Udalbatzak eta alkateak. Demokrazia (eu)

Udaletxea (Garikoitz Estornés 1991)

Udalaren bilakaera historian zehar ikusteko, Udala (eu)

1979ko udal hauteskundeak

Francisco Francoren diktadura ostean, Espainian hainbat aldaketa egin ziren erregimena aldatzeko. Aldaketa politikoaren erreferenduma (1976/12/15), lehen hauteskunde askeak (1977/06/15), konstituzioa onartzeko erreferenduma (1978/12/06) eta bigarren hauteskunde orokorrak (1979/03/01).

Ostean lehen udal hauteskundeak egin ziren, 1979/04/03 egunean. Ordutik hona, lau urtetan behin egin izan dira (gehienetan maiatzean).

Udal hauteskundeetan herriko zinegotziak aukeratzen dira. Zerrendak aurkezten dira, gehienetan alderdi politikoenak, eta hautesle bakoitzak berea hautatzen du. Botoen arabera zinegotziak aukeratzen dira, D'Hondt legea erabiliz. Lehen udal batzarrean zinegotziek alkatea aukeratzen dute, gehiengo osoz; hala ez balitz, alkatea zerrenda bozkatuen lehena izango da.

Udal hauteskundeak egiten diren egun berberean Gipuzkoako Batzar Orokorrak aukeratzen dira; eta Batzarrek, gero, Diputatu Nagusia.

Bitxikeriak

Zinegotzi kopurua

Zinegotzien kopurua biztanleen arabera denez, 1979 urtean Soraluzek 13 zinegotzi aukeratu zituen. Baina biztanleria behera zetorrenez, 1991 urteko hauteskundeak 11 zinegotzi aukeratu ziren, erroldak 5.000 biztanle baino gutxiago zuen eta. Ordutik hona zinegotzi kopurua mantendu egin da.

Beraz, 1983-2019 tartean 127 hautetsi aukeratu dira. Baina udaletik pasatakoen kopurua ez da hori: alde batetik, zinegotzi batzuk ezin izan dute bere epeak bukatu eta ordezkoak sartu dira; bestetik, zinegotzi batzuk behin baino gehiagotan izan dira Udalbatzaren partaide. Denetara, aipatutako tarte horretan 80 pertsona izan dira guztira.

Alkate aukeratzeko modua

2015 urte artean, alkatea beti izan da zerrenda bozkatuarena. Hurrengo bi agintaldietan jokabide hau eten zen, eta bi zerrenden arteko koalizioak izan ziren. 2023.ean alkatea zerrenda bozkatuarena izan zen berriro.

Jenero kontuak

Gizartearen beste arlotan moduan, Soraluzeko Udalbatzetan gizonek gehiengoa osatzen dute: 1983tik hona 129 hautetsi izan dira, horretatik 87 gizonezkoak (%67a) eta 42 andrazkoak (%33a) izan direla. Azken hiru udal hauteskundeak kontutan hartuta (2011-2019), ratioa igo da, baina oraindik ez da parekidetasunara lortu: 33 hautetsitik 19 gizonezkoak dira (%58a) eta 14 andrazkoak (%42).

Alkateei erreparatuta, den denak gizonezkoak izan dira, bat ezik: Ihart Arluziaga (2011-2015).

Ibilbide luzeko zinegotzi eta alkateak

2019-2023 tartea bukatzen denean Iker Aldazabal Basaurik 24 urte egingo ditu. Ostean bi andra sozialista datoz, 20 urte egindako Soledad del Bosque Zarobe (1995tik 2015 arte) eta Patricia Bolinaga Albéniz, 20 urte beteko dituela 2023-2027 tartean.

Badira 16 urte egin dituenak ere. Rafael Varela Iriondok egin ditu (1991-2003 eta 2011-2015); eta 2019-2023 tartea bukatzen denean, Roke Akizu Azpirik

Alkate moduan Luis Felipe Galarragak 12 urteko marka jarri zuen (1987-1999). Iker Aldazabal Basaurik beste zortzi egin zituen (2015-2023). Alberto Sudupe Oregik bigarren agintaldi hasi zuen, baina bukatu baino lehen hil zen. Gainontzeko alkateak agintaldi bakarrekoak izan dira.

