«Iñaki Oregi Goenaga (eu)»: berrikuspenen arteko aldeak
(Orria sortu da. Edukia: OREGI GOENAGA, Ignacio. Candido Oregi eta Marciala Goenagaren semea, Soraluzen jaio zen 1913.eko martxoak 10ean. Aita segituan hil zen, eta ama Bergarako jaiotetxer...) |
No edit summary |
||
(Erabiltzaile berak tartean egindako 5 ekarpen ez dira erakusten) | |||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Pertsona (eu) | |||
| izena = Iñaki Oregi Goenaga | |||
| irudia = Iñaki_Oregi_Goenaga._Erretratua.gif | |||
| jaio = Soraluze (1913/03/10) | |||
| hil = Murgia (1989/02/02) | |||
| profila = Albaitaria <br> Politikaria | |||
}} | |||
==Gerra aurreko urteak== | |||
===Lehen urteak=== | |||
Candido Oregi eta Marciala Goenagaren semea, Soraluzen jaio zen 1913.eko martxoak 10ean. | Candido Oregi eta Marciala Goenagaren semea, Soraluzen jaio zen 1913.eko martxoak 10ean. | ||
Aita segituan hil zen, eta ama Bergarako jaiotetxera bueltatu zen, Bergarako baserrira. | Aita segituan hil zen, eta ama Bergarako jaiotetxera bueltatu zen, Bergarako baserrira. | ||
==Heziketa== | ===Heziketa=== | ||
Zaragozako Albairaritza Eskolan ikasi zuen (1930-1934) oso nota onekin, Patologia Kirurgikoaren Ohorezko Zerrendan sartu zela. | Zaragozako Albairaritza Eskolan ikasi zuen (1930-1934) oso nota onekin, Patologia Kirurgikoaren Ohorezko Zerrendan sartu zela. | ||
Ikasle sasoian, beste lagun batzuekin, Euskal Ikasle Batza sortu zuen. Eta Zaragozan zela jelkidea egin zen (1933). | Ikasle sasoian, beste lagun batzuekin, ''Euskal Ikasle Batza'' sortu zuen. Eta Zaragozan zela jelkidea egin zen (1933). | ||
===Jarduera profesionala=== | |||
==Jarduera profesionala | Ikasketak bukatu eta gero, Itziarren hasi zen lanean. | ||
1935.ean Zumarragako albaitari plaza | 1935.ean Zumarragako albaitari plaza atera zuten, eta Iñaki aurkeztu zen, beste bi lagunekin batera. Baina ez zuen plaza lortu<ref>El Día (1935/07/27).</ref>: | ||
{{Aipamena | testua = | {{Aipamena | testua = | ||
26. lerroa: | 27. lerroa: | ||
Ignacio Oregui Goenaga, Bergarakoa: 4 ohorezko matrikula, 11 bikain, 5 oso ongi eta 2 ongi. | Ignacio Oregui Goenaga, Bergarakoa: 4 ohorezko matrikula, 11 bikain, 5 oso ongi eta 2 ongi. | ||
José Agustín Guezala Bidegain, Errenterikoa: 3 ohorezko matrikula, 10 bikain, 4 oso ongi eta 4 ongi. | José Agustín Guezala Bidegain, Errenterikoa: 3 ohorezko matrikula, 10 bikain, 4 oso ongi eta 4 ongi. | ||
Venancio Recalde Berrondo, Tolosakoa: 4 ohorezko matrikula, 5 bikain, 4 oso ongi eta 9 ongi. | Venancio Recalde Berrondo, Tolosakoa: 4 ohorezko matrikula, 5 bikain, 4 oso ongi eta 9 ongi. | ||
Ikusten denez, hirurek dute ikasketa-orri bikaina, baina eskasena Recaldek dauka eta Zumarragako udal albaitari plaza oparitu diote, monarkikoei esker. | Ikusten denez, hirurek dute ikasketa-orri bikaina, baina eskasena Recaldek dauka eta Zumarragako udal albaitari plaza oparitu diote, monarkikoei esker. | ||
}} | }} | ||
==1936.eko gerra eta eragina== | |||
1936.eko uztailak 18ko estatu kolpearen ostean, euskal milizietan izena eman zuen. | |||
