Jardunbide egokien gidaliburua. Hiriko ibai-eremuak (eu)

Jardunbide egokien gidaliburua. Hiriko ibai-eremuak
Egilea	Aida López Urbaneja Lara del Valle Andrade Arturo Azpeitia Santander Agustín Azkarate Garai-Olaun
Hizkuntza	Euskaraz / Gaztelaniaz
Urtea	2023
Argitaletxea	Euskal Herriko Unibertsitatea
Hiria	Leioa

Izenburu osoa

Pasaia-arloko jardunbide egokien gidaliburua. Hiriko ibai-eremuak

Liburua zertan den

Gidaliburu honen asmoa administrazio publikoei eta talde teknikoei laguntzea da, hobeto ulertzeko bai askotariko eremuen ezaugarriak eta balioak, bai hiriko ibai-eremuak —hain ohikoak Euskal Autonomi Erkidegoan (EAE)— hobetzeko jardun-irizpideak eta birgaitze-, lehengoratze- edo naturalizatze-neurriak. Gomendioak emateko tresna denez, malgua da.

Lehen atalean, liburuaren sarrera egiteaz gain, EAE-ko ibai-paisaiaren ezaugarriak biltzen ditu, helburu orokorrak eta metodologia. Markatzen dituen helburuak hauek dira:

• Eskaini: Leheneratze-proposamenak, bat etorrita erabilera mugakideekin
• Eskaini: Paisaia-balioak zaintzeko antolamendu-jarraibideak
• Eskaini: Diseinu jasangarriko jarraibideak eta naturan oinarritutako soluzioak
• Sustatu: Ibai-paisaia, korridore sozioekologiko eta pedagogiko gisa
• Sustatu: Errefetente gisa balioko duten gobernantza-estrategiak

Bigarren atalean, adibideak emate aldera, ibai-eremuetan paisaia-arloan izandako 16 kasu arrakastatsuak biltzen ditu.

Azkenik, hirugarren atalak ondoriak biltzen ditu, bai kasu bakoitzarena zein orokorrak.

Liburuak badu gaztelerako hertsioa ere: Guía de buenas prácticas en materia de paisaje. Espacios urbanos fluviales.

Soraluzeri buruzkoak

Hamasei kasu arrakastatsuetako bat Soraluze da. Guztira zortzi orrialde eskaintzen dizkio: lehen lauretan Soraluzeren deskribapen orokorra egiten da, eta azken lauretan kasua garatzen da; hau da, gaur egungo ibai-paisaia nolakoa den, eta garatzeko zer egin beharko zen.

Azpimarratzekoa da lanaren tonu baikorra: Soraluze kasua bikaina da, aukera asko eskeintzen dituena.

Liburuak honako laburpena ere eskaintzen du:

TESTUINGURUA ETA BALDINTZATZAILEAK

Hirigune kontsolidatua, haran baten hondoan dagoena. Hiria ibaiarekin paralelo hazi da, eta ibaiak egituratzen du herria; halaber, maldan gora hazi da, mendi-hegal malkartsuengatik. Haran estuaren morfologia dela-eta, ibaia hirigune historikoan ubideratu behar izan da, gogor bideratu ere, herria uraldietatik babesteko.

NABARMENDU BEHARREKO JARDUNBIDE EGOKIEN EKINTZAK

Leheneratze-proposamenak, bat etorrita erabilera mugakideekin:

• Ubideratze-murruei balioa ematea, baita ibilguaren eta eraikinen arteko bufferrari ere, ibaiarekiko harreman zuzena sustatzen duen eta uraldiak moteltzen dituen zerrenda gisa.

Paisaia-balioak zaintzeko antolamendu-jarraibideak:

• Ibai-fatxadaren gainazala tratatzea eta ibaira begira dauden eraikinen eraikuntza-elementuak antolatu eta babestea (begirada afektiboa ibaiari).

• Ibaiertzei tratamendu desberdina ematea; batetik, ur-xaflaren kotara dagoen pasealeku publiko bat dago —uholde-gune berau—, eta, haren aurrean, pasealeku bat dago gainazalean, ubideratze-murru gogorraren gainean.

• Altzari eta argiztapen egokituak jartzea, egokiro zainduta tokiko idiosinkrasia paisajistikoa.

• Ibai-fatxada osatzen duten industria-ondare hidraulikoaren elementuei balioa ematea.

• Ibaiarekin harreman zuzenekoa duten eremu libre narriatuak berroneratzea.

Diseinu jasangarriko jarraibideak eta NBSak:

• Ekologia leheneratzea, bat etorrita uholde-guneetako erabilera sozialarekin.

• Ibai-ibilguaren eta hirigune historikoaren arteko muga biguna sustatzea.

• Ibai-habitatari on egiten dion eta higadura-arazoak arintzen dituen (lurzorua finkatzen duen) erriberako landaredia zaindu eta indartzea.

• Ur-xaflarekin harreman zuzenekoa edukitzeko topalekuak formalizatzea (materialtasun iragazkorreko ibai-pasealekua).

Ibai-paisaia igarobide sozioekologiko eta pedagogiko gisa sustatzea:

• Ibaiaren konnotazio positiboa goratzea, hirigunetik igarotzen den tokian.

• Ibilgua bera eratzen duten tokiko ibai-paisaiako elementu garrantzitsuak mantendu eta baloratzea; hala nola jalkinen arrasteagatik sortutako irlak, presek sortzen dituzten pilatzeak eta emariaren irregulartasuna.

Erreferente gisa balioko duten gobernantza-estrategiak:

• Komunitateko bizikidetza- eta zaintza-eremuak ezartzea; adibidez, ibaira begirako hiri-baratzeak.

HOBETZEKO PROPOSAMENAK

• Asko-gutxi narriatuta dauden edo «atzealde» kutsua izaten jarraitzen duten ibaira begirako fatxadak kalitate estetikoa zaintzea.

• Ibai-ardatza elementu egituratzaile gisa kontsolidatzea, gaurko ibilbideko tarteei eta eremu libreei segida emanez.

• Ur-ibilguari lotutako eremu libreen sisteman irisgarritasun unibertsala bermatzea.

• Ibaira lotutako eremu libreak berroneratu eta naturalizatzea.

Soraluzeri dagokion zatia irakurtzeko sakatu hemen.