1979/04/03ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Jesús M. Akizu	EAJ-PNV	1979-1983	Alkatea
José Urresti	EAJ-PNV	1979-1983
Julio Zuloaga	EAJ-PNV	1979-1983
Miren Alberdi	EAJ-PNV	1979-1983
Domingo Osa	EAJ-PNV	1979-1983
Ion Aramburu	EAJ-PNV	1979-1983
José Francisco Aizpuru Eguren	SIE	1979-1983
Bittor Trebiño	SIE	1979-1983
Santos Elizburu	SIE	1979-1983
Pablo Mauricio Muro Velasco	SIE	1979-1983
Elías Lakuesta	SIE	1979-1983
Juan María Borinaga López	PSE-PSOE	1979-1983
Domingo del Bosque	PSE-PSOE	1979-1983

1983/05/08ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
José Angel Basauri	EAJ-PNV	1983-1987	Alkatea
Luis Javier Oregi	EAJ-PNV	1983-1987
Agustín Gabilondo	EAJ-PNV	1983-1987
José Antonio Ganchegi	EAJ-PNV	1983-1987
Miren Alberdi	EAJ-PNV	1983-1987
Domingo Osa	EAJ-PNV	1983-1987
Juan María Borinaga López	PSE-PSOE	1983-1987
José Tardío	PSE-PSOE	1983-1987
Elías de Castro Aparicio	PSE-PSOE	1983-1987
Francisco Javier Gabilondo	HB	1983-1987
Cristóbal Arribillaga	HB	1983-1987
José Joaquín Hernaltes	HB	1983-1987
Fernando Alberdi	EE	1983-1987

1987/06/10ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Luis Felipe Galarraga Arana	EAJ-PNV	1987-1991	Alkatea
Juan Antonio Garitano Larrañaga	EAJ-PNV	1987-1991
José Martín Oregi Osoro	EAJ-PNV	1987-1991
M. Concepción Iriondo Jauregi	EAJ-PNV	1987-1991
José Francisco Aizpuru Eguren	HB	1987-1991
Rosa Etxeberria Arizaga	HB	1987-1991
Pablo Mauricio Muro Velasco	HB	1987-1991
Jesús Artolazabal Arluziaga	EA	1987-1991
Luis Kortabarria Aranburu	EA	1987-1991
Marino Azkona Miguel	EA	1987-1991
Juan María Borinaga López	PSE-PSOE	1987-1991
Elías de Castro Aparicio	PSE-PSOE	1987-1991
Xabier Iñurrieta Labayen	EE	1987-1991

1991/05/26ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Luis Felipe Galarraga Arana	EAJ-PNV	1991-1995	Alkatea
Rafael Varela Iriondo	EAJ-PNV	1991-1995
M. Angeles Ariznabarreta	EAJ-PNV	1991-1995
José Oregi	EAJ-PNV	1991-1995
Jesús Orbea	EAJ-PNV	1991-1995
Maite Narbaiza	EA	1991-1995
Rosa Etxeberria Arizaga	HB	1991-1995
Ramón Argarate	HB	1991-1995
Pilar Valero	HB	1991-1995
Ignacio Borinaga López	PSE-EE	1991-1995
M. Angeles Ocariz	PSE-EE	1991-1995

1995/05/28ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Luis Felipe Galarraga Arana	EAJ-PNV	1995-1999	Alkatea
Rafael Varela Iriondo	EAJ-PNV	1995-1999
Juan Luis Ugarte	EAJ-PNV	1995-1999
M. Angeles Ariznabarreta	EAJ-PNV	1995-1999
Ramón Argarate	HB	1995-1999
Lourdes Txurruka	HB	1995-1999
Pilar Valero	HB	1995-1999
Ignacio Borinaga	PSE-EE	1995-1999
Soledad del Bosque Zarobe	PSE-EE	1995-1999
Maite Narbaiza	EA	1995-1999
José Luis Badiola Quintanilla	EA	1995-1999