12 urteetara | Euzko Gudarostean teniente albaitaria izan zen, eta bere lana abere gehienak etsaien eskutik gordetzea izan zen. Horregatik, Bilbao erori arte frontetik oso gertu aritu zen (Otxandio, Ubidea edota Aramaio), Santoñan Italiako faszistek harrapatu zuten arte. | ||
12 urteetara kondenatu zuten, eta espetxe asko ezagutu zituen: Kantabriako El Dueso (urtebete), Cadizko El Puerto de Santa María, Sevilla, Osuna eta Sevilla berriro. | |||
Berak kontatzen zuenez, Osunan ez ziren horren gaizki pasatzen: | Berak kontatzen zuenez, Osunan ez ziren horren gaizki pasatzen: | ||
{{Aipamena | testua = | {{Aipamena | testua = | ||
... | ...herriko espetxe bat, bertan ondo pasatzera iritsi ginela, presozain bakarrak 1,5 pezeta ematen zizkigulako bazkaria egiteko; andre batek egunero egiten zizkigun erosketak, eta guk geuk prestatzen genuen janaria. | ||
}} | |||
Azkenean, Sevillako espetxean zegoela askatu zuten, 1940.eko uztailak 6an. | |||
Baina, zigor gisa Udal-Ikertzaileen zerrendan bost urte atzeratu zuten, eta galerazi zioten Bizkaian zein Gipuzkoan lan egitea. | |||
== | ==Araban albaitari== | ||
1941.ean Zigoitian hasi zen lanean, Udal-Ikuskatzaile Albaitari moduan. | 1941.ean Zigoitian hasi zen lanean, Udal-Ikuskatzaile Albaitari moduan. | ||
Handik bi urtetara Murgiara pasa zen, baina "separatista" moduan salatu zuten. Ezagunen eta lagunen bidez salaketa sahiestea lortu zuen, eta 1943.ean | Handik bi urtetara Murgiara pasa zen, baina behereala "separatista" moduan salatu zuten. Ezagunen eta lagunen bidez salaketa sahiestea lortu zuen, eta 1943.ean bertako plaza eman zioten. | ||
1947.ean Miren Julene Lizarralde Ezpeleta bergararrarekin ezkondu zen, eta hiru seme izan zituzten: Iñaki (abadea), Rafael ( | Lanbidea bermatuta, 1947.ean Miren Julene Lizarralde Ezpeleta bergararrarekin ezkondu zen, eta hiru seme izan zituzten: Iñaki (abadea), Rafael (albaitaria) eta Luis María (albaitaria ere). | ||
Jubilatu artean (1983/03/10) Murgian aritu zen. | Jubilatu artean (1983/03/10) Murgian aritu zen. | ||
1951 urtean Arabako ''Centro de Inseminación Artificial Ganadera'' sortu zuen, eta bertako zuzendaria izan zen (1951-1983). Honetaz gain, hogei urtetan Radio Vitoriako abelzainentzako programa batean parte hartu zuen, ''El chato vitoriano'' liburua argitaratu zuen (1948) eta Arabako Albaitarien Kolegioaren lehendakaria izan zen (1954-1956). | |||
==Jarduera politikoa== | ==Jarduera politikoa== | ||
===Gerra aurrekoa=== | ===Gerra aurrekoa=== | ||
Jelkidea 1933.etik, aurreko urteetan sortzen lagundu zuen. | Jelkidea 1933.etik, aurreko urteetan ''Euskal Ikasle Batza'' sortzen lagundu zuen. | ||
===Senataria=== | ===Senataria=== | ||
Francisco Franco hil eta gero, senataria aukeratu zuten (1977-1979), hainbat batzordetan parte hartu zuela: | Francisco Franco hil eta gero, senataria aukeratu zuten (1977-1979), hainbat batzordetan parte hartu zuela: | ||
Arrantza produktuen komertzializaziorako batzorde berezia (1978/02/10 - 1979/01/02, bigarren lehendakariordea). | * Arrantza produktuen komertzializaziorako batzorde berezia (1978/02/10 - 1979/01/02, bigarren lehendakariordea). | ||
Nekazaritza eta Arrantza (1977/11/18 - 1979/01/02). | * Nekazaritza eta Arrantza (1977/11/18 - 1979/01/02). | ||
