«Azala»: berrikuspenen arteko aldeak

Sorapediatik
No edit summary
No edit summary
 
(2 erabiltzailek tartean egindako 17 berrikusketa ez dira erakusten)
1. lerroa: 1. lerroa:
'''<big>Soraluze herriaren enziklopedia, iraganeko eta oraineko gordailu. Ezagutu maitatzeko!
'''<big>Soraluze herriaren enziklopedia, oraineko eta iraganeko gordailu. Ezagutu maitatzeko!
</big>'''
</big>'''


5. lerroa: 5. lerroa:
!colspan="2" style="background:LimeGreen; color:white" align="left" |<big>Ba al zenekien...</big>
!colspan="2" style="background:LimeGreen; color:white" align="left" |<big>Ba al zenekien...</big>
|-
|-
|colspan="2" style="background:Chartreuse" align="right" |<big>...Ipintzako zubia oso garrantzitsua izan zela?</big>
|colspan="2" style="background:Chartreuse" align="right" |<big>...2023.ean Sologoen zentralak 125 urte bete dituela?</big>
|-
|-
| [[Fitxategi: Ipintza_erreka._Erregebideko_zubia_02_(Juan_Carlos_Astiazarán_2021).jpg | 300px]] ||  width="600" style="padding:2px 5px" |  
| [[Fitxategi: Sologoeneko_zentrala._Ikuspegi_orokorra_12_(Google_2016).jpg | 300px]] ||  width="900" style="padding:2px 5px" |  
Zubi hau [[Komunikabideak. Aintzinako sarea (eu)#Ardatz nagusia: Deba Arroko errege bidea|Arabatik itsasorako errege bideak]] erabiltzen zuen, [[Ezozia bailara (eu)|Ezozia]] bailarako [[Ipintza erreka (eu)|Ipintza]] erreka zeharkatzeko<ref>Ipintza, Mendiola, Ezozia edota Armendia erreka, izen guzti hauekin ezagutzen zen eta.</ref>. Herriko hiru zubi zaharrenak bide honek sortarazi zituen: [[Zubi Nagusia (eu)|Zubi Nagusia]], [[Herlaibiako zubia (eu)|Herlaibiakoa]] eta Ipintzakoa.


Aintzinean Arabatik itsasorako errege bidea oso bide garrantzitsua zen. Hemendik pasatzen ziren Gasteizko merkatariek itxasoz esportatzen zituenak, baita inportatutako ondasunak ere. Eta Soraluzeko Erret Arma Lantegietatik irteten ziren arma erdiak ere, bide honetatik Altzolaraino ailegatzen ziren, hemendik alatan Debara eta handik beren helmugetara itsas ontziz bidaltzen zituztela.
2023ean 125 urte bete dira Jose Miguel Aranguren Pagoegi jaunak Sologoen zentralaren emakida lortu zuela.
Urte haietan indarra sortzeko hainbat zentral eraiki edo birmoldatu zituzten. Deba ibaiaren ibilguan Sologoen (1898), Alberdi (1895), Malmero, Olabarrena, Orbea (1902) eta Maltzaga (1896). Adarretan Erleikoa, Ozuma (1911) eta Irurak-Bat (1911). Eta XX. mende erdialdean zentral txikiagoak baserrientzako; Iraolabeitia edota Errotazar esate baterako.


Bidea Ipintza erreka pasa behar zuen, inoiz ur handiak ekartzen dituen erreka. Eta puntu honetan erreka harkaitz handi zabal baten gainetik pasatzen da, halako ibia sortuz. Soraluzetik zetorren aintzinako errege bidea bertara jaisten zen eta, erreka ibitik zeharkatu eta gero, berriro gorako bidea hartzen zuen Ezoziaraino.
Gaur egun Sologoen da martxan geratzen den bakarra: gainontzekoek aspaldi laga zioten indarra ekoizteari, berez edo Iberdrolak erosi (eta itxi) zituelako.