1999/06/13ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Alberto Sudupe Oregi	EAJ-PNV	1999-2003	Alkatea
Rafael Varela Iriondo	EAJ-PNV	1999-2003
Nerea Isasti Arzuaga	EAJ-PNV	1999-2003
Oscar Gabilondo Ezenarro	EAJ-PNV	1999-2003
Jabier Garmendia Ondarra	EAJ-PNV	1999-2003
José Luis Badiola Quintanilla	EA	1999-2003
Ezozi Larrañaga Orbea	EH	1999-2003
Regina Maiztegi Aboitiz	EH	1999-2001	Ez zuen bukatu
Iñaki Saez Arreitunandia	EH	1999-2003
José Luis Arizaga Urizar	EH	2001-2003	Regina Maiztegiren ordezkoa
Soledad del Bosque Zarobe	PSE-EE	1999-2003
Francisco Javier Nuñez Álvarez	PP	1999-2003

2003/05/25ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Alberto Sudupe Oregi	EAJ-PNV/EA	2003-2005	Alkatea (ez zuen bukatu)
Oscar Gabilondo Ezenarro	EAJ-PNV/EA	2003-2007	Alkatea (Alberto Suduperen ostekoa 2005-2007)
Nerea Pérez Temprano	EAJ-PNV/EA	2003-2007
Iker Aldazabal Basauri	EAJ-PNV/EA	2003-2007
Mirari Olertza Telleriarte	EAJ-PNV/EA	2003-2007
Maite Oregi Artolazabal	EAJ-PNV/EA	2003-2007
José Luis Badiola Quintanilla	EAJ-PNV/EA	2005-2007	Alberto Soduperen ordezkoa
José Luis Arizaga Urizar	SAH	2003-2007
Monica Muro Pérez de Heredia	SAH	2003-2007
José Agustín Moro Zurriarain	SAH	2003-2007
Soledad del Bosque Zarobe	PSE-EE	2003-2007
Francisco Javier Nuñez Álvarez	PP	2003-2007

2007/05/27ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
José Luis Arizaga Urizar	EAE-ANV	2007-2011	Alkatea
Larraitz Lakuesta de la Fuente	EAE-ANV	2007-2011
Aitor Prieto Oregi	EAE-ANV	2007-2011
Oscar Gabilondo Ezenarro	EAJ-PNV	2007-2011
Iker Aldazabal Basauri	EAJ-PNV	2007-2011
Maite Oregi Artolazabal	EAJ-PNV	2007-2011
Roke Akizu Azpiri	EA	2007-2011
Mikel Santiago Arizaga	EA	2007-2011
Soledad del Bosque Zarobe	PSE-EE	2007-2011
Patricia Borinaga Albéniz	PSE-EE	2007-2011
María Garmendia Martín	PP	2007-2011

2011/05/22ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Ihart Arluziaga	EA/Alternatiba	2011-2015	Alkatea
Roke Akizu Azpiri	EA/Alternatiba	2011-2015
Lorea de Castro Lete	EA/Alternatiba	2011-2015
Mikel Argarate	EA/Alternatiba	2011-2015
Mikel Santiago Arizaga	EA/Alternatiba	2011-2015
Iker Aldazabal Basauri	EAJ-PNV	2011-2015
Nagore Zabala Arrieta	EAJ-PNV	2011-2015
Ramón Gallastegi Aldazabal	EAJ-PNV	2011-2015
Rafael Varela Iriondo	EAJ-PNV	2011-2015
Soledad del Bosque Zarobe	PSE-EE	2011-2015
Patricia Borinaga Albéniz	PSE-EE	2011-2015

2015/05/24ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Unai Larreategi Azurmendi	EH Bildu	2015-2019
Roke Akizu Azpiri	EH Bildu	2015-2019
Lorea de Castro Lete	EH Bildu	2015-2019
Ainhoa Unamuno Aranburu	EH Bildu	2015-2019
Xabier Arribillaga Beretxinaga	EH Bildu	2015-2019
Iker Aldazabal Basauri	EAJ-PNV	2015-2019	Alkatea
Nagore Zabala Arrieta	EAJ-PNV	2015-2019
Ramón Gallastegi Aldazabal	EAJ-PNV	2015-2019
Jabier Garmendia Ondarra	EAJ-PNV	2015-2019
Patricia Borinaga Albéniz	PSE-EE	2015-2019
Iñaki Rubio Torrientes	PSE-EE	2015-2019

2019/05/28ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Unai Larreategi	EH Bildu	2023-2027	Alkatea
Ana Rosa Maiztegi	EH Bildu	2023-2027
Maite Quintanilla	EH Bildu	2023-2027
Iker Uzin	EH Bildu	2023-2027
Jone Alberdi	EH Bildu	2023-2027
Ainara Osoro	EH Bildu	2023-2027
Iker Aldazabal Basauri	EAJ-PNV	2023-2027
Veronica Galarraga	EAJ-PNV	2023-2027
Ramón Gallastegi Aldazabal	EAJ-PNV	2023-2027
Patricia Borinaga Albéniz	PSE-EE	2023-2027
Iñaki Rubio Torrientes	PSE-EE	2023-2027

2023/05/26ko udalbatza

Izena	Zerrenda	Epea	Azalpenak
Unai Larreategi	EH Bildu	2019-2023	Alkatea
Ana Rosa Maiztegi	EH Bildu	2019-2023
Maite Quintanilla	EH Bildu	2019-2023
Roke Akizu Azpiri	EH Bildu	2019-2023
Jone Alberdi	EH Bildu	2019-2023
Iker Aldazabal Basauri	EAJ-PNV	2019-2023
Veronica Galarraga	EAJ-PNV	2019-2023
Ramón Gallastegi Aldazabal	EAJ-PNV	2019-2023
Abel Olaizola	EAJ-PNV	2019-2023
Patricia Borinaga Albéniz	PSE-EE	2019-2023
Iñaki Rubio Torrientes	PSE-EE	2019-2023

Siglak eta zerrendak

Siglak	Zerrenda	Azalpenak
EA	Eusko Alkartasuna	EAJ-PNV banandu zenetik, bost aldiz aurkeztu dira (1987-2007). 2003 urtean EAJ-PNVrekin batera aurkeztu ziren. 2011tik aurrera ezker abertzalearekin aurkeztu dira: EA-Alternatiba eta EH Bildu.
EA/Alternatiba	Koalizioa: Eusko Alkartasuna & Alternatiba	Behin aurkeztu ziren, 2011 urtean. Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, zerrendetan hainbat lagun sartu ziren.
EAE-ANV	Eusko Abertzale Ekintza-Acción Nacionalista Vasca	Behin aurkeztu ziren, 2007 urtean. Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, EAE-ANV alderdi legalak izena utzi zien
EAJ-PNV	Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco	Udal hauteskunde guztietara aurkeztu da, 2003koa kenduta, EArekin batera aurkeztu zelako.
EAJ-PNV/EA	Koalizioa: Eusko Alderdi Jeltzalea-Partido Nacionalista Vasco & Eusko Alkartasuna	Behin bakarrik aurkeztu ziren elkarrekin, 2003 urtean.
EE	Euskadiko Ezkerra	Hiru aldiz aurkeztu zen, 1983, 1987 eta 1991. Gero, PSE-PSOErekin batu ziren.
EH	Euskal Herritarrok	Herri Batasuna legez kanpo zegoenez, 1999 zerrenda hau prestatu eta aurkeztu zen.
EH Bildu	Euskal Herria Bildu	Sortu (Herri Batasuna ohia), Eusko Alkartasuna, Alternatiba eta, aldi batzuetan, Aralar. Azken bi hauteskundetan aurkeztu dira, 2015 eta 2019.
HB	Herri Batasuna	Lau aldiz aurkeztu zen (1983-1995), debekatu zuten arte. Ordutik aurrera hainbat modu izan ditu hauteskundetara aurkezteko: EH, SAH, EAE-ANV, EA-Alternatiba eta EH Bildu.
PP	Partido Popular
PSE-EE	Partido Socialista de Euskadi-Euskadiko Ezkerra	1995tik aurrera sortu zuten bi partiduak ordezten ditu.
PSE-PSOE	Partido Socialista de Euskadi-Partido Socialista Obrero Español	1995tik aurrera PSE-EEk ordeztu zuen.
SAH	Soraluzeko Askatasun Haizeak	Herri Batasuna eta ingurukoak legez kanpo zeudenez, 2003 zerrenda hau prestatu eta aurkeztu zen.
SIE	Soraluzeko Independienteen Elkartea	Lehen udal hauteskunderako ezkerreko abertzaleak aurkeztutako zerrenda. Gerora, partaideak hainbat alderditan banandu ziren.