Osasuna era Gizarte Segurantza (1977/11/18 - 1979/01/02). | * Osasuna era Gizarte Segurantza (1977/11/18 - 1979/01/02). | ||
Gizarte Segurantzaren balizko jarduera okerrak ikertzeko batzorde berezia (1977/11/18 - 1979/01/02). | * Gizarte Segurantzaren balizko jarduera okerrak ikertzeko batzorde berezia (1977/11/18 - 1979/01/02). | ||
Nekazal produktuen komertzializaziorako batzorde berezia (1978/02/10 - 1979/01/02). | * Nekazal produktuen komertzializaziorako batzorde berezia (1978/02/10 - 1979/01/02). | ||
Doñana parke nazionala (1978/11/30 - 1979/01/02). | * Doñana parke nazionala (1978/11/30 - 1979/01/02). | ||
=== | ===Zuiako alkate (Murgia)=== | ||
1979.eko apirilean | 1979.eko apirilean Zuiako alkate aukeratu zuten (1979-1983). | ||
Gainera, 1981-1983 Eudel< | Gainera, 1981-1983 Eudel<ref>[https://www.eudel.eus/ EUDEL]. Euskadiko Udalen Elkartea.</ref> lehendakaria izan zen. | ||
===Arabako batzarkidea=== | ===Arabako batzarkidea=== | ||
1987-1991 legealdian Arabako Batzar Nagusien partaidea aukeratu zuten, eta batzorde hauetan hartu zuen parte: | 1987-1991 legealdian Arabako Batzar Nagusien partaidea aukeratu zuten, eta batzorde hauetan hartu zuen parte: | ||
* Nekazaritxa, Abeltzaintza eta Mendiak. | |||
Nekazaritxa, Abeltzaintza eta | * Bateraezintasunak. | ||
Bateraezintasunak. | * Foru Plana eta Toki-Erakundeak. | ||
Foru Plana eta Toki-Erakundeak | * Foru Erregimena. | ||
Foru Erregimena | |||
93. lerroa: | 99. lerroa: | ||
==Erreferentziak== | ==Erreferentziak== | ||
Diccionario de veterinarios guipuzcoanos ( | * Diccionario de veterinarios guipuzcoanos (1831–1976). José Manuel Etxaniz Makazaga (Gipuzkoako Albaitarien Legezko Elkarte Gorena 2020) | ||
[[Kategoria: Politikariak]] | [[Kategoria: Politikariak]] |
Hauxe da oraingo bertsioa, 23:58, 13 martxoa 2022 data duena
Iñaki Oregi Goenaga | |
---|---|
Jaio | Soraluze (1913/03/10) |
Hil | Murgia (1989/02/02) |
Profila | Albaitaria Politikaria |
Gerra aurreko urteak
Lehen urteak
Candido Oregi eta Marciala Goenagaren semea, Soraluzen jaio zen 1913.eko martxoak 10ean.
Aita segituan hil zen, eta ama Bergarako jaiotetxera bueltatu zen, Bergarako baserrira.
Heziketa
Zaragozako Albairaritza Eskolan ikasi zuen (1930-1934) oso nota onekin, Patologia Kirurgikoaren Ohorezko Zerrendan sartu zela.
Ikasle sasoian, beste lagun batzuekin, Euskal Ikasle Batza sortu zuen. Eta Zaragozan zela jelkidea egin zen (1933).
Jarduera profesionala
Ikasketak bukatu eta gero, Itziarren hasi zen lanean.
1935.ean Zumarragako albaitari plaza atera zuten, eta Iñaki aurkeztu zen, beste bi lagunekin batera. Baina ez zuen plaza lortu[1]:
Bide estraofizialetik, hiru lehiakideen nota zehatzak eskuratu ditugu:
Ignacio Oregui Goenaga, Bergarakoa: 4 ohorezko matrikula, 11 bikain, 5 oso ongi eta 2 ongi.
José Agustín Guezala Bidegain, Errenterikoa: 3 ohorezko matrikula, 10 bikain, 4 oso ongi eta 4 ongi.
Venancio Recalde Berrondo, Tolosakoa: 4 ohorezko matrikula, 5 bikain, 4 oso ongi eta 9 ongi.
Ikusten denez, hirurek dute ikasketa-orri bikaina, baina eskasena Recaldek dauka eta Zumarragako udal albaitari plaza oparitu diote, monarkikoei esker.