Aro Modernoan errege bideak asko hobetu ziren, zubiak eraikiz (Soraluzeko [[Zubi Nagusia (eu)|Zubi Nagusia]] eta [[Herlaibiako zubia (eu)|Herlaibiako zubia]], Osintxukoa...). Ipintza gainetik ere zubia eraiki zuten, aurreko ibaiaren puntu berean. Gainera, errege bidearen galtzada hiru metro altuago geratu zen, bidea lauago eginez. XVIII mendeko Lamoten grabatu ospetsuan Ipintza errekaren arroa nabarmentzen da, baina zubia ez da agertzen.
Sologoen, berriz, Udalak erosi zuen 1967ean. Sei urtetan ustiatu eta gero, bertan behera utzi zuen 1973ean. Bost urte geroago (1978) zaharberritzeko lehen saioa egin zuen eta 1987ean, EVErekin batera, zentrala goitik behera eraberritzea lortu zuen: Sologoeneko Elektra-Etxea. 2016etik aurrera Sologoeneko zentrala Udalarena da, osorik.  


XVIII-XIX mende aldaketan [[Komunikabideak. XVIII mendeko errepide berria (eu)|Bergaratik Altzolako porturaino eta Eibarrerainoko]] bide berria zabaldu zenean, errege bide zaharra (eta zubia) erabiltzeari laga zioten. Ordutik aurrera [[Ezozia bailara (eu)|Ezozia bailarakoek]] bakarrik erabili zuten.
Sologoeni buruz gehiago jakiteko, sakatu [[Sologoeneko zentrala (eu) | ''hemen'']].
 
Eta XX mende azken laurdenean, mendiko errepideak zabaldu zirenean, aintzinako bide eta galtzadak ahaztuta geratu ziren.
 
Gehiago jakin nahi baduzu, sakatu [[Ipintzako zubia (eu)|hemen]].
|}
|}



Hauxe da oraingo bertsioa, 18:16, 30 abendua 2023 data duena

Soraluze herriaren enziklopedia, oraineko eta iraganeko gordailu. Ezagutu maitatzeko!

Ba al zenekien...
...2023.ean Sologoen zentralak 125 urte bete dituela?
Sologoeneko zentrala. Ikuspegi orokorra 12 (Google 2016).jpg

2023ean 125 urte bete dira Jose Miguel Aranguren Pagoegi jaunak Sologoen zentralaren emakida lortu zuela.

Urte haietan indarra sortzeko hainbat zentral eraiki edo birmoldatu zituzten. Deba ibaiaren ibilguan Sologoen (1898), Alberdi (1895), Malmero, Olabarrena, Orbea (1902) eta Maltzaga (1896). Adarretan Erleikoa, Ozuma (1911) eta Irurak-Bat (1911). Eta XX. mende erdialdean zentral txikiagoak baserrientzako; Iraolabeitia edota Errotazar esate baterako.

Gaur egun Sologoen da martxan geratzen den bakarra: gainontzekoek aspaldi laga zioten indarra ekoizteari, berez edo Iberdrolak erosi (eta itxi) zituelako.

Sologoen, berriz, Udalak erosi zuen 1967ean. Sei urtetan ustiatu eta gero, bertan behera utzi zuen 1973ean. Bost urte geroago (1978) zaharberritzeko lehen saioa egin zuen eta 1987ean, EVErekin batera, zentrala goitik behera eraberritzea lortu zuen: Sologoeneko Elektra-Etxea. 2016etik aurrera Sologoeneko zentrala Udalarena da, osorik.

Sologoeni buruz gehiago jakiteko, sakatu hemen.


Zer da Sorapedia? Hemen daukazu aurkezpen bideoa. Begiratu Erabiltzailearen gida Sorapedia erabiltzeko. Eta ekarpenak egiteko Laguntzailearen gida irakurri.

¿Qué es Sorapedia? Aquí tienes el video de presentación. Para utilizar Sorapedia consulta la Guía de utilización. Y si quieres aportar lee la Guía del colaborador.


Gaur egun, 2024eko abenduaren 3, Sorapediak 1.640 sarrera ditu, eta 5.859 fitxategi (batik bat argazkiak).