutarria (Aranzadi)

Trabajos de excavación en Karakate (Aranzadi)

360 gradu elurretan (Jose)

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

• 

  Arribiribileta marrazkia
  (J.M. Barandiarán 1921)

• 

  Etzanda

• 

  Elurretan

• 
• 
• 

  Arribiribilleta zutarria
  (Oscar Pérez 2016)

• 

  Arribiribilleta zutarria
  (Oscar Pérez 2016)

• 

  Umeak Irukurutzeta egunean
  (Mendi Taldea 2016).jpg

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Kokapena

(Pantaila osoan ikusteko sakatu hemen)

Mapa kargatzen...

{"type":"ROADMAP","minzoom":false,"maxzoom":false,"types":["ROADMAP","SATELLITE","HYBRID","TERRAIN"],"mappingservice":"googlemaps3","width":"auto","height":"600px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"copycoords":false,"static":false,"visitedicon":"","wmsoverlay":false,"zoom":18,"layers":[],"controls":["pan","zoom","type","scale","streetview","rotate"],"zoomstyle":"DEFAULT","typestyle":"DEFAULT","autoinfowindows":false,"resizable":false,"kmlrezoom":false,"poi":true,"cluster":false,"clustergridsize":60,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clusteraveragecenter":true,"clusterminsize":2,"imageoverlays":[],"kml":[],"gkml":[],"searchmarkers":"","fullscreen":false,"scrollwheelzoom":false,"locations":[{"text":"","title":"","link":"","lat":43.176653,"lon":-2.3704,"icon":""}]}

Historia

Telesforo Aranzadik, José Miguel Barandiaranek eta Enrique Egurenek aurkitu zuten 1921. urteko udan, bertako mendilerroko trikuarrien miaketa egiteko etorri zirenean.

2002 urtan J. Altuna, L. del Barrio, A. Férnandez, K. Mariezkurrena eta A. Turrillas arkeologoek trikuarria zela salatu zuten.

2012 urtean, azkenik, Aranzadiko Manu Ceberio eta Jexux Tapia arkeologoek indusketakegin zituzten, eta zutarria zela antzeman.

Aranzadi, Barandiaran eta Egurenen indusketak

Aipatu liburuan, halaxe jaso zuten:

Irukûtzetatik ez urruti, mendebalderutz, ertz borobildutako hareharria dago, 3,50 metro luze, 1,65 zabal eta 0,30 lodi duela. Lekuak harri honetatik hartu du izena (Arribiribilleta = borobildutako harriaren tokia). Harria beste nonbaitetik ekarria ematen duenez, inguruan indusketak egitea erabaki genuen. Teila zatiak eta ikatz puxkak atera ziren, mugarri azpian jartzen ohi direnak benetakotasuna adierazteko.

Irudiak

(handitzeko, sakatu gainean)

• 

  Zutitzeko prest
  (Alfonso Martínez 2013)

• 

  Zutitzeko prest
  (Alfonso Martínez 2013)

• 

  Zutitzeko prest
  (Alfonso Martínez 2013)

• 

  Zuloan sartzen
  Aranzadi 2014)

• 

  Zuloan sartzen
  Aranzadi 2014)

Berriro zutik

Zutarria zela egiaztatu eta gero, altxatzea erabaki zen, monumentua berriro ere jatorrizko posiziora itzuliz. Lanak Aranzadi Zientzia Elkarteko Historiaurreko Arkeologia Sailak eraman zituen aurrera.

Aurretik harriaren azpian eta inguruan miaketak egin zituzten, eta gero berau zutik jarri. Azken lan hau 2014.eko irailak hiruan (2014/09/03) bukatu zuten.

Manu Ceberioren azalpenak (Aranzadi)

Zutarria zutitzen (Aranzadi)

Bitatean, herrian bertan Arribilibilletako zutarriaren kopia jarri zuten zintzilik, lanen berri emateko. Ostera, erreplika hau Ezozi bidean ezarri zuen, fulbol zelaiaren ondoan.
Arribiribilletako zutarria herria jeisten

Hurrengo urteetako kanpainetan beste monumentu batzuk berreskuratzea aurrikusten da. Hala, 2016.ko udan Gizaburua tumuluan indusketak egin zuten.

Erreferentziak

• Monolito Arribiribilleta. Arribiribilleta zutarriaren bibliografia.