1936.eko gerra eta eragina
1936.eko uztailak 18ko estatu kolpearen ostean, euskal milizietan izena eman zuen.
Euzko Gudarostean teniente albaitaria izan zen, eta bere lana abere gehienak etsaien eskutik gordetzea izan zen. Horregatik, Bilbao erori arte frontetik oso gertu aritu zen (Otxandio, Ubidea edota Aramaio), Santoñan Italiako faszistek harrapatu zuten arte.
12 urteetara kondenatu zuten, eta espetxe asko ezagutu zituen: Kantabriako El Dueso (urtebete), Cadizko El Puerto de Santa María, Sevilla, Osuna eta Sevilla berriro.
Berak kontatzen zuenez, Osunan ez ziren horren gaizki pasatzen:
...herriko espetxe bat, bertan ondo pasatzera iritsi ginela, presozain bakarrak 1,5 pezeta ematen zizkigulako bazkaria egiteko; andre batek egunero egiten zizkigun erosketak, eta guk geuk prestatzen genuen janaria.
Azkenean, Sevillako espetxean zegoela askatu zuten, 1940.eko uztailak 6an.
Baina, zigor gisa Udal-Ikertzaileen zerrendan bost urte atzeratu zuten, eta galerazi zioten Bizkaian zein Gipuzkoan lan egitea.
Araban albaitari
1941.ean Zigoitian hasi zen lanean, Udal-Ikuskatzaile Albaitari moduan.
Handik bi urtetara Murgiara pasa zen, baina behereala "separatista" moduan salatu zuten. Ezagunen eta lagunen bidez salaketa sahiestea lortu zuen, eta 1943.ean bertako plaza eman zioten.
Lanbidea bermatuta, 1947.ean Miren Julene Lizarralde Ezpeleta bergararrarekin ezkondu zen, eta hiru seme izan zituzten: Iñaki (abadea), Rafael (albaitaria) eta Luis María (albaitaria ere).
Jubilatu artean (1983/03/10) Murgian aritu zen.
1951 urtean Arabako Centro de Inseminación Artificial Ganadera sortu zuen, eta bertako zuzendaria izan zen (1951-1983). Honetaz gain, hogei urtetan Radio Vitoriako abelzainentzako programa batean parte hartu zuen, El chato vitoriano liburua argitaratu zuen (1948) eta Arabako Albaitarien Kolegioaren lehendakaria izan zen (1954-1956).
Jarduera politikoa
Gerra aurrekoa
Jelkidea 1933.etik, aurreko urteetan Euskal Ikasle Batza sortzen lagundu zuen.
Senataria
Francisco Franco hil eta gero, senataria aukeratu zuten (1977-1979), hainbat batzordetan parte hartu zuela:
- Arrantza produktuen komertzializaziorako batzorde berezia (1978/02/10 - 1979/01/02, bigarren lehendakariordea).
- Nekazaritza eta Arrantza (1977/11/18 - 1979/01/02).
- Osasuna era Gizarte Segurantza (1977/11/18 - 1979/01/02).
- Gizarte Segurantzaren balizko jarduera okerrak ikertzeko batzorde berezia (1977/11/18 - 1979/01/02).
- Nekazal produktuen komertzializaziorako batzorde berezia (1978/02/10 - 1979/01/02).
- Doñana parke nazionala (1978/11/30 - 1979/01/02).
Zuiako alkate (Murgia)
1979.eko apirilean Zuiako alkate aukeratu zuten (1979-1983).
Gainera, 1981-1983 Eudel[2] lehendakaria izan zen.
Arabako batzarkidea
1987-1991 legealdian Arabako Batzar Nagusien partaidea aukeratu zuten, eta batzorde hauetan hartu zuen parte:
- Nekazaritxa, Abeltzaintza eta Mendiak.
- Bateraezintasunak.
- Foru Plana eta Toki-Erakundeak.
- Foru Erregimena.
Heriotza
Murgiako bere etxean hil zen (1989/02/02), minbiziaz.
Berak esaten zuenez: Nire bizitzan inori kalte egin badiot, edozer gauzagatik izan daiteke, fede txarrez izan ezik.
Erreferentziak
- Diccionario de veterinarios guipuzcoanos (1831–1976). José Manuel Etxaniz Makazaga (Gipuzkoako Albaitarien Legezko Elkarte Gorena 